7 vjet pas shpalljes së Pavarësisë, Kosova ende përballet me shumë vështirësi në aspektin ekonomik ndërsa vihet re numri i lartë i të papunëve në këtë shtet. Pavarësia e saj është njohur nga 23 shtete të Bashkimit Europian.
Eurodeputetët do të votojnë sot, më 11 mars një rezolutë të elaboruar nga eurodeputetja austriake Ulrike Lunacek, në lidhje me procesin e integrimit të Kosovës. Lunacek detajoi mendimet e saj gjatë një interviste përpara zhvillimit të votimeve në PE.
Zonja Luncek, çfarë mendoni në lidhje me eksodin e shtetasve të Kosovës, ku mijëra persona kanë kaluar kufirin për në Serbi e në Hungari në mënyrë të jashtëligjshme për të kërkuar një jetë më të mirë në vendet e Bashkimit Europian?
Ka shumë arsye në lidhje me atë që është bërë shtysa kryesore e kosovarëve për tu larguar nga vendi i tyre. Kosova është vendi i vetëm mes shteteve të Ballkanit Perëndimor ku qytetarët nuk mund të udhëtojnë lirshëm në vendet e BE-së për tre muaj. Ky shtet i ri evropian, edhe pasi kanë kaluar rreth 7 vite nga shpallja e pavarësisë, nuk është ende një anëtar me të drejta të plota nga ana e komunitetit ndërkombëtar. Për me tepër, qeveria e re e konstituuar në dhjetor të vitit 2014 nuk iu përgjigj pritshmërive të shumicës për krijimin e vendeve të reja të punës apo për përmirësimin e sistemit shëndetësor apo edukues në shkolla.
Raporti im informues i bën thirrje qeverisë së Prishtinës të marrë hapa konkrete për t’ju ofruar qytetarëve të saj një të ardhme më të lulëzuar.
Parlamenti Evropian duhet të vazhdojë të kërkojë liberalizimin e regjimit të vizave, në mënyrë që rezultati të bëhet më i prekshëm dhe më i kuptueshëm për qytetarët. Frika e disa shteteve të Bashkimit Europian se pas liberalizimit të vizave do të ketë një dyndje të shtetasve kosovarë në këto vende, është e kot sepse një gjë e tillë nuk ka ndodhur me asnjë nga vendet e tjera në Ballkanin Perëndimor, të cilat kanë përfituar liberalizimin e vizave nga viti 2010 e në vijim.
Bashkimi Europian ka marrë pjesë në mënyrë aktive në ndërtimin e shtetit të Kosovës që prej vitit 1999 dhe praktikisht është dhuruesi i saj më i madh. Çfarë mund të bëhet tjetër? Mendoni se qeveria e Kosovës po bën punën e saj?
Siç e thashë edhe më parë, edhe pse kanë kaluar plotë 7 vite nga pavarësia, Kosova nuk është ende një republikë e pavarur dhe me të drejta të plota. Ky fakt kufizon në mënyrë të rëndësishme efektin pozitiv të BE-së në disa çështje kyçe siç është lufta kundër korrupsionit apo krimit të organizuar. Në relacionin tim kërkoj që 5 shtetet e BE-së që nuk e kanë njohur ende pavarësinë e saj, ta njohin sa më parë.
Në raportin tim në lidhje me Kosovën theksoj se janë marrë masa nga ana e qeverisë së këtij shteti për të shtuar punën në luftën kundër korrupsionit, krimit të organizuar, për forcimin e dialogut konstruktiv mes Prishtinës dhe Beogradit si dhe për të drejtat e shtypit në vend. Megjithatë, lufta kundër korrupsionit nuk mund të vijojë pa bashkëpunimin pozitiv mes EULEX dhe autoriteteve të Kosovës, përfshirë dhe qeverinë.
Edhe pse kanë kaluar rreth 15 vite nga përfundimi i luftës, ende qytetarët kosovarë përballen me vështirësi të shumta. Është një nga vendet më të varfra të Europës dhe 35% e popullsisë është e papunë. Çfarë problemesh të tjera ka ky vend? Cili është përfitimi i Bashkimit Europian nga integrimi i Kosovës?
Ju keni të drejtë. Pritshmëritë e Bashkimit Europian në lidhje me këtë vend kanë qenë shumë më të mëdha. Zhgënjimi me sistemin politik kombëtar të Kosovës është përkeqësuar, duke përfshirë edhe faktorë negativë që lidhen me papunësinë e popullsisë dhe në veçanti, me numrin e madh të të rinjve që janë pa prespektivë pune.
Por, integrimi në BE është një element dhe faktor i rëndësishëm për të bërë stabilizimin Kosovës dhe të gjithë zonës. Shpresojmë që Parlamenti Europian të tregojë mbështetje të plotë për të ardhmen evropiane të Kosovës.