Ish-roja naziste i ashtuquajturi “Biblotekari i Aushvicit” ka vdekur në moshën 96 vjeç gati tre vjet pas dënimit të tij për vrasje.
Një zëdhënës i zyrës së prokurorisë në qytetin verior të Hanoverit tha për AFP se avokati i Oskar Groening e kishte njoftuar atë për vdekjen e tij, por ai nuk ishte në gjendje ta konfirmonte atë zyrtarisht.
Groening ishte vetëm personi i tretë që duhej të dënohej si një bashkëpunëtor për vrasjet naziste.
Për dekada të tëra pas luftës, gjykatat gjermane argumentuan se udhëheqja e lartë naziste ishte kryesisht përgjegjëse për vrasjen masive të hebrenjve dhe se zyrtarët më të ulët në makinerinë e holokaustit ishin të detyruar nga një zinxhir komandues dhe, për këtë arsye, më pak fajtorë.
Kjo qasje ndryshoi rrënjësisht pas një precedenti ligjor të vendosur nga dënimi i vitit 2011 i John Demjanjuk, i cili u gjet fajtor nga një gjykatë në Munih si një bashkëpunëtor për vrasjen e më shumë se 28.000 hebrenjve, ndërsa ai ishte roje në kampin Sobibor në Poloninë e okupuar.
Reinhold Hanning, një ish-rojtar i kampit të përqendrimit të Auschwitzit, i dënuar në vitin 2016 në pesë vjet burg si një fajtor për vrasjen e më shumë se 170,000 njerëzve, vdiq vitin e kaluar pa mbetur një ditë pas hekurave.
“Të paktën të kishte një drejtësi modeste, këto gjykime shumë të rëndësishme po e humbasin vlerën”, tha Qendra “Simon Wiesenthal”, një organizatë hebreje për të drejtat e njeriut që ka punuar për të gjurmuar nazistët e mbetur në botë.
Në moshën 21-vjeçare, Groening u bë vullnetar për t’u bashkuar me elitën Ëaffen-SS para se të transferohej në vitin 1942 për të punuar në Auschëitz, ku ai numëronte paratë e gjetura në gjërat e të burgosurve dhe e dërgoi atë në selinë SS në Berlin.
Pasi ka qenë një nëpunës i bankës në Gjermaninë e paraluftës, Groening kurrë nuk e mohoi të kaluarën naziste dhe pranoi “përgjegjësinë morale” për Holokaustin në ditën e parë të gjyqit të tij.
Ai u gjet fajtor në korrik 2015 si një ndihmës për vrasjen e 300,000 njerëzve në kamp dhe u dënua me katër vjet burg.
Një doktor i gjykatës përcaktoi vitin e kaluar se ai ishte në gjendje ta bënte dënimin e tij, me kusht që ai të kishte kujdesin e duhur infermieror dhe mjekësor, por ai kurrë nuk u burgos. /tesheshi.com/