Këto ditë që po zhvillohet Festivali i 61 i Këngës, ndryshe një lloj Sanremoje shqiptare, referuar një tradite të pandërprerë që nga koha e komunizmit, Arkivi Shqiptar kujtoj Festivalin e famshëm të 11-të, pas së cilit muzika dhe arti shqiptar pati një rrjedhë dramatike, me ndëshkime dhe deri arrestime e burgosje.
“Si sot, më 22 dhjetor 1972, u zhvillua Festivali i 11-të i Këngës në Radio Televizionin Shqiptar.
Për tri mbrëmje radhazi (22-25 dhjetor), publiku shqiptar përjetoi ethet e një ere të re muzikore. Repertori i këtij festivali qe një thagmë. Për herë të parë, u luajtën këngë të gëzimit të përditshëm, për dashurinë dhe për ndryshimet sociale, duke dalë përtej kornizës socialiste uniformizuese. Kënga që u kurorëzua me trofe titullohej ‘Kur vjen Pranvera’, e kënduar nga Tonin Tërshana, e kompozuar nga Pjetër Gaçi dhe me tekst të Fatos Arapit.
Në mënyrë të padyshimtë, Festiviali i 11-të përfaqëson edicionin muzikor më të komentuar në Shqipëri,
përnga zemërata që shkaktoi në radhët e udhëheqjes së regjimit komunist. ‘Veshje dhe shfaqje të huaja’, ‘Me imitime dekadente’, ‘shfaqje disidente’ etj, ishin vetëm disa prej frazave denoncuese, që arsyetuan ndërmarrjen e ndëshkimeve për organizatorët dhe pjesëmarrësit.
Drejtori i festivalit, Mihal Luarasi, u dënua me 8 vite burg. Gruaja e tij, Edi, një aktore e njohur e kohës, qe në objektiv të kritikave. Bashkëprezantuesi i saj, Bujar Kapexhiu, u dërgua në një kamp pune të detyruar. Todi Lubonja, drejtori i RTSH-së, u burgos”, shkruhet nga Arkivi, ku harrohet të përmendet dhe burgosja gjithashtu e Sherif Merdanit, një prej këngëtarëve më
modernë të kohës, i cili do kalonte më shumë se një dekadë pas hekurave.
Kur vjen fjala për Festivalin e 11-të, nuk përmendet gjithashtu fakti se një instrument si saksi u hoq nga orkestra, pjesa frymore, pasi u konsiderua shumë dekadent.
Saksi u rikthye në fundin e viteve ’80. /tesheshi.com/
