Furia ideologjike për “ç`rrënjosjen” e besimit fetar shoqëruar me nxjerrje jashtë ligji të ushtrimit të besimit, nisi nga Durrësi; dhe ngjan kuptimplotë fakti që pikërisht në këtë qytet, ajo që mbahej si xhamia më e madhe në Shqipëri, të pësonte një metamorfozë të pazakontë: shndërrimin në ‘Pallat Rinie’.
Por duhet thënë se po të njëjtën metamorfozë pësuan dhe objekte të tjera të kultit, ku një Kishë e madhe dhe historike në Shkodër u bë pallat sporti, e të tjera si këto përfunduan o na vatra kulture, shtëpi pioneri, deri dhe në magazina drithi.
Por rasti i Durrësit është paksa i veçantë, pasi ajo xhami ishte në krye të vendit, siç është dhe sot. Ndërkohë që shndërrimi i saj në ‘Pallat Rinie’, i dha kësaj të fundit një pozitë të privilegjuar urbane gjatë viteve të komunizmit, falë pra pozitës që gëzonte dhe vetë xhamia.
Xhamia e Durrësit është ndërtuar në vitin 1938, ndërsa është mbyllur më 6 shkurt të vitit 1967. Që prej atij viti e deri në `90-ën, aty u konsumua art dhe kulturë e realizmit socialist, në funksion të lumturisë tokësore që e garantonte komunizmi. Shumë prej artistëve të njohur durrsakë, dolën prej aty dhe natyrshëm kanë nostalgji për atë kohë e atë pallat, por kjo nuk i rreshton ata kah akti i parpreçedent i atij regjimi për t`i shndërruar objektet e kultit të besimit në qendra argëtimi, edhe pse kulturor.
Nga “Rinia” e dikurshme, veç fotove të godinës u gjet dhe kjo që mban nënshkrimin e biletashitësit të këtij pallati.Foto është mbi një ftesë veprimtarie që është bërë më 18 prill 1983. Dhe është një dhuratë e biletashitësit të këtij pallati Thoma Llaci. Mbi të cilën ai ka shkruar: “Ju a jap si kujtim ish punonjës prej 20 vjetësh ‘Pallatit Rinia’ Thoma Llaci”. Foto me këtë mbishkrim me siguri ka qënë një dhuratë që biletashitësi ja ka bërë dikujt në fillim të viteve 90-të, periudhe kur edhe ‘Pallati Rinia’ është çmobilizuar nga funksioni që i kishte dhënë koha e sistemit socialist, për t`u rikthyer në destinacionin bazë, për adhurimin e Zotit nga ana e myslimanëve. /tesheshi.com/
