Turqia shpreson se kriza e shkaktuar nga shpërthimi i koronavirusit është një mundësi për të ndrequr marrëdhëniet e tendosura me Shtetet e Bashkuara dhe Evropën. Gjatë javëve të fundit, ky vend ka dërguar një sasi të madhe ndihmash mjekësore për më shumë se 60 vende që po luftojnë kundër pandemisë, përfshirë Amerikën, Britaninë, Spanjën dhe Italinë.
Në secilën dërgesë shkruheshin vargje nga poeti i famshëm sufi i shekullit të 13-të, Jalaluddin Rumi, i cili thoshte: “Pas dëshpërimit, shumë shpresa lulëzojnë, ashtu si përhapen rrezet e diellit pas errësirës”.
Marrëdhëniet e Turqisë me Shtetet e Bashkuara kohët e fundit janë tensionuar nga çështja siriane, marrëveshja Ankara-Moskë për blerjen e një sistemi rus të mbrojtjes raketore S-400, ndërsa marrëdhëniet e Turqisë me Bashkimin Evropian janë tensionuar nga të drejtat e njeriut dhe kërkimet e naftës dhe gazit në ujërat e Mesdheut lindor.
Megjithëse Turqia është shpërthimi i nëntë më i madh i infeksionit koronavirus në botë, ministri i Jashtëm Mevlut Cavusoglu tha në fund të muajit të kaluar se vendi i tij u bë shpërndarësi i tretë më i madh global i ndihmave gjatë pandemisë koronare, ku përfshihen maska, kostume, pajisje provë, dezinfektues dhe respiratorë.
Një letër drejtuar Trumpit
Në një letër drejtuar homologut të tij amerikan Donald Trump, dërguar me njërën prej dërgesave, Presidenti Rexhep Tajip Erdogan tha se shpresonte që “fryma e solidaritetit” të treguar nga vendi i tij do të ndihmonte politikanët amerikanë “të kuptojnë më mirë rëndësinë strategjike të marrëdhënieve tona”.
Ankaraja po përballet me sanksione të mundshme amerikane për shkak të blerjes së sistemit rus të mbrojtjes raketore S-400, të cilin e mori vitin e kaluar, por ende nuk është plotësisht funksional. Megjithë rrezikun e sanksioneve, Turqia thotë se përfundimisht do të aktivizojë sistemin.
Erdogan të shtunën i bëri thirrje Bashkimit Evropian të zgjerojë bashkëpunimin me Turqinë, në dritën e mbështetjes së Ankarasë për shumë anëtarë të BE-së në luftën kundër virusit. “Shpresoj se Bashkimi Evropian tani e kupton që të gjithë jemi në të njëjtën anije,” tha ai.
Turqia mbetet një kandidat për anëtarësim në Bashkimin Evropian, por bisedimet e anëtarësimit kanë ngecur prej kohësh për shkak të një serie mosmarrëveshjesh politike, veçanërisht atë që Perëndimi e quan dosja e Turqisë për të drejtat e njeriut dhe kërkimet e gazit në ujërat e Qipros dhe Mesdheut lindor.
Problemet akoma të pranishme
Ministri i jashtëm turk tha se nisma e ndihmës mjekësore ka përmirësuar atmosferën në Uashington, por theksoi se problemet kryesore me administratën Trump mbeten.
Megjithë ndikimin e ndihmës mjekësore turke në marrëdhëniet diplomatike, analistët thonë se nuk ka gjasa të ketë rezultate të qëndrueshme pa ndërmarrë hapa konkretë për të zgjidhur mosmarrëveshjet themelore. “Pavarësisht nga vullneti i mirë apo diplomacia mjekësore, pak gjasë ka që të ndryshojë pasoja negative që ka prodhuar në Uashington blerja prej Turqisë e S-400 rus”, tha Fadi Hakura, studiues në Institutin Mbretëror të CCështjeve Ndërkombëtare në Londër.
Gonul Tol, themeluesi dhe drejtori i Qendrës për Studime Turke në Institutin për Lindjen e Mesme në Uashington, beson se mosmarrëveshjet e Ankarasë me Bashkimin Evropian nuk do të zgjidhen brenda natës. “Problemet e Turqisë me fqinjët e saj dhe aleatët perëndimorë janë shumë serioze për t’u zgjidhur në disa hapa simbolikë,” shpjegoi ai. /tesheshi.com/
