Nga Ermir Hoxha
Në një reportazh të tij mbi kulinarinë dhe shërbimin në restorante që ofronte Saranda këtë sezon, gazetari Enver Robeli cekte dhe përballjen me një xhami futuriste, siç e quante ai, si dhe me një restorant aty afër të pajisur me ashensor. Dhe në fakt, nuk do i keni shijuar plotësisht ditët e pushimit në Sarandë nëse nuk i shijoni këto dy të veçanta të zonës, në më pak se 100 metra larg njëra-tjetrës, pra xhamisë dhe restorantit.
Ato ndodhen në kilometrin e 14 të aksit Sarandë – Delvinë, ne vendin e quajtur Bamatat, një tip fshati i konsideruar nga pikëpamja administrative dhe si lagje e Delvinës, mu në anë të rrugës automobilistike.
Xhamia futuriste
Ajo nuk është ende në funksion dhe pret të inagurohet së shpejti. Është kryevepër arkitektonike sa i përket hapësirave shqiptare.
Krejt e veçantë nga stili tradicional, ai otoman, ose nga disa stile ndërtimi të mëvonshme, më tepër hibride dhe pa identitet të përcaktuar, kjo xhami është sfiduese, edhe ndaj një trendi arkitektonik më të gjerë se ajo e kulteve fetare. E derdhur e gjitha në beton, me format e shpenguara e të përthyera, ajo ngërthen brishtësinë një lodre fëmijësh që provokon një forcë tërheqëse të jashtëzakonshme, me solemnitetin e një objekti fetar deri në atë masë që nuk të lë t`i qëndrosh në distancë nga hija e rëndë mbi tokë; përkundrazi, të fton ngrohtësisht të hysh brenda, çdo çast, qoftë dhe nga kurioziteti. Kjo xhami, ende e paemërt, veç atij të vendndodhjes, Bamatat, është vepër e arkitektit Martin Shameti, ndër më të njohurit e zonës dhe jo vetëm.
Restoranti me ashensor
Ai është restoranti më i veçantë, dhe jo vetëm pse ka një biçim ashensori, me funksion ngjitjen e ushqimit nga kuzhina në vendin e hajes, por sepse nuk ka as emër e as menu.
Në dukje nuk ka asgjë te veçantë, as në stil e as në luks. Por specialiteti i atyshëm është mishi, ai i zgarës që në greqisht quhet paidhaqe, si dhe ai i hellit, që shoqërohet gjithnjë nga sallata, djathi i skuqur, patatet e skuqura – që rrallë në ndonjë vend tjetër mund të jenë më të shijshme sesa aty – si dhe salca e kosit. Kaq dhe asgjë më tepër, por që të jep ndjesinë gastronomike të gjithçkaje.
Të zotët e restorantit, një familje e zonës, që ndryshe thirret dhe me emrin e kryefamiljarit, Taipit, ka ditur të shfrytëzojë në cilësi maksimale gatimi, mishin e bagëtisë së një zone që njihet për kualitet të lartë. Një zoo-bio që vetëm në Labëri e gjen.
Ndërsa ashensori, është në fakt një tip elavatori i adaptuar me pjesë të ndryshme, që siç u tha, shërben për transportimin vertikal të ushqimit, duke dubluar shkallët nga duhet të rendë kamarieri.
Kioska e tranzicionit
Dhe në mes xhamisë dhe restorantit pa emër e menu, ndodhet një kioskë tranzicioni e mbyllur. E pushtuar e gjitha nga ndryshku, ajo padyshim që dikur duhet të ketë qenë një dallëndyshe e ekonomisë së tregut, nga ato me të cilat në mesin e viteve ‘90 mund ta ndjeje veten edhe biznesmen. Së bashku me një skelet biçiklete fëmijësh po ashtu të ndryshkur, ajo ngjan me një relike të kohës kur leku bëhej edhe duke shitur “cigare me të hapme”. /tesheshi.com/