Arkivi Shtetëror kujton nisjen e Luftës së Parë Botërore, asaj që do ishte tejet e rëndë për popullatën shqiptare prej shpërbërjes së Perëndorisë Osmane, ku nën etiketimin abuziv “turq” të atyre që ishin muslimanë, u diktuan zhvendosje të rënda popullsie,
E gjitha nisi nga një serbo boshnjak, një dorë e zezë që qëlloi mbi Franz Ferdinandin në Sarajevë. Pra një katrahurë botërore që nis në Ballkan me serbët si fitilndezëz.
Shkruan Arkivi Shtetëror:
Si Sot, më 28 korrik 1914, filloi Lufta e I-rë Botërore.
Lufta pati si pikënisje vrasjen e Arqidukës austro-hungarez, Franz Ferdinand, nga dora e serbo-boshnjakut, Gavril Princip, pjesëtar i rrjetit “Dora e Zezë”. Bota u nda në zona të militarizuara. Ballkani dhe Europa u përfshinë në luftën që do t’u kushtonte jetën rreth 9 milion viktimave.
Kjo luftë do të sillte edhe ndarjen e territoreve dhe rikrijimin e shtetkombeve të dala nga shpërbërjet e perandorive të mëdha. Edhe pse nuk u përfshi drejtëpërdrejt në luftë, në territorin e Shqipërisë ndodhën shumë luftime.
Pas mbarimit të luftës, një pjesë e madhe e popullatës u bë pjesë e shkëmbimit të padrejtë, duke i etiketuar ata si popullatë “myslimane” dhe “joshqiptare”. Si rezultat, ata u dëbuan nën shënimin “turq”. Pas mbarimit të luftës, Shqipëria fillon të lobojë fort në arenën diplomatike për të mbrojtur të drejtat dhe liritë e popullsisë së saj nga padrejtësitë e ndodhura. /tesheshi.com/
.
