Disa i quajnë heronj të luftës, të tjerë neo-nazistë – Regjimenti ukrainas Azov është në qendër të një lufte propagandistike midis Kievit dhe Moskës, e cila pretendon se po përpiqet të “denazifikojë” Ukrainën.
Njësia e Operacioneve Speciale Azov, e njohur më parë si Batalioni Azov dhe tani Regjimenti Azov, është një temë e shpeshtë e postimeve pro-ruse në mediat sociale, duke përfshirë ambasadat ruse në Paris, Londër dhe gjetkë.
Regjimenti është aktualisht i vendosur në qytetin port jugor të Mariupolit dhe po mbron me vendosmëri qytetin, i cili ka dëshmuar disa nga format më të vështira të luftës që nga fillimi i agresionit rus të Ukrainës më 24 shkurt.
Ministri i Jashtëm rus Sergei Lavrov përdori praninë e tyre për të justifikuar bombardimin e maternitetit atje, duke pretenduar se në atë ndërtesë fshiheshin regjimenti dhe “radikalët e tjerë”.
Regjimenti u themelua në vitin 2014 nga ekstremistët e djathtë dhe aksioni i tij i parë luftarak ishte kundër separatistëve pro-rusë në Ukrainën lindore.
Ndërkohë, ajo është integruar në Gardën Kombëtare të Ukrainës, e cila është nën komandën e Ministrisë së Brendshme.
Andriy Biletsky, një ish-anëtar i organizatës paraushtarake “Patriotët ukrainas”, është një nga themeluesit e regjimentit.
Fillimisht, ai përbëhej kryesisht nga vullnetarë që mbanin shenja, të tilla si i ashtuquajturi “Wolfsangel”, që të kujtonte simbolet e njësive SS në Gjermaninë naziste.
“Kjo njësi me të vërtetë kishte një sfond të krahut të djathtë ekstrem në vitin 2014, ajo u themelua nga racistë të krahut të djathtë ekstrem”, tha Andreas Umland i Qendrës së Stokholmit për Studimet e Evropës Lindore.
Por ndërkohë, njësia “de-ideologjizohej” dhe u bë një njësi e rregullt luftarake, shtoi ai.
Tani nuk është duke rekrutuar luftëtarë në bazë të ideologjisë, por në bazë të “reputacionit të një njësie luftarake veçanërisht të egër”, tha Umland.
Regjimenti, i quajtur pas Detit të Azov, i cili ndodhet midis Ukrainës dhe Rusisë, u bë i famshëm kur ktheu Mariupolin, i cili ishte i pushtuar nga separatistët pro-rusë, në kontrollin ukrainas në vitin 2014.
Tetë vjet më vonë, ai po lufton sërish për të njëjtin qytet, për të cilin presidenti rus Vladimir Putin shpreson se do të jetë fitorja e parë e madhe ruse në Ukrainë.
Fitorja mbi regjimentin mund të ndihmojë gjithashtu në justifikimin e pretendimeve të “denazifikimit” që janë të kudogjendura në propagandën ruse. Propagandë që e quan udhëheqësin ukrainas Volodymyr Zelensky, një çifut, udhëheqës të një “bande të droguarve dhe neo-nazistëve”.
Sulme të tilla përpiqen të rrisin mbështetjen e popullatës ruse për luftën në Ukrainë dhe të abuzojnë me kujtesën kolektive të periudhës së Luftës së Dytë Botërore.
“Termat “nazizëm dhe “fashizëm” në kontekstin rus thërrasin një të keqe absolute që nuk mund të negociohet,” tha Sergei Fediunin, një mendimtar politik në Institutin Kombëtar Francez të Gjuhëve dhe Qytetërimeve Orientale.
Propaganda ruse drejtohet gjithashtu kundër nacionalistëve ukrainas që luftuan kundër Bashkimit Sovjetik pas vitit 1945 dhe liderit të tyre, Stepan Bandera, një bashkëpunëtor i nazistëve.
Ndërkohë, edhe Regjimenti Azov i është bashkuar luftës propagandistike: publikon mesazhe fitoreje në platformën e komunikimit Telegram, të cilat shpesh shoqërohen me pamje të djegies së tankeve ruse dhe ku rusët quhen “fashistë të vërtetë”.
Azov tani funksionon si çdo regjiment tjetër, “por me PR më të mirë,” tha Vyacheslav Likachev, një analist në Qendrën e Kievit për të Drejtat e Njeriut ZMINA.
Njësia, e cila ka midis 2,000 dhe 3,000 trupa, ka ruajtur stemën Wolfsangel, por Umland thotë se ajo nuk është më e lidhur me të kaluarën në Ukrainë.
“Nuk ka më konotacionin e një simboli fashist”, tha ai.
Ish-komandantët e Azov-it, përfshirë Biletsky, hynë në politikë pas vitit 2014, por platforma e tyre e ekstremit të djathtë nuk ka arritur kurrë të arrijë sukses të rëndësishëm.
Gjithashtu, që nga fillimi i pushtimit rus, disa prej tyre kanë shkuar sërish në luftë në Regjimentin Azov ose në njësi të tjera.
Biletsky ndërkohë është rikthyer në Mariupol ku është aktiv në platformën Telegram. /tesheshi.com/