Qëllimi strategjik i Putinit është rikthimi i Bashkimit Sovjetik duke u kthyer në themelet cariste të Rusisë perandorake, duke u kthyer në masën e ndikimit, fuqisë dhe dinjitetit nga Lufta e Ftohtë, shkruan Nikola Samarxhiç, historian dhe profesor në Universitetin e Beogradit, raporton Danas.rs.
Falë dobësive të Bashkimit Evropian, veçanërisht veprimeve korruptive të politikës energjetike, ai filloi të fitonte mbi të gjitha vendet e ish-kampit sovjetik, pa republikat balltike.
Gjermania është përsëri e ndarë në pjesën e mbetur të RDGJ-së. Edhe zona e ish-Jugosllavisë, së fundmi e gjitha me Slloveninë, ndërkohë që Putini u zhvendos në Kaukaz.
Modeli i një Evrope të re nën komandën ruse të kujton fatin e trishtuar të Gjeorgjisë, të cilën BE e la në të njëjtën neglizhencë me të cilën po tërhiqet nga ish-Jugosllavia sot.
Rezultati i zgjedhjeve në Mal të Zi, por edhe proceset që i paraprinë asaj, është humbja tjetër e madhe e BE pas aneksimit të Krimesë dhe copëtimit të Ukrainës.
Ideja evropiane po paguan një çmim shumë të lartë për gazin e lirë rus, karburantin për rritjen interesante ekonomike të tre dekadave të fundit. Por prosperiteti material nuk është një bazë e mjaftueshme për liritë dhe kulturën në një gjendje lufte.
Në Luftën e Dytë të Ftohtë, Evropa u privua nga guximi, vizioni dhe uniteti që nuk e kishte as kur duhej të kundërshtonte fashizmin, nazizmin dhe bolshevizmin.
Në periferinë e saj, këto tri ide ogurzeza kanë ardhur përsëri në jetë dhe në këtë moment asgjë nuk i ndalon.
Qytetërimi i botës së lirë është në hendekun tragjik të fazës së fundit të administratës Trump. BE nuk është emancipuar sa duhet nga politika ruse dhe amerikane.
Interesat, vlerat, vizionet e deklaruara dhe të përshkruara evropiane duhet të qëndrojnë në domenin e udhëheqjes dhe institucioneve evropiane, jashtë mundësive të çdo lavjerrësi perandorak.
Ne përballemi me perspektiva shqetësuese. Nëse BE na lë në vendimet tona, të krijuara nga agjensitë e Beogradit dhe Moskës që administrojnë klientët në Banja Luka dhe Podgorica, kjo do të na lerë me përgjegjësinë për destabilizimin e rajonit, e cila ka vazhduar për një kohë të gjatë.
Për herë të dytë në 30 vjet, autoritetet në Beograd po përpiqen të zbatojnë projektin memorandum, dhe përsëri në një mënyrë të tillë që ai të realizohet ose të pengohet nga fuqitë e huaja.
NATO ndërhyri në 1995 dhe 1999 në Kroaci, Bosnje dhe Kosovë, por më pas u imponuan vendime që, në paplotësinë e tyre, mbanin farërat e shpërbërjes graduale.
Çdo politikë ekskluzive dhe agresive serbe nga 30 vitet e kaluara ka çuar në zgjidhje të njerëzve të tjerë dhe të imponuar. Nëse, në kohën e ardhshme, Mali i Zi do të jetë një kompensim i përkohshëm për Kosovën, edhe një kthesë e tillë nuk do të çojë në qetësi dhe pajtim.
Ne kemi kaluar një kohë jashtëzakonisht të madhe në përpjekjet tona për t’i përkitur botës evropiane. Ne kurrë nuk kemi qenë më larg nga ajo botë. Shtetet e rregulluara dhe të lira hyjnë në BE.
Në Serbi, pakicat politike nuk arritën ta afrojnë idenë evropiane me shumicën politike, sepse elita e popullit serb mbeti e vendosur me idenë dhe interesin e tyre, atë të përkatësisë në botën sovjetike.
Por bota sovjetike nuk do të jetë “serbe”. Ne nuk u kthyem në vitet 1990, u kthyem në zgjedhjen midis Titos dhe Stalinit. Kjo zgjedhje ishte inekzistente, por Serbia dhe Mali i Zi, edhe atëherë, zgjodhën më shumë në vend të së keqes më të vogël. /tesheshi.com/
