Refugjatët dhe emigrantët po vdesin nga të ftohtit, si rezultat i acarit të ashpër që ka goditur Greqinë dhe Ballkanin, paralajmëroi OKB-ja.
Dëbora e madhe dhe temperaturat nën zero kanë goditur rajonin, duke sjellë mjerim për refugjatët e mbërthyer në kampet në ishujt e Egjeut, emigrantët që jetojnë në Serbi dhe të tjerët të bllokuar nëpër male dhe pyje pranë kufirit turk.
Më shumë se 60,000 refugjatë dhe emigrantë janë mbërthyer në Greqi, që nga koha kur vendet e Ballkanit kanë mbyllur kufijtë e tyre pranverën e kaluar. Nga ata, 15.000 janë bllokuar në pesë ishuj në Egje.
Agjensia për refugjatë e OKB-së ka thënë se ka patur pesë të vdekur deri më tani nga të ftohtit. Dy burra të Irakut, një burrë nga Pakistani dhe një grua e re somaleze kanë vdekur në afërsi të kufirit turk me Bullgarinë, ndërsa një burrë 20-vjeçar afgan ka vdekur pas kalimit të lumit Evros në kufirin turk me Greqinë.
“Fëmijët janë veçanërisht të prirur për sëmundje të rrugëve të frymëmarrjes në një kohë si kjo”, thotë Sarah Crowe, nga UNHCR në Gjenevë. “Situata në Greqi është e rëndë në këto momente.”
Dëbora e madhe ka rënë në çadra dhe kontejnerët që akomodojnë refugjatët dhe emigrantët në ishujt e Egjeut, si Lesbos, Kios dhe Samos, ku azilkërkuesit janë mbërthyer për gati një vit, pas një marrëveshje të arritur midis BE-së dhe Ankarasë të marsit të kaluar. Në Samos, rreth 1,000 persona, përfshirë edhe fëmijë, janë duke jetuar në konvikte dhe tenda pa ngrohje.
Marina greke dërgoi një luftanije në Lesbos këtë javë, për të siguruar strehim emergjent për refugjatët. Në Serbi, më shumë se 1.000 emigrantë, përfshirë edhe fëmijë, janë duke fjetur në kushte të rënda në një depo të braktisur në kryeqytetin Beograd.
Disa refugjatë dhe emigrantë kanë raportuar se janë rrahur nga policia në Ballkan, ndërsa të tjerëve u janë marrë veshmbathjet, duke i lënë ata edhe më të ekspozuar ndaj të ftohtit të ashpër. “Këto praktika janë thjesht të papranueshme dhe duhet të ndalen”, tha Cecile Pouilly i UNHCR-së.
Fondi për Fëmijë i Kombeve të Bashkuara, i cili ofron ndihmë humanitare, ka thënë se moti i keq ka rritur rreziqet e shpërthimit të gripit dhe të infeksioneve respiratore akute, sidomos në mesin e fëmijëve nën pesë vjeç. “Mijëra emigrantë dhe refugjatë janë bllokuar në kushte të acarta në strehimore, të cilat nuk janë të përshtatura për dimër në Greqi dhe në Ballkan.”
Komisioni Evropian ka kritikuar kushtet në të cilat jetojnë azilkërkuesit në ishujt grekë, si “të papërshtatshme”.
Rania Askar, 31, një refugjate siriane, lindi në një kamp në Greqi, por fëmija i saj vdiq vetëm disa orë më vonë. “Nuk kam pasur ndonjë problem me shtatzaninë time deri në ditën u zgjova me gjakderdhje. Jam aq e trishtuar, zemra ime është e thyer”, tha ajo për Associated Press, duke qëndruar në një rrugicë me vajzën e saj katër-vjeçare Maya. “Kjo nuk do të ndodhte sikur të kisha vizita të rregullta mjekësore dhe sikur të isha e rrethuar nga motrat e mia në Gjermani”, tha Askar. “Ne jemi lënë vetëm këtu. Ne kemi vetëm Zotin.”
Autoritetet greke kanë dështuar të sigurojnë strehim adekuat për azilkërkuesit gjatë dimrit, tha Komiteti Ndërkombëtar i Shpëtimit, një organizatë humanitare. “Ndërsa qeveria greke ka zbatuar disa masa emergjente këtë javë, duke përfshirë edhe një anije për të pritur deri në 300 refugjatë në ishullin grek Lesbos, këto mund të konsiderohen improvizime afat-shkurte. Ata nuk janë një përgjigje e përshtatshme afatgjatë”, tha IRC.
Strehimoret e siguruara nga qeveria e Serbisë janë të mbushura plot dhe njerëzit që jetojnë në depo të braktisura në Beograd jetojnë në kushte shumë të vështira. “Nuk ka shërbime dhe ata janë në rrezik të jashtëzakonshëm të vdekjes nga hipotermia”, tha IRC.
Panos Navrozidis, drejtori i IRC për Greqi, ka thënë: “Kanë kaluar 10 muaj që kur është zbatuar marrëveshja BE-Turqi, dhe nuk ka asnjë justifikim për mbipopullimin që po shohim në ishujt grekë. Refugjatët e cenueshëm dhe refugjatët me ribashkim familjar dhe kërkesave legjitime të azilit duhet të zhvendoset në vende të përshtatshme në kontinent.”
Ndërkohë, pavarësisht motit të ftohtë gjatë dimrit, emigrantët vazhdojnë të përpiqen për të kaluar Mesdheun qendror nga brigjet e Libisë me shpresën për të shpëtuar dhe për të kaluar në Itali. Të enjten rreth 800 emigrantë janë shpëtuar nga gjashtë gomone të rojeve bregdetare italiane dhe dy anije të drejtuara nga grupe humanitare.
Një rekord prej 181,000 emigrantëve, shumica prej të cilëve afrikanë, arriti në Itali vitin e kaluar. Udhëheqësit e BE-së kanë paralajmëruar se edhe më shumë mund të arrijnë këtë vit.
Joseph Muscat, kryeministri i Maltës, i cili do të organizojë një samit të BE-së për migracionin më 3 shkurt, parashikoi një rritje dramatike të fluksit nëpër kalimet kufitare menjëherë posa të përmirsohet moti. Ai ka bërë thirrje që BE të përpiqet të krijojë një marrëveshje me Libinë për të ndaluar eksodin, por Libia është e ndarë në mes të dy qeverive rivale dhe paligjshmëria u ka mundësuar bandave të kontrabandës të veprojnë pa u ndëshkuar. /tesheshi.com/