Jordania kryeson listën e vendeve që eksportojnë perime dhe fruta në Izrael gjatë 12 muajve të fundit, e ndjekur nga Turqia, sipas të dhënave të publikuara nga Ministria e Bujqësisë e Izraelit.
Sipas raportit të Ministrisë, në periudhën nga 8 gusht 2023 deri më 8 gusht të këtij viti, Izraeli ka importuar 224.586 ton fruta dhe perime, nga të cilat 46.539 ton kanë ardhur nga Jordania dhe 43.324 tonë nga Turqia.
Në listën e artikujve të importuar përfshihen hudhra, ulliri, kungulli, kungull i njomë, patëllxhani, domatja, speci, kastraveci, dardha, qepa, karota dhe kërpudhat. Në vendin e tretë dhe të katërt janë Holanda dhe Italia.
Pezullimi i importeve
Këto shifra u publikuan dy ditë pasi Departamenti i Ushqimit i Ministrisë së Shëndetësisë në Izrael kërkoi pezullimin e dërgesave të perimeve dhe frutave të freskëta nga Jordania, por kastravecat, specat, kunguj të njomë dhe domate shiten ende në disa dyqane ushqimore, sipas gazetës Yedioth Ahronoth.
Edhe pse nuk ka prova për praninë e substancave të dëmshme në importet nga Jordania, ekziston shqetësimi për praninë e tyre në lumin Yarmouk dhe importuesve u është kërkuar të ndalojnë importet, por nuk është lëshuar asnjë urdhër për tërheqjen e produkteve nga raftet e dyqaneve me pakicë, shkruan gazeta.
Sipas Ministrisë izraelite të Shëndetësisë, raportet nga një laborator i akredituar tregojnë rezultate pozitive për bakteret toksike të kolerës që u zbuluan në mostrat e ujit nga lumi Yarmouk në hyrje të rezervuarit të lumit.
Këto rezultate tregojnë një mundësi të lartë të infeksionit të kolerës në zonën e kullimit në rrjedhën e sipërme të lumit Yarmouk dhe degëve të tij, duke ngritur shqetësime për ndotjen e frutave dhe perimeve jordaneze, tha gazeta.
Autoriteti i Ushqimit ka urdhëruar pezullimin e dërgesave në pritje të informacionit të mëtejshëm nga autoritetet jordaneze mbi burimin e ujit të përdorur për ujitjen e këtyre kulturave dhe situata po vlerësohet bazuar në raportet e rasteve të kolerës të lidhura me konsumin e produkteve të kontaminuara.
Pse nuk tërhiqen produktet?
Sipas gazetës, Administrata e Ushqimit beson se rreziku që perimet e kontaminuara të arrijnë te konsumatorët është ende i ulët dhe testet e kryera nga Ministria e Shëndetësisë në vetë perimet nuk zbuluan ndonjë kontaminim, kështu që produktet nuk u tërhoqën dhe as u bë një paralajmërim publik për të shmangur produktet jordaneze.
Importet nga Jordania janë pezulluar derisa testet e përsëritura laboratorike të konfirmojnë se uji i lumit Yarmouk është dezinfektuar për shkak të largimit të baktereve të kolerës ose derisa Autoriteti i Ushqimit të marrë informacion se zonat nga e kanë origjinën produktet jordaneze nuk ujiten nga lumi Yarmouk. dhe nuk ka asnjë rrezik.
Importet aktuale përfshijnë kryesisht domatet dhe kastravecat, së bashku me specat dhe kunguj të njomë, ndërsa ullinjtë dhe hurmat importohen më vonë.
Gazeta Yedioth Ahronoth citoi një fermer izraelit të thoshte se “fermerët kanë vendosur të mos mbjellin domate këtë sezon për shkak të importeve nga Jordania”.
“Në kultivimin e domateve, në periudhën kur temperatura natën kalon 28 gradë, bimët nuk japin fryt dhe kjo ka sjellë gjithmonë uljen e rendimentit gjatë asaj periudhe. Për të kompensuar mungesën, importet nga Jordania u rritën dhe si rezultat, shumë fermerë izraelitë ndaluan prodhimin”.
Pa doganë
“Marrëveshja me Jordaninë lejon importin e 50 mijë tonëve perime në vit pa taksa. Kjo kuotë arrihet rrallë, por gjatë muajve të verës nga 6000 deri në 7000 tonë në muaj importohen pa doganë, duke e bërë atë jofitimprurëse për fermerët vendas. Qeveria ka shpallur mbështetje për ata që duan të kultivojnë domate gjatë kësaj periudhe, por pak janë përgjigjur”, shtoi fermeri.
Gazeta izraelite citoi një burim izraelit të rritjes së domates të thoshte se “nëse ka mungesë, aktualisht ka midis 50,000 dhe 70,000 ton domate në fusha të hapura për përdorim industrial”.
“Nëse ka një mungesë të madhe, do të ishte e dobishme t’i shisnin, por problemi është se ato nuk duken tërheqëse dhe izraelitët preferojnë një domate të mirë.”
“Çmimet e domateve dhe trangujve u rritën nga 60 deri në 70 për qind muajin e kaluar. Valët aktuale të të nxehtit po ndikojnë seriozisht në rendimentin e domates, ndaj e ndalova rritjen e tyre gjatë kësaj stine. Ne kultivojmë tranguj, por ka një shkallë të lartë të humbjes së bimëve të reja dhe meqenëse Jordania ka një klimë të ngjashme, importet prej andej rritin ofertën”, thotë një nga kultivuesit e kastravecit. /tesheshi.com/