Vendet e Bashkimit Evropian kanë shpenzuar rreth 200 miliardë euro për mbrojtjen në vitin 2020, më e larta që nga fillimi i rekordit në vitin 2006, por investimet e përbashkëta të qeverisë kanë rënë, tha në një raport të hënën Agjencia Evropiane e Mbrojtjes (EDA).
Agjencia e BE-së, e cila ndihmon qeveritë e bllokut të zhvillojnë aftësitë e tyre ushtarake, tha se shpenzimet totale nga vendet e BE-së përveç Danimarkës – e cila po braktis projektet ushtarake të Unionit – ka arritur në 198 miliardë dollarë, një rritje prej 5 për qind nga viti 2019, raporton Reuters.
Shifra e mirëpritur për NATO-n
Shpenzimet e mbrojtjes ishin 1.5 përqind e prodhimit ekonomik të 26 vendeve të BE-së, një shifër e mirëpritur për NATO-n e udhëhequr nga SHBA, e cila kërkonte një objektiv shpenzimi prej 2 përqind për aleatët e saj.
Shumica e anëtarëve të BE-së janë gjithashtu pjesë e NATO-s, por duan të jenë në gjendje të veprojnë në mënyrë të pavarur nga Shtetet e Bashkuara kur është e nevojshme.
Përkrahësit e një mbrojtjeje më të fortë të BE-së thonë se ka pasur shumë paralajmërime, nga largimi i Britanisë nga blloku te prioritetet e ish-presidentit amerikan Donald Trump “Amerika në radhë të parë” dhe shtetet e dështuara në kufijtë e Evropës.
Raporti i EDA-s citon një rënie në shpenzimet e bashkëpunimit, pavarësisht një pakti të mbrojtjes të BE-së të nënshkruar në fund të 2017-ës, në përpjekje për të bashkuar burimet dhe për t’i dhënë fund konkurrencës midis industrive kombëtare që ka dobësuar përpjekjet e mëparshme të mbrojtjes.
“Tendenca e rënies së shpenzimeve të përbashkëta evropiane është veçanërisht shqetësuese,” tha drejtori ekzekutiv i EDA –s, Jiri Sedivy në një raport, i cili zbuloi një ulje prej 13 për qind në blerjet e përbashkëta të pajisjeve nga 2019 në 4.1 miliardë euro, që është vlera e tretë më e ulët e regjistruar nga agjenci.
60 projekte të përbashkëta
Kur blenë pajisje vitin e kaluar, qeveritë e BE-së kanë bërë kryesisht biznesin e tyre, duke dështuar në përmbushjen e një angazhimi të marrë në paktin e tyre të 2017-ës për të siguruar që pak më shumë se një e treta e blerjeve të tilla të bëhen së bashku me anëtarët e tjerë të BE-së.
Ndërsa Unioni ka nisur gjithashtu një fond të përbashkët armësh, po punon në 60 projekte të përbashkëta ushtarake dhe synon të bie dakord mbi forcat e reja të reagimit të shpejtë, investimet në kërkimin dhe teknologjinë e mbrojtjes nuk janë gjithashtu të lidhura dhe nuk kanë asnjë bashkëpunim, tha EDA. /tesheshi.com/