Të dhënat nga Raporti më i fundit i Lumturisë Botërore tregojnë se finlandezët kanë mbetur në fron si kombi më i lumtur në botë dhe kanë janë aty për tetë vjet rresht.
Finlanda pasohet në krye nga Danimarka, Islanda, Suedia dhe Holanda.
Kosta Rika (nr. 6) dhe Meksika (10) hyjnë në top 10 për herë të parë, ndërsa tendencat e vazhdueshme rritëse për vende si Lituania (16), Sllovenia (19) dhe Republika Çeke (e 20-ta) theksojnë konvergjencën e niveleve të lumturisë midis Evropës Lindore, Qendrore dhe Perëndimore, thuhet në raport.
Shtetet e Bashkuara (e 24-ta) ranë në pozicionin e tyre më të ulët ndonjëherë dhe banorët e Mbretërisë së Bashkuar raportuan rezultatin e tyre më të ulët (të 23-tën) që nga raporti i vitit 2017.
Në fund të listës është Afganistani, i ndjekur nga Sierra Leone, Libani, Malavi dhe Zimbabve.
Raporti vjetor, duke filluar nga viti 2024, publikohet nga Qendra Kërkimore e Mirëqenies në Universitetin e Oksfordit, në partneritet me Gallup, Rrjetin e Zgjidhjeve të Zhvillimit të Qëndrueshëm të OKB-së dhe një bord të pavarur redaktues. Raporti mbështetet kryesisht në të dhënat nga Sondazhi Botëror i Gallup.
Renditja e vendeve bazohet në një mesatare trevjeçare të vlerësimit mesatar të cilësisë së jetës së çdo popullsie. Ekspertët ndërdisiplinorë nga ekonomia, psikologjia, sociologjia dhe fusha të tjera më pas kërkojnë të shpjegojnë variacionet midis vendeve dhe me kalimin e kohës duke përdorur faktorë të tillë si PBB për frymë, jetëgjatësia e shëndetshme, nëse një person ka dikë ku të mbështetet, një ndjenjë lirie, bujari dhe perceptime të korrupsionit.
Këta faktorë ndihmojnë në shpjegimin e dallimeve midis kombeve, ndërsa vetë renditja bazohet vetëm në përgjigjet e njerëzve kur u kërkohet të vlerësojnë jetën e tyre.
Për sa i përket vendeve të rajonit, Sllovenia renditet më së miri, në vendin e 19-të në Indeksin e Lumturisë, njëherit edhe rezultati më i mirë i saj deri më tani.
Nëse shikojmë faktorët individualë, Sllovenia spikat veçanërisht në mbështetjen sociale, ku renditet e gjashta në botë (të anketuarit i janë përgjigjur pozitivisht pyetjes: nëse keni qenë në telashe, a keni të afërm apo miq që mund të mbështeteni për t’ju ndihmuar sa herë që keni nevojë apo jo?). Në shkallën e bujarisë, sllovenët renditen në vendin e tetë. Të anketuarit janë përgjigjur pozitivisht në pyetjen: A keni dhuruar para për bamirësi muajin e kaluar?
Kosova renditet lart në vendin e 29-të në listë, që është edhe rezultati më i mirë i saj deri më tani. Kosova ka rezultatin më të mirë në kategorinë e bujarisë (e 17-ta) dhe në kategorinë e lirisë (e 28-ta në botë), ku të anketuarit iu përgjigjën pyetjes: A jeni të kënaqur apo të pakënaqur me lirinë tuaj për të zgjedhur se çfarë të bëni me jetën tuaj?
Edhe Serbia ka arritur rezultatin më të mirë deri më tani, duke u renditur lart në vendin e 31-të në Indeksin e Lumturisë. Qytetarët e saj dhanë përgjigjet më pozitive në kategoritë “mbështetje sociale” (vendi i 29-të në botë) dhe “bujari” (vendi i 36-të).
Bosnja gjithashtu arriti rezultatin e saj më të mirë, duke u renditur e 56-ta në Indeksin e Lumturisë. Nëse shikojmë kategoritë individuale, edhe këtu rezultati më i mirë është në fushën e “bujarisë” (vendi i 28-të në botë), por vlerësimi është shumë i dobët në fushën e “perceptimit të korrupsionit” dhe është në vendin e 124-të nga gjithsej 147 vende. Të anketuarit janë përgjigjur kryesisht pozitivisht në pyetjen “A është i përhapur korrupsioni në të gjithë qeverinë apo jo?” dhe “A është korrupsioni i përhapur brenda kompanisë apo jo?” Aty ku mungojnë të dhënat për korrupsionin e qeverisë, perceptimet e korrupsionit në biznes përdoren si masë e përgjithshme e perceptimeve të korrupsionit.
Mali i Zi është ngjitur me pesë vende dhe është renditur i 71-ti në Indeksin e Lumturisë. Ndryshe nga Sllovenia, Kosova, Serbia dhe Bosnja, malazezët shënojnë më të ulëtat në kategorinë e “bujarisë” – vendin e 99-të në botë.
Kroacia, e cila ishte në vendin e 47-të në vitin 2021, tani është në vendin e 72-të në listë. Të anketuarit iu përgjigjën shumë pozitivisht pyetjes për “mbështetje sociale” dhe renditen në vendin e 10-të në botë, por sipas përgjigjeve në kategorinë e “bujarisë” ata janë në vendin e 119-të dhe në kategorinë e “lirisë” në vendin e ulët të 124-të (pyetje: A jeni i kënaqur apo i pakënaqur me lirinë tuaj për të zgjedhur se çfarë të bëni me jetën tuaj?).
Nga vendet e rajonit, Maqedonia e Veriut renditet më e ulëta, në vendin e 84-të në Indeksin e Lumturisë. Shteti ka parë një rënie prej dy vendesh nga renditja e parë e vitit të kaluar. Maqedonasit shënuan pikët më të këqija në kategorinë “liri” (vendi i 119-të) dhe kategoria “perceptimi i korrupsionit”, ku u renditën në vendin e 131-të nga 147 vende.
Indeksi përdor gjithashtu të dhëna për emocionet pozitive dhe negative, dashamirësinë (dhurimet, vullnetarizmin dhe ndihmën) dhe pabarazinë (devijim standard), të cilat nuk janë paraqitur në tabelë. /tesheshi.com/
