Nga Ylli Pata
Presidenti i Republikës, Bujar Nishani, i ka thënë “Jo” mazhorancës edhe në fund të vitit pasi nuk ka dekretuar ligjin e ri për kthimin dhe kompensimin e pronës, që sapo u miratua nga Kuvendi.
Siç bëhet e ditur nga një njoftim i zyrës së shtypit të Presidencës, kreu i shtetit ka pasur shumë argument, por më pikanti ka qenë ajo në lidhje me skemën e kompensimit të pronave.
Dhe pikërisht, një nga argumentet e presidentit mund të rihapë çështjen që prej vitesh ka qenë sherr në zonën e bregdetit apo territorin e bashkisë së Himarës.
Po për ç’bëhet fjalë?! Në ligjin e sapomiratuar, mazhoranca ka vënë si dysheme për caktimin e çmimit gjendjen e pronës në momentin e shpronësimit.
Kështu për shembull: kur komunizmi i mori një copë tokë në kodër himariotit ku mbilleshin agrumet, sot kur duhet ta kompensojë, ajo është tokë turistike me vlerë 100 fish më të lartë.
Qeveria në argumentin e saj theksonte se është më e drejtë pikërisht kur marrim për bazë gjendjen e pronës para shtetëzimit dhe jo të kundërtën, pasi atëherë shteti nuk do të ketë mundësi të ndajë para dhe gjendja do të vazhdojë në këtë situatë me vite, pra zapto dhe legalizo.
Por Presidenti Nishani kundërshton qeverinë pikërisht në këtë argument.
“Ligji do të aplikohet mbi kërkesat e patrajtuara dhe të zvarritura deri më sot, duke cënuar pritshmërinë e aplikantëve të cilët kanë paraqitur aplikimet e tyre referuar ligjit të mëparshëm dhe, nga ana tjetër vendos një skemë kompensimi që nuk duket aspak realiste, përsa kohë nuk ekziston një numër i saktë dhe përfundimtar i vendimeve administrative dhe gjyqësore lidhur me kompensimin e pronës, skema e kompensimit i referohet llojit të pronës në momentin e shpronësimit gjatë regjimit komunist dhe nuk ekziston një hartë vlere transparente që reflekton çmimin e tregut”, thekson kreu i shtetit në argumentimin e tij.
Për ata që presin kompensimin, presidenti jep një argument jo të pa dëgjuar më parë, atë të vlerës së kompesimit.
“Në rastet kur shteti nuk ka mundësi të kthejë pronën, njeh kompensimin i cili i korrespondon vlerës më të fundit të pronës”, citon presidenti vendimin e Gjykatës së të Drejtave të Njeriut.
Ndërkohë që qeveria me këtë ligj – shton ai – kërkon që aplikantët të kompensohen për llojin e pronës në momentin e shpronësimit, duke e përllogaritur sipas hartës së vlerës së vitit 2014.
Realisht, kundër ligjit që u miratua, presidenti Nishani nuk ka qenë i vetëm apo thjesht edhe opozita, por të gjitha shoqatat e pronave e kanë kundërshtuar atë. Dhe për këtë pronarët kanë arsyet e tyre.
Për shembull: një truall në zonën e Komunës së Parisit në Tiranë, do të kompensohet në gjendjen kur dikur atje kanë qenë serrat, pra tokë bujqësore, kurse sot vlera reale e tregut kalon 2000 eurot për metër katror.
Por më e ashpra në kundërshtimin e ligjit ka qenë shoqata “Bregdeti” e drejtuar nga mjeku Nikollaq Nesturi, i cili ka mbrojtur argumentin se në këto vite janë shpronësuar dhe zaptuar në heshtje dhe me shtet, pronarët realë të Himarës.
Ky argument pritet të hapet sërish kur ligji të rishqyrtohet në Kuvend. Por fakt është se edhe ministria e jashtme greke në qëndrimin e saj shpesh ka mbrojtur argumentin që Tirana u ka marrë tokat himariotëve për t’ua dhënë të ardhurve. /tesheshi.com/