Sipas një studimi të publikuar, numri zyrtar i palestinezëve të vrarë nga lufta midis Izraelit dhe Hamasit ka të ngjarë të nënvlerësojë numrin e viktimave me 41 për qind deri në mesin e vitit 2024, pasi infrastruktura shëndetësore në Rripin e Gazës u shemb, raporton Reuters.
Një analizë statistikore e rishikuar e publikuar në The Lancet u krye nga akademikë nga Shkolla e Higjienës dhe Mjekësisë Tropikale në Londër, Universiteti Yale dhe institucione të tjera.
Duke përdorur një metodë statistikore të quajtur “analiza e kapjes dhe rimarrjes”, studiuesit u përpoqën të vlerësonin numrin e vdekjeve në fushatën ajrore dhe tokësore izraelite në Gaza gjatë nëntë muajve të parë të luftës, midis tetorit 2023 dhe fundit të qershorit 2024.
Ata vlerësuan se kishte 64,260 vdekje nga lëndimet traumatike gjatë kësaj periudhe, që është gati 41 për qind më e lartë se numri zyrtar i Ministrisë së Shëndetësisë palestineze. Në studim thuhet se në mesin e të vrarëve ishin 59.1 për qind gra, fëmijë dhe persona mbi 65 vjeç. Nuk është dhënë asnjë vlerësim se sa luftëtarë palestinezë ishin në mesin e të vdekurve.
Më shumë se 46,000 njerëz janë vrarë në luftën në Gaza, sipas zyrtarëve palestinezë shëndetësorë.
Lufta filloi më 7 tetor, pasi anëtarë të armatosur të Hamasit sulmuan përtej kufirit me Izraelin, duke vrarë 1200 njerëz dhe duke marrë peng mbi 250, sipas të dhënave izraelite, shkruan Reuters.
Studimi i Lancet thekson se kapaciteti i Ministrisë së Shëndetësisë palestineze për të mbajtur të dhëna elektronike të numrit të vdekjeve ishte provuar më parë i besueshëm, por u përkeqësua gjatë fushatës ushtarake izraelite, e cila përfshinte sulme në spitale dhe objekte të tjera shëndetësore dhe ndërprerje të komunikimit dixhital.
Metoda e kërkimit e përdorur në konflikte të tjera
Raportet sugjerojnë se një numër i konsiderueshëm i të vdekurve mbetën të varrosur në rrënojat e ndërtesave të shkatërruara dhe për këtë arsye nuk janë përfshirë në disa regjistrime.
Për të shpjeguar më mirë boshllëqe të tilla, studimi i Lancet aktivizoi një metodë të përdorur për të vlerësuar numrin e viktimave në zonat e tjera të konfliktit, duke përfshirë Kosovën dhe Sudanin.
Duke përdorur të dhëna nga të paktën dy burime të pavarura, studiuesit po kërkojnë individë që shfaqen në lista të shumta të të vrarëve. Më pak mbivendosje midis regjistrimeve sugjeron që shumë vdekje nuk u regjistruan – dhe ky është informacion që mund të përdoret për të vlerësuar numrin e përgjithshëm të vdekjeve.
Për studimin e Gazës, studiuesit krahasuan numrin zyrtar të vdekjeve nga Ministria e Shëndetësisë palestineze, e cila në muajt e parë të luftës bazohej tërësisht në numrin e trupave që mbërrinin në spitale, por më vonë përfshinte metoda të tjera; një anketë në internet e shpërndarë nga Ministria e Shëndetësisë për palestinezët brenda dhe jashtë Rripit të Gazës, të cilëve iu kërkua të jepnin informacion në lidhje me kartat e identitetit palestinez, emrat, moshën e vdekjes, gjininë, vendin e vdekjes dhe burimin e raportimit; ato nekrologji të publikuara në rrjetet sociale.
“Hulumtimi ynë zbulon një realitet të ashpër: përqindja e vërtetë e vdekjeve nga lëndimet traumatike në Gaza është më e lartë se sa raportohet”, tha autorja kryesore e studimit, Zeina Jamaluddine, për Reuters. /tesheshi.com/
