Detyra më e vështirë e NASA-s në muajt e fundit është të hapë kontejnerin e shkëmbinjve hapësinorë dhe pluhurit që ranë në Tokë nga asteroidi Bennu. Agjencia hapësinore po përpiqet të hapë një enë me material kyç që do të ofrojë njohuri për origjinën e planetit tonë.
Materiali mbetet i mbërthyer në rezervuarin e mekanizmit robotik TagSam (Touch-and-Go Sample Acquisition Mechanism) dhe agjencia nuk ka mjetet e nevojshme për ta hapur atë. Në shtator, fragmente nga asteroidi, i cili i afrohet Tokës çdo gjashtë vjet, u ulën me kujdes në shkretëtirën e Jutas.
Kanë kaluar dy muaj që kur NASA luftoi me aksesin në materialin hapësinor dhe misioni prej 1.6 miliardë dollarësh duket se është i bllokuar. TagSam u ngjit në trupin kryesor të anijes së saj kozmike OSIRIS-Rex gjatë mbledhjes së mostrës.
Anija kozmike u lëshua në vitin 2016 dhe arriti në asteroidin Bennu në dhjetor 2018. Zbritja pesëminutëshe e TagSam në sipërfaqe në vitin 2020 mblodhi materiale dhe në maj 2021 filloi kthimi i anijes në Tokë.
Aktualisht, anëtarët e misionit kryejnë me kujdes riparimet përmes një ndarje të specializuar për të parandaluar kontaminimin. Dy nga 35 mbylljet në kokën TagSam nuk mund të hiqen me mjete të miratuara aktualisht për të trajtuar kontejnerin, duke penguar ekspertët të nxjerrin kampionin.
Ekipi ishte në gjendje të grumbullonte 70.3 gram gurë dhe pluhur jashtë kokës së TagSam. Megjithatë, shumica mbeten të mbërthyer. Analiza fillestare e mostrës zbuloi një bollëk molekulash karboni dhe uji, duke mbështetur teorinë se blloqet ndërtuese për jetën mbërritën në Tokë nëpërmjet një asteroidi.
NASA ndaloi përkohësisht përpjekjet për të hapur kontejnerin në nëntor dhe tani po zhvillon dhe teston një mjet të ri për të nxjerrë në mënyrë të sigurt kampionin. Pritet të jetë në përdorim në fillim të vitit 2024.
Bennu është një asteroid i vogël, madhësia e të cilit, me një rreze prej 262.5 metrash, është e krahasueshme me Kullën Eiffel disi më të madhe ose Empire State Building. Pavarësisht nga madhësia e tij, asteroidi mund të sigurojë informacione thelbësore për historinë e sistemit tonë diellor dhe origjinën e jetës në planetin tonë. Ky supozim buron nga dyshimi se Bennu u nda nga një asteroid më i madh i pasur me karbon 700 milionë deri në dy miliardë vjet më parë.
Plani i NASA-s është të ndajë dhe peshojë kampionin e mbledhur, duke shpërndarë pjesë tek shkencëtarët ndërkombëtarë. Bashkëpunimi global do të kërkojë mostrat për aminoacide, të cilat janë kimikatet bazë në kodin tonë gjenetik, lipidet e përdorura në membranat qelizore dhe llojet e sheqernave thelbësore për strukturën e ADN-së. /tesheshi.com/
