Plagët e luftës duken sikur t’u hidhet kripë sa herë që diskutohen përdhunimet gjatë asaj periudhe. Duke qenë pjesë e një shoqërie ku autoriteti patriarkal mbizotëron me anën e vrazhdë, tematikat e tilla janë subjekt i ndërrimit të kanalit televiziv apo tejkalimit me “scroll down” në celular.
Jo vetëm Kosovës, por shumë vende që kanë pasur histori të ngjashme të grave, i është dashur pak kohë për të marrë në konsideratë pasojat.
Por a mund të flitet për këto dhimbje pas 20 vitesh përjetime të tilla?
Jo vetëm autoritetet shtetërore, por të gjitha grupet e të drejtave të njeriut, përfshirë dhe bashkësitë fetare në vend kanë ngritur zërin për trajtimin më dinjitoz të grave që kanë pësuar cenim të tillë nga forcat serbe.
I fundit zë që është ngritur vjen nga Bashkësia Islame e Kosovës, ku kreu i saj Myftiu Naim Tërnava ka mbajtur një fjalim në konferencën “Të gjithë së bashku me një zë”, e cila po mbahet në mbështetje të të mbijetuarve të dhunës seksuale gjatë luftës.
Ai e konsideroi sfidë mënyrën se si po trajtohen shtetaset e Kosovës që kanë pësuar nga sic tha ai “kjo armë mizore e luftës”.
Sipas tij feja ka rëndësi të madhe në trajtimin e dhunës seksuale.
“Askush sikur feja nuk mund të trajtojë një plagë që ka për bazë moralin”, ka theksuar Tërnava
Myftiu kujtoi se është obligim i shoqërisë dhe institucioneve që të rehabilitojnë kategorinë e të dhunuarve, por ndau edhe disa mesazhe për këtë kategori:
“Të nderuara nëna, vajza e motra, iu porosis të dëgjoni se çfarë thotë Zoti për ju, e jo ata që iu dënojnë pa të drejtë. Për shkak të mentalitetit në të cilin jetojmë, me këtë kategori ne nuk jemi marrë sa duhet. Kjo kategori duhet të trajtohet me përgjegjësi e prioritet, duke u nisur nga familja, rrethi e deri tek institucionet. Ju nuk bartni asnjë gjynah për atë që iu ka ndodhur. Ju jeni thjesht viktima. E kemi obligim nga Zoti, obligim shtetëror dhe moral që këtë kategori ta rehabilitojmë shpirtërisht, t’i integrojmë në shoqëri e institucione. Ato nuk e kanë zgjedhur këtë jetë”, ka theksuar ai.
20 vite për një deklaratë të këtillë!
E historia e trajtimit të grave të dhunuara ka pasur një kurs totalisht ndryshe në Bosnjën e pasluftës, ku mbi 50.000 gra përjetuan këtë goditje. E gjitha nisi në vitin 1993, kur lufta ishte në kulmin e saj.
Duke e parë intensitetin e këtyre shkeljeve ndaj grave, teologu nga Bosnja Ahmed Mesiç, bëri atë që askush nuk e bëri.
Ai nisi të shkruaj me pseudonim mesazhe ndaj grave që përjetonin rëndë cenimin e trupit të tyre.
Kjo bëri që imamët e xhamive në ngjiten aty ku thirret ezani (ftesa për lutje) dhe nga aty t’i shpallin dëshmore të gjalla të gjitha ato gra që ishin prekur nga dora e ushtarëve dhe paramilitarëve serbë.
Përderisa kjo natyrë e gatishmërisë së pranimit nuk është parë më herët, pasojat mbesin. Plaga tashmë e kriposur ka punë për t’u shëruar. Stigma fillon me identifikimin anonim, e nuk mbaron as me marrjen e kompensimit monetar që ka miratuar qeveria së fundmi.
Dhimbja e zgjatur s’ka bërë gjë tjetër, veçse është spiralizuar, pa devijuar kufijtë e personales. Aq mundi, aq bëri!
Përgatiti: Arbnora Avdiu-Hoxha – /tesheshi.com/
