Oficerët e policisë gjermane nuk mund t’u besonin syve kur ndaluan një furgon Mercedes me targa suedeze prapa kufirit gjermano-polak në mbrëmjen e vonë të shtatorit 2023: po drejtohej nga një djalë 15-vjeçar sirian. Në zonën e ngarkesave – shtatë refugjatë sirianë dhe jemenas që do të kontrabandoheshin në Gjermani.
Djali sirian nuk ishte i panjohur për autoritetet në Gjermani: ai erdhi si refugjat pa prindër apo të afërm në moshën 13-vjeçare dhe jetoi në një institucion për të mitur në Turingi për dy vjet.
Pas regjistrimit në qendrën e pritjes, këta të mitur të pashoqëruar shpërndahen në të gjithë vendin ku autoritetet u sigurojnë atyre strehim dhe mbahen nën kontroll. Kjo është shpesh e suksesshme, por gjithmonë diçka nuk shkon, pasi fëmijët dhe të rinjtë zhduken nga këto ambiente. Shpesh ato zhduken plotësisht nga radarët e autoriteteve dhe atë në të gjithë Evropën.
Mangësitë kryesore në mbledhjen e të dhënave
Aktualisht, 51,433 refugjatë të mitur janë të zhdukur në të gjithë Evropën. Vetëm tre vjet më parë, ky numër ishte rreth 18,300. Gjatë kësaj periudhe, numri i të miturve të zhdukur është rritur ndjeshëm edhe në Gjermani – nga 724 në 2021 në 2005 sot.
Ky është rezultati i një investigimi ekskluziv të rrjetit gazetaresk europian “Lost in Europe”, ku përfshihet belgia De Standaard, NRC holandeze, ANSA italiane dhe rbb24 Recherche gjermane.
Hulumtimi nxjerr në pah mangësi të konsiderueshme në mbledhjen e të dhënave për refugjatët e mitur të zhdukur. Nga autoritetet kompetente në 31 vende evropiane, të cilat përveç 27 anëtarëve të BE-së dhe Moldavisë, Norvegjisë, Zvicrës dhe Britanisë së Madhe – vetëm 15 iu përgjigjën pyetjeve të rrjetit kërkimor.
Ndërsa disa vende si Italia dhe Austria raportojnë shifra veçanërisht drastike, me më shumë se 20,000 fëmijë dhe të rinj të zhdukur, të tjera, si Spanja apo Greqia, nuk mbledhin asnjë informacion për fëmijët dhe të rinjtë e pashoqëruar.
Komisioni i BE-së flet për një sistem “të prishur”
Aktualisht, në BE nuk ka rregullore për regjistrimin dhe shkëmbimin e informacionit mbi fatin e të miturve refugjatë të pashoqëruar.
Për këtë arsye, komisionerja përgjegjëse e BE-së për migracionin dhe punët e brendshme, suedezja Ilva Johansson, nuk mund të komentojë numrin shumë të madh të refugjatëve të rinj të zhdukur. “Nuk e kam idenë nëse shifrat tuaja janë të sakta. Mund të them se ne kemi një sistem të prishur migracioni në Evropë,” thotë ajo në një intervistë ekskluzive për rbb24 të Gjermanisë.
Kur refugjatët e mitur zhduken nga strehimi nën mbikëqyrjen e autoriteteve, ata duhet të regjistrohen si persona të zhdukur. Disa rishfaqen, pas disa ditësh, në një qytet tjetër, në një komunë tjetër.
Në Gjermani, ekspertët supozojnë se shumë largohen nga objektet ku janë të strehuar, sepse janë të pakënaqur me kohëzgjatjen e procedurës, shpresojnë për ndihmë më të shpejtë në vende të tjera ose duan të qëndrojnë me të afërm apo miq në vende të tjera evropiane. Policia gjermane e konfirmon këtë supozim.
Hulumtimet në të gjithë Evropën tregojnë: arsyet e zhdukjes së të miturve shpesh nuk mund të përcaktohen saktësisht as në vende të tjera. Një nga arsyet është se shkëmbimi i brendshëm evropian i të dhënave shpesh nuk funksionon.
Strukturat gjermane, të mbingarkuara
Në Gjermani, strukturat janë aktualisht shumë të mbingarkuara, thotë Helen Sundermeier nga Shoqata Federale Gjermane për Refugjatët e Mirë të Pashoqëruar (BumF). “Vëmë re se shumica e të rinjve zhduken që në fillim, kur mbërrijnë”. Në këtë fazë, standardet e mbikëqyrjes u ulën për të siguruar që kujdesi të ofrohej pavarësisht mungesës së stafit.
Mbingarkimi i strukturave shoqërohet me të dhëna jo të plota për vendndodhjen e të miturve. Pasojat mund të jenë të rënda për të miturit, paralajmëron Teresa Kajl nga Fondi Gjerman i Fëmijëve (Deutschen Kinderhilfswerk). “Kur fëmijët konsiderohen të zhdukur, duhet të nisemi nga fakti se ata janë të ekspozuar ndaj rreziqeve të caktuara, se mund të bien në duart e organizatave kriminale, që shfrytëzohen apo përjetojnë abuzim seksual. Ne dimë për raste të tilla”. Ashtu si 15-vjeçari sirian që në fillim të historisë, i cili u arrestua nga policia në shtator. Sipas një raportimi të gazetës, ai dyshohet se dëshmoi në gjykatë se ishte rekrutuar nga kontrabandisti që e solli në Gjermani dy vjet më parë.
Sipas Helen Sundermayer, një nga arsyet që një rekrutim i tillë ka sukses është mungesa e perspektivës me të cilën përballen shumë refugjatë të rinj në Gjermani. “Aktualisht, në shumë vende, kujdesi është i dobët dhe ka shumë njerëz që nuk janë profesionistë, të cilët nuk kanë as kohë dhe as burime për të orientuar të miturit. Në një situatë të tillë, të rinjtë mund të jenë veçanërisht të prirur për t’u kapur në grackën e ofertave dhe premtimeve të ndryshme të dyshimta për para”.
Pakti i migracionit duhet ta bëjë më të lehtë regjistrimin
Komisioneja evropiane Johansson sheh gjithashtu rrezikun që “refugjatët e mitur të pashoqëruar të bëhen viktima të trafikantëve të qenieve njerëzore kur këta të mitur janë tashmë në BE”.
BE po punon për të futur një sistem të veçantë regjistrimi për refugjatët e mitur të pashoqëruar. Nuk e zgjidh problemin e fëmijëve aktualisht të zhdukur. Por vendet e BE-së duhet të krijojnë kushte më të mira dhe ta bëjnë më të lehtë gjetjen e personave kontaktues dhe kujdestarëve.
Por, deri më tani, vetëm një pjesë e vogël e rregulloreve të planifikuara është miratuar. Votimi përfundimtar është në maj. Më pas, shtetet anëtare do të duhet të përfshijnë rregulloret e reja në legjislacionin e tyre kombëtar. “Të 27 vendet më kanë premtuar se do ta bëjnë këtë”, thotë Johansson. Dhe nëse një vend nuk e mëson këtë, ekziston mundësia që të fillojë procedura për shkelje të kontratës – dhe procedura të tilla zgjasin me vite, shkruan DË. /tesheshi.com/
