Në fillim të viteve 1980, një luftë shpërtheu në Formula 1 midis dy organizatave kundërshtare që drejtuan “cirkuidin më të shpejtë”: Federata Botërore e Automjeteve (FISA) dhe Shoqata e Dizajnuesve F1 (FOCA).
FISA kishte avantazhin e vendimmarrjes, megjithëse u mbështet nga vetëm tre ekipe (Ferrari, Alfa Romeo dhe Renault), ndërsa skuadrat e tjera, përfshirë të gjitha hambarët britanikë, ishin në anën e FOCA.
Mosmarrëveshja u përshkallëzua pasi FISA skualifikoi Nelson Piquet (Brabham) dhe Keke Rosberg (Williams) pasi garoi për GP Brazilian në 1982 për përdorimin e një rezervuari uji si çakëll për të ruajtur peshën minimale të makinës.
Ekipet afër FOCA e panë këtë si zgjatje të Ferrari dhe Renault, kështu që ata vendosën të bojkotojnë garën e tyre të katërt të sezonit në Imola. Ekipet më të forta të Britanisë, afër FOCA (Brabham, McLaren, Williams, Lotus), vazhduan në bojkot, por të tjerë, përfshirë Tyrrell, Toleman, Italian Osella dhe ATS gjermane, vijuan për shkak të presionit të sponsorit.
Kështu, sot, 38 vjet më parë, u mbajt një nga garat më të pazakonta në historinë e Formula 1. Në startin e VN San Marino në Imola, më 25 prill 1982, u gjetën vetëm 14 makina.
Lista e fillestare modeste ishte një prelud i një gare të çuditshme, me pilotët e Renault që filluan në dy pozicionet e para – Rene Arnoux dhe Alain Prost – përpara pilotëve të Ferarrit, Gilles Villeneuve dhe Didier Pironi. Ishte e qartë se fituesi duhet të kërkohej në mesin e këtyre të katërve, pasi pjesëmarrësit e tjerë në garë kryesisht i përkisnin ligës së dytë të Formula 1.
Prost hoqi dorë shumë shpejt për shkak të dështimit të motorit, e njëjta gjë ndodhi me shokun e tij të skuadrës Arnoux, kështu që dukej që Ferrari do të arrinte me qetësi një fitore të dyfishtë.
Nga boksi Ferrari, ata urdhëruan pilotët e tyre të ngadalësohen për të zvogëluar rrezikun e mosfunksionimit ose dështimit të karburantit. Villeneuve besonte se ky urdhër nënkuptonte se rendi me të cilin ai mbante pozicionin e parë duhet të ruhej. Sidoqoftë, Pironi e mori mesazhin si një “dritë jeshile” për garë.
Kur francezi e kapërceu atë, Villeneuve mendoi se Pironi po përpiqej të “ngjiste artificialisht” garën e mërzitshme, kështu që ai e humbi siç duhet atë, duke shpresuar se shoku i tij i skuadrës do ta rikthente në radhë të parë. Pasuan disa ndryshime drejtimi, por në raundin e fundit Pironi “i paplanifikuar” kapërceu Villeneuve, pastaj “mbylli” atë dhe regjistroi fitoren.
“Sa të jem gjallë, nuk do të flas më me Pironin”, tha Villeneuve i zemëruar, pa vetëdije se fjalët e tij do të ishin profetike.
Përkatësisht, dy javë më vonë – më 8 maj 1982, kanadezi humbi jetën në një përplasje në një garë kualifikimi për garën tjetër – GP Belgjik në Zolder. Djali i tij Zhak Villeneuve u bë Kampionati Botëror F1 në 1997.
Për fat të mirë, asnjë aktor tjetër në duelin e çuditshëm në Imola nuk pati fat. Didier Pironi, 3.5 muaj më vonë, si drejtues në Kampionatin F1, pësoi një aksident të rëndë në garën kualifikuese për GP të Gjermanisë në Hockenheim. Ai mbijetoi mrekullisht, duke pësuar lëndime të rënda në këmbë.
Ai humbi titullin, por ishte në gjendje të kthehej në jetën normale, duke ecur pa ndihmën e patericave. Rimëkëmbja shkoi aq mirë sa në 1986 testoi makinat e ekipeve franceze AGS dhe Ligier. Por për t’u rikthyer në F1, duhej të paguheshin politika të larta sigurimesh, të cilat mbyllnin përgjithmonë derën e cirkuidi më të shpejtë te Pironi.
Vendimi për t’u bashkuar me gara me motorë ishte fatal: Didier Pironi u vra në një përplasje në Wight Island në 23 gusht 1987. /tesheshi./com/
