Nga Bashkim Kastrati
Qytetarëve të Kosovës iu kujtohen premtimet për hapjen e 200 mijë vendeve të punës nëse PDK do të mbetej në pushtet, disa e besuan këtë e shumica nuk e besuan. Për arritjen e këtij qëllimi në fushatë zgjedhore kishte dalë ideja se si do të realizohej ky “bum ekonomik”. Por asgjë nuk u bë në këtë drejtim, thjesht mbeti një retorikë politike elektorale.
Premtimi i krijimit të Fondit për Punësim dhe Zhvillim ishte një ide dhe premtim që zgjoi jo pak kureshtjen e qytetarëve të Kosovës. Krijimi i këtij fondi kishte si qellim bazë zhvillimin e ekonomisë së brishtë të Kosovës përmes hapjes së qindra-mijëra vendeve të reja të punës. Ky ishte premtimi kryesor që patën në fushatën parazgjedhore Hashim Thaçi, por edhe Isa Mustafa. Ky bum ekonomik u përmend gjatë gjithë fushatës parazgjedhore, por deri më tani ky fond ka mbetur vetëm premtim. Bile nuk është përmendur më që nga përfundimi i fushatës elektorale.
“Gjithçka do të jetë transparente dhe do të marrin pjesë grupet e interesit, biznesit, partnerët tanë ndërkombëtar, por edhe nga shoqëria civile dhe akademia. Do të aplikohen praktikat më të suksesshme ndërkombëtare të cilat kanë pasur fonde të ngjashme investimi. Ne do të konsultohemi me shumë institucione prestigjioze ndërkombëtare për të na ndihmuar në zbatimin e praktikave më të mira. Fondi do të administrohet nga një bord i gjerë i mbushur me përfaqësues të qeverisë, ekspertë të mirënjohur, profesionistë me përvojë të gjatë, dhe përfaqësues të institucioneve më prestigjioze ndërkombëtare”, kishte thënë kryeministri Thaçi, që në atë kohë ishte kryeministër i Kosovës dhe pretendonte marrjen edhe të një mandati.
Thaçi madje tha se me krijimin e një “Fondi për Punësim” do të investohet me rreth 500 milionë euro në Bujqësi dhe të krijohen mbi 50 mijë vende të reja pune. Ndërsa si total pati premtuar se ky fond krijon hiq më pak se 200 mijë vende të punës. Ndërsa LDK e kishte një shifër pak më të ulët, vetëm 120 mijë vende të reja të punës.
Disa prej qytetarëve filluan ta besojnë këtë gjë, edhe përkundër faktit se gjatë fushatës zgjedhore, as kandidatët për deputetë të partive në fjalë nuk dinin ta shpjegojnë se si do të krijohet dhe funksionojë ky fond.
“Mbi të gjitha, dua t’iu rikonfirmoj qytetarëve se menaxhimi i Fondit do të realizohet në mënyrë profesionale, të pavarur nga çdo presion apo ndërhyrje politike, konform bazës ligjore që do ta rregullojë këtë mekanizëm duke pasur parasysh vetëm në më të mirën për ekonominë e Kosovës”, pati deklaruar Thaçi.
Si Fond, ishte thënë se do të krijojë mundësi të reja të përkrahjes së punësimit dhe zhvillimit ekonomik, duke përdorur praktikat më të mira investuese.
Por, si PDK-ja e po ashtu edhe LDK-ja që tani kanë pushtetin nuk kanë bërë ndonjë lëvizje rreth këtij “Fondi të Punësimit”.
Nuk ka vullnet politik për krijimin e një fondi të tillë
Shumë premtime të zyrtarëve të lartë qeveritarë për zhvillim ekonomik, rrjedhimisht rritjen e shkallës së punësimit, janë heshtur apo nuk janë realizuar në mungesë të angazhimit dhe seriozitetit të autoriteteve kompetente, thonë ekspertë për çështje ekonomike.
Ata thonë se ky premtim ka qenë vetëm në kuadër të fushatës zgjedhore dhe jo vullnet apo angazhim i mëtutjeshëm i autoriteteve qeveritare. Për krijimin e këtij fondi duhet siguruar infrastrukturë ligjore, instrumente të sigurisë, garanci, të cilat nuk i ka bërë as kjo Qeveri, as që i ka bërë Qeveria e kaluar, ndërsa nuk ka indikacione se do të bëhet një gjë e tillë.
Kthimi i mjeteve të trustit dhe privatizimit e domosdoshme
Lulzim Beqiri, magjistër i ekonomisë, ka thënë për tesheshi.com se Kosova ka nevojë që mjetet e trustit dhe të privatizimit të investohen sa më shpejtë. Ai thotë se Qeveria e Republikës së Kosovës vazhdimisht bënë thirrje për investime të huaja në vend, madje kohëve të fundit pretendon të miratoi ligjin për investime strategjike e që ka hasur në kritika të shumta nga ana e ekonomistëve në përmbajtjen dhe paqartësitë që ngërthen në vete, por është karakteristike se parat e veta i investon në tregjet ndërkombëtare.
Sipas tij, Qeveria e Kosovës duhet që ato mjete t’i kthej në Kosovë dhe t’i përdorë ato në riinvestime me kamata 2 ose 3 % për ndërmarrjet e vogla dhe të mesme (NVM) dhe sektorin e bujqësisë një bankë investuese, me të cilën do të stimulohej investimi, zhvillimi i ekonomisë rurale etj.
“Sipas raporteve të Bankës Qendrore të Kosovës, Kosova ka stabilitet financiar, dhe mendoj që është koha e fundit që ato mjete t’i kthehen ekonomisë së Kosovës, dhe të ndihmojnë në mirëqenën e qytetarëve të Kosovës. Si ekonomist jam mësuar me premtime si për vende të reja pune 200 mijë, 150 mijë, për kthimin e mjeteve të trustit pensional e shumë premtime tjera që nuk kanë ndodh e as që kanë me ndodh në një të afërme të afërt. Thjeshtë jemi bërë spektator dhe po luhet me dinjitetin e qytetarit si “Macja me minj”, thotë Beqiri.
Rreth 1. 3miliard euro ka arritur Fondi i Kursimeve Pensionale të Kosovës (FKPK). Këto investime janë të shtrira në mbi 60 shtete të botës, apo në afër 2000 emetues botërorë.
Ndërsa Fondi i Mirëbesimit nga privatizimi dhe likuidimi i ndërmarrjeve shoqërore në Kosovë, sipas të dhënave të kësaj agjencie, ka arritur shumën prej mbi 661 milionë eurosh, të cilat deponohen në Bankën Qendrore të Republikës Kosovës, e prej aty investohen në tregjet e jashtme. Nga ky fond parashihet të kompensohen kredituesit potencialë të ndërmarrjeve shoqërore. /tesheshi.com/