Mendimtari amerikan Francis Fukuyama foli në një intervistë për gazetën spanjolle La Vanguardia për ato që ai konsideron si aspekte pozitive të shpërthimit pandemik të virusit koronar.
Ai thotë se kjo krizë ka treguar dështimin e disa liderëve populistë dhe kjo mund të jetë arsyeja e humbjes së presidentit amerikan Donald Trump në zgjedhjet e nëntorit.
Fukuyama, autori i “Fundi i Historisë” dhe “Njeriu i Fundit”, tha në një intervistë në Skype nga shtëpia e tij në San Francisko se epidemia ka një anë të ndritshme, atë që shumë demokraci u larguam nga gjendja e vetëkënaqësisë, si dhe nga fakti se zbuloi nevojën për një kujdes më të madh për shëndetin publik dhe më shumë investime në shërbimet sociale.
Ai shtoi se në krizën e shkaktuar nga shpërthimi i virusit, “ata po përpiqen ta përdorin atë për të rritur monopolin e pushtetit”, dhe përmendi si shembull kryeministrin hungarez Viktor Orban, duke thënë se ai ishte “shembulli më i qartë i një drejtuesi që monopolizon ekzekutivin”.
Ekonomia më e rëndësishme sesa shëndeti?
Fukuyama theksoi se ekziston një lidhje shumë e fortë midis udhëheqjes populiste dhe menaxhimit të dobët të epidemisë, duke përmendur shembujt e Trump dhe homologut të tij brazilian Jair Bolsonar si argumente.
Ai thotë se të dy “injorojnë ekspertët”. “Ata besojnë se ekonomia është më e rëndësishme se shëndeti dhe po ndjekin politika katastrofike, e cila është shumë shkatërruese për vendet e tyre.”
Në këtë drejtim, ai arriti në përfundimin se pandemia mund të ndëshkojë udhëheqësit populistë për paaftësinë e tyre për ta menaxhuar atë, por në të njëjtën kohë shprehu shqetësimin për përkeqësimin e praktikave demokratike.
Për pasojat e mundshme të krizës në skenën politike amerikane, Fukuyama tha se zgjedhjet presidenciale në nëntor do të ishin një referendum për Trump.
“Nëse rizgjidhet, do të jetë një fatkeqësi për amerikanët dhe do të parandalojë vendosjen e një rendi ndërkombëtar më të hapur”, tha politilogu i njohur.
Një plus i madh për Joe Biden
Mendimtari amerikanbeson se kriza shëndetësore mund të sigurojë një mundësi që kandidati i Partisë Demokratike të fitojë këto zgjedhje, dhe rendit provat që mbështesin këtë skenar.
Ai tha se Joe Biden mori mbështetje të madhe në parazgjedhjet dhe se virusi e privoi Trump nga argument i tij kryesor për rizgjedhje: performanca e mirë ekonomike.
Kriza shëndetësore mund t’i japë kandidatit demokratik një shans për të fituar, argumentoi Fukuyama.
Ai shtoi se të gjithë u ndërgjegjësuan për dështimin e administratës Trump në menaxhimin e krizës që rezulton nga shpërthimi i virusit koronar, duke thënë se virusi siguron kështu një mundësi të shkëlqyeshme për ndryshime në SHBA dhe në botë në përgjithësi.
Në lidhje me punën e organizatave ndërkombëtare në menaxhimin e krizave, Fukuyama tha se bota kishte dëshmuar para epidemisë se sa të dobëta ishin ato.
Ndërsa shumë vende kanë mbyllur kufijtë e tyre si pjesë e masave për të luftuar përhapjen e virusit, Fukuyama ka shprehur shqetësimin për ringjalljen e tendencave nacionaliste, të cilat mbizotëruan në vitet ’30.
Të gjithë varet nga globalizimi
Ai thotë se ka një përsëritje të thjeshtë të asaj që ndodhi në atë periudhë të historisë, kur secili vend u përpoq të izolohej nga fqinjët e tij.
Në lidhje me ndikimin e globalizmit në zhvillimet e tanishme, Fukuyama tha se kriza ka treguar brishtësinë e zinxhirëve të furnizimit, nga i cili varet ekonomia globale, por ai beson se njerëzit nuk duhet të zgjedhin midis lokales apo globales.
Fukuyama theksoi se të gjithë ne varemi nga globalizimi për të mbijetuar, por pret që do të ketë më shumë theks mbi vetë-mjaftueshmërinë.
Përkundër kësaj, shumë pak vende mund të ushqehen vetë. /tesheshi.com/
