Sipas statistikave të UNICEF-it, sot në botë jetojnë rreth 2.2 miliardë fëmijë, nga të cilët pothuajse gjysma jetojnë në varfëri ekstreme, ndërsa rreth 640 milionë nuk kanë një strehë mbi krye. Fëmijët janë sot viktimat kryesore dhe, njëkohësisht, më të pafajshme të varfërisë. Përgjatë 30 viteve të fundit, në mënyrë konstante, diferencat pasurore mes shtresave shoqërore kanë lëvizur drejt ekstremeve. Ndërsa të pasurit vijojnë të pasurohen dhe të varfrit të varfërohen, ajo që supozohet të shërbejë si një “buffer zone”, pra, si amortizuese e pakënaqësive dhe antagonizmit klasor, shtresa e mesme, është rrudhur vazhdimisht. Rrezikojmë që pas disa dekadash shtresa e mesme të jetë thjesht një kujtim nostalgjik i së shkuarës.
Islami si religjion, por edhe si sistem jetese, ofron mekanizma socialë për vendosjen e drejtësisë shoqërore, për shmangien e situatave ekstreme që gjenerojnë tensione sociale. Ndryshe nga e majta ekstreme që predikon barazinë utopike, por njëkohësisht edhe nga kapitalizmi i pafre që zhvishet përditë e më shumë nga nuancat humane, Islami ofron si zgjidhje taksimin e pasurisë së akumuluar vjetore në vlerën 2.5%, të njohur si institucioni i zekatit. Zekati konsiderohet si detyrim për atë që plotëson kushtet për dhënien e tij. Pra, Islami ofron një zgjidhje themelore dhe të qëndrueshme, që ndryshe mund ta quajmë sistemike. Dhe pas zekatit, që përbën obligim të panegociueshëm, Islami fton gjithashtu për bamirësi, duke qenë se sado i përkryer, çdo sistem i aplikuar nga njerëzit mbetet gjithsesi i papërkryer dhe gjithmonë do të ekzistojë nevoja për të “arnuar” cenet e tij. Pra, sadakaja në vetvete nuk mund të shërbejë si zgjidhje për sëmundjen e varfërisë, por thjesht si një ndërhyrje simptomatike, që gjithsesi mbështetet në vullnetin e lirë të individit.
Logjikshëm që aplikimi i një mekanizmi të tillë do të haste në kundërshtime të ashpra, dhe argumenti i parë që do të përdorej është ai i talentit dhe punës së palodhur, që lidhet me fitimet apo shpërblimet e larta. Dhe sigurisht që ky argument nuk është krejtësisht i pabazë, prandaj meritokracia e drejtë dhe e ndershme duhet mbështetur, mirëpo ajo nuk duhet të ndihmojë në krijimin e monopolit mbi pasurinë. Islami e ngarkon shoqërinë me ofrimin e një standardi minimal, që i mundëson individit jetesë modeste dhe me dinjitet. Aq më e domosdoshme është kjo kur flitet për fëmijët, të cilët nuk kanë mundësi të sigurojnë vetë të ardhura për të mbuluar shpenzimet e nevojave minimale. Kujdesi shoqëror ndaj fëmijëve është garanci e një të ardhmeje më të mirë për njerëzimin.
Si një alternativë e efektshme për balancimin e këtyre diferencave ektreme mund të shërbejë institucionalizimi, e pse jo dhe sanksionimi me ligj, i asaj që njihet si “social responsability”. Në varësi të fitimit që arrin çdo biznes, duhet të investojë një përqindje të caktuar në dobi të komunitetit përmes investimeve në infrastrukturë, programe bursash, programe shëndetësore dhe programe bamirësie për nevojtarët. Sanksionimi me ligj do të krijonte një garanci që ky mekanizëm të funksiononte dhe të mos lihej në dëshirën e bizneseve makute që duan të fitojnë sa më shumë. Nuk mund të pretendojmë të jetojmë në një botë më të mirë nëse do të rrethohemi nga njerëz të përvuajtur që kanë prekur fundin, e përveç të tjerave jetojnë me mllef ndaj të pasurve. Në fund të fundit, shkalla e zhvillimit të një shoqërie varet nga mënyra si i trajton të dobëtit. /tesheshi.com/