Nga Ermir Hoxha
Në majin e 5 viteve më parë, një pjesë e mirë e Ksamilit do shndërrohej në gërmadhë. Sapo kish nisur sezoni turistik, por kjo nuk e pengoi qeverinë e atëhershme Berisha, si dhe kreun e Policisë Ndërtimore në atë kohë, Gjergj Bojaxhi, që të fusnin ruspat e të rrafshonin përtokë me dhjetra ndërtime, pa leje sigurisht, por që ishin në pritje për t`u legalizuar.
Ata që pësuan nga ky aksion, por dhe të tjera banorë, edhe sot janë supengritur se përse u ndërrmor ai aksion. Ksamili nuk është se u bë më i bukur dhe më i këndshëm. Ndërtimet vijuan në vite dhe sot panorama është po ajo që kanë qënë gjithnjë gjatë këtyre viteve.
Interesant ishte fakti se pas prishjeve me natyrë apokaliptike, gjysma e Ksamilit mbeti gërmadhë dhe, meqë ishte dhe kohë sezoni, do duhej pastrimi i shpejtë i inerteve. Por kjo nuk ndodhi. Ishte koha ajo që dalëngadalë e bëri efektin e vet me ndryshimin e pamjes. Sot gjen shumë pak prej atyre godinave rtë rrënuara, që shërbejnë si relike e një kohë të afërt pa sens.
Sepse, nuk është se Ksamili u bë më mirë pas atij aksioni. Por dhe njerëzit e atyshëm nuk është se u ndërgjegjësuan në lidhje më forcën e ligjit dhe me predispozitën për ta zbatuar atë. Efekti qe vetëm politik: PD-ja humbi njëherë e mirë një bastion të saj, siç ishte pra Ksamili. Në dy palë zgjedhje pas atij aksioni, të djathtët kanë humbur paq në Ksamil.
Ksamili u krijua në vitet `70 si një oaz socialist agrumesh. Plazhet e tij ishin kartolina të bukura, por jo aq plazhe reale për t`u dyndur njerëzia. Kjo e fundit i përket viteve të mëvonshme, kur banorët e atyshëm, por dhe të ardhur të shumtë, nisën të mendojnë shqiptarçe se si mund të ndërtonin shtëpi-hotele për t`u përgjigjur një realiteti krejt të ri.
Ksamili nuk do jetonte më me ullinj e portokalle, por me detin, me plazhet, me pushuesit pra. Dhe kështu ai nisi të katandisej si një “bathore” të turizmit në skajin jugor të vendit, për të cilin Maks Velo idealizoi e tha se aty fare mirë mund të ndërtoheshin fusha golfi.
E sot Ksamili është edhe një qytezë fitilash hekuri. Suprina urbane e atyshme, janë pikërisht fitilat që lartohen pothuasje në çdo ndërtim. Janë ato shprehje të sindromit tipik shqiptar “edhe një kat”, që e has ngado e jo vetëm aty.
Nuk dihet se si do vejë halli i tyre, a do mund të konkretizohen katet e tjera që ato paralajmërojnë e për të cilat rrijnë gati ngrehur, apo do këputen njëherë e përgjithmonë nga ndonjë vendim i beftë qeveritar në funksion të “buzëkuqeve estetikë” mbi shëmtinë e përgjithshmë urbane.
Ndërkohë, Ksamili ka dhe plot “gjurmë arkeologjike” fillesash për të treguar se si ka nisur jeta aty pas viteve `90. Në fillim ka qenë një barakë, si të thuash sa për të futur kokën, që më pas është lartuar duke përfunduar dhe në hotel. I ndodhur brenda një hapësire arkeologjike, siç është Parku Kombëtar i Butrintit, Ksamili duket sikur e respekton këtë specifikë duke hasur vende-vende baraka të tilla antike të kohëve të reja.
Tani aty bëhet plazh dhe askush nuk do t`ja dijë për këto detaje. Mjafton deti, mrekullia e atyshme, për të mos u marrë më asgjë tjetër. Dhe kjo është e bukura e atij vendi: një e bukur që së paku për 3 muaj në vit e kthen në tuç bishën! /tesheshi.com/
