Michael Phelps, në lojërat Olimpike të Rio de Zhaneiros theu një rekord që mbahej prej 2 mijë vjetësh, duke tejkaluar 12 tituj individualë, rekord që e mbante një atlet tepër i veçantë, Leonidas i Rodit. Duket e çuditshme ta thuash, por nëse mbledh faktet është vërtet kështu, Phelps ka arritur më në fund të mundë atletin e antikitetit, për të cilin dihen në fakt disa gjëra. Kush ishte ky atlet, për rekordin e të cilit u deshën plot dy mijëvjeçarë për ta thyer?
Në fakt, Phelps ka fituar në total 22 medalje olimpike, por nëntë prej këtyre janë të lidhura me skuadrën, ndërsa për titujt individualë ai sapo ka kaluar atletin më të madh të botës antike.
Leonidas i Rodit konkurroi në katër olimpiada radhazi, në vitet 164, 160, 156 dhe 152 para erës sonë dhe në secilën prej tyre ai fitoi tre gara të ndryshme vrapimi.
Atleti që fitonte tre gara në të njëjtën olimpiadë njihej si triastes apo thënë ndryshe “tripletist”. Në atë kohë, ishin vetëm shtatë “tripletistë” dhe Leonidas ishte i njohur se e kishte pasur këtë nder më shumë se një herë.
Ai ishte 36 vjeç kur arriti ta bënte këtë tripletë për herë të katërt – pesë vjet më i madh sesa është Phelps sot.
Tre garat në të cilat ai triumfoi ishin në stadion: një sprint prej gati 200 metrash, në diaulos me distancë dyfish më të madhe dhe në garën më të gjatë të quajtur hoplitodromos apo gara me parzmore.
Përkundër shumë garave, të cilat zhvilloheshin me veshje të lehta, gara me parzmore kërkonte që vrapuesit të vishnin pajime të rënda luftimi, mundësisht një helmet, një parzmore, armaturë të gjoksit dhe një mburojë prej bronzi dhe druri.
“Të garoje në të gjitha këto gara njëra pas tjetrës, ishte goxha e vështirë’, thotë Judith Sëaddling, kuratore në muzeumin Britanik.
“Atleti hodhi poshtë edhe dallimin mes një sprinteri dhe një atleti që reziston në garë”, thotë Paul Cartledge, profesor i klasikëve në universitetin e Kembrixhit. Gara me parzmore nuk konsiderohej më parë e përshtatshme për atletët e shpejtë të garave me sprint. (Olimpiadat ishin zhvilluar për disa shekuj deri në atë kohë).
“Ata vraponin të veshur me parzmore, temperatura shkonte deri në 40 gradë. Kushtet ishin të pakëndshme, e kërkonin një lloj krejtësisht tjetër musklature dhe aftësish gjimnastikore”.
Ka shumë pak informacion biografik për Leonidas, thotë Cartledge, dhe as imazhe të tij. Por emri i tij, që vjen nga fjala e greqishtes së vjetër për “luan”, sugjeron se ai ishte një njeri i shquar. “Ai ka qenë me gjasa aristokrat, mundësisht i pasur, nga një familje atletësh”, thotë Cartledge.
Rodi kishte një traditë të fuqishme atletike. Një tjetër kampion olimpik nga ky ishull ishte boksieri Diagoras, me të cilin nisi një dinasti atletësh. “Të vije nga Rodi do të thoshte të ishe pak i papërfillur. Me gjasa duhet të përpiqeshe më shumë sesa pot ë ishte nga ndonjë qytet i vjetër”, thotë profesori.
Nuk kishte medalje ari, argjendi apo bronzi në kohën e Leonidas – garat ishin “fituesi i merr të gjitha” e vrapuesi që dilte i pari fitonte një kurorë të thjeshtë me degë ulliri. Pas vdekjes, “atleti nderohej si një perëndi lokale”, në Rod, thonë ekspertët.
Leonidas përmendet edhe në letërsinë e vjetër greke. Pausanias e përshkruan atë si “vrapuesin më të famshëm”. Në shekullin e tretë,
athinasi Philostratus shkroi në librin e tij “Gymnastikos” se shkathtësia e Leonidas hodhi poshtë të gjithë njohuritë për trajnimin atletik dhe llojet e trupave.
Statuja e tij në ishullin e Rodit mban si mbishkrim legjendën: “Ai kishte shpejtësinë e një perëndie”. Ky reputacion është goxha madhështor që Phelps ta arrijë, në fakt…
Përgatiti: Juli Prifti – /tesheshi.com/
