Pas takimit me presidentin rus, liderët e Azerbajxhanit dhe Armenisë shprehën gatishmërinë për të filluar procesin e demarkacionit dhe përcaktimit të kufirit të tyre të diskutueshëm.
Pas takimit me presidentin rus Vladimir Putin, liderët e Azerbajxhanit dhe Armenisë – Ilham Aliyev dhe Nikol Pashinyan – shprehën gatishmërinë për të filluar procesin e demarkacionit mes dy vendeve.
Në një takim trepalësh në Soçi, tre udhëheqësit ranë dakord se ishte bërë përparim i rëndësishëm në Nagorno-Karabakh gjatë vitit të kaluar.
Putin vuri në dukje mungesën e armiqësive në shkallë të gjerë, kthimin e rreth 53,000 refugjatëve dhe shkëmbimin e të burgosurve.
“Gjëja më e rëndësishme është krijimi i kushteve për normalizim,” tha Putin.
Ai përshëndeti vendimin e krerëve armenë dhe azerbajxhanas për t’u takuar në Bruksel muajin e ardhshëm, duke thënë se komunikimi i drejtpërdrejtë do të ndihmonte në normalizimin e situatës.
Aliyev vuri në dukje se situata në zonën nën paqeruajtësit rusë është e qëndrueshme, pa incidente serioze.
“Dua të falënderoj kontingjentin paqeruajtës rus për aktivitetet e tyre,” tha Aliyev.
Ai theksoi se falë angazhimit të Azerbajxhanit janë përmbushur pothuajse të gjitha dispozitat e marrëveshjes trepalëshe ruso-armeno-azerbajxhane për armëpushim.
Pashinyan vlerësoi gjithashtu punën e forcave paqeruajtëse ruse, duke thënë se “ato luajnë një rol kyç në stabilizimin e situatës në Nagorno-Karabakh dhe në rajon”.
“Por dua të theksoj se, për fat të keq, situata nuk është aq e qëndrueshme sa do të donim. Që nga 9 nëntori, dhjetëra njerëz janë vrarë nga të dyja palët,” tha ai.
Krahas çështjes së demarkacionit, Pashinyan ofroi të diskutohej edhe për problemin e të burgosurve të luftës.
Ai shtoi se zgjidhja e Nagorno-Karabakut duhet të konsiderohet në formate të ndryshme, duke përfshirë kontakte të drejtpërdrejta.
“Armenia është e gatshme të fillojë procesin e demarkacionit dhe diskutimi për hapjen e trafikut është gjithashtu i rëndësishëm për ne. Ne jemi sinqerisht të interesuar për zgjidhjen e këtyre çështjeve”, tha Pashinyan.
Mosmarrëveshja vazhdon për tre dekada
Marrëdhëniet midis ish-republikave sovjetike të Armenisë dhe Azerbajxhanit kanë qenë problematike që nga fillimi i viteve 1990, kur Armenia pushtoi Nagorno-Karabakun dhe shtatë rajone të tjera fqinje që janë pjesë sovrane e territorit të Azerbajxhanit.
Forcat armene ndërmorën sulme të reja mbi vendbanimet dhe pozicionet ushtarake në Azerbajxhan më 27 shtator të vitit të kaluar dhe ushtria azerbajxhanas u përgjigj me një operacion për çlirimin e rajoneve të pushtuara dhe shkaktoi humbje të mëdha në forcat armene dhe çliroi qytete dhe më shumë se 300 vendbanime në rajon.
Më 10 nëntor 2020, Armenia dhe Azerbajxhani arritën një marrëveshje për përfundimin e konfliktit në Nagorno-Karabakh. Marrëveshja u arrit me ndërmjetësimin e Rusisë dhe parashikonte tërheqjen e forcave armene nga Lacin, Kelbecer dhe Aghdam. Paqeruajtësit rusë dhe turq janë të përfshirë në mekanizmin e monitorimit të armëpushimit. /tesheshi.com/