“Brexit ka dështuar. Nuk e kuptuam dhe konservatorët na kanë zhgënjyer shumë, shumë keq”. Këto fjalë nuk i përkasin asnjë politikani pro-evropian të Mbretërisë së Bashkuar, por një prej pionierëve të daljes së vendit nga Bashkimi Evropian, Nigel Farage.
Farage e bëri këtë pohim në emisionin e njohur të BBC-së “Newsnight” në mes të majit, kur iu prezantuan prova se Brexit ka krijuar probleme serioze për rritjen e ekonomisë britanike.
Udhëhequr nga Donkeys, një grup relativisht i vogël aktivistësh politikë që ka qenë me zë kritik ndaj euroskeptikëve të vendit që nga fillimi i tij në dhjetor 2018, shfrytëzoi rastin. Deri më tani përmes donacioneve, ky grup ka arritur të ngrejë mbi 150 postera gjigantë në të gjithë Mbretërinë e Bashkuar me foton e Farage duke parë fjalët e tij, të cilat janë edhe mbishkrimi i fushatës në fjalë: “Brexit ka dështuar”.
Në fund të fundit, këtë e beson edhe pjesa dërrmuese e opinionit publik. Një sondazh i fundit nga kompania Yougov tregoi se tani 62% e britanikëve besojnë se dalja e vendit nga BE-ja ka dështuar, ndërsa vetëm 9% thonë të kundërtën.
Të ngjashme janë përfundimet e hulumtimit të kompanisë Savanta për gazetën Independent të kryer në fillim të vitit. Në të, dy të tretat e britanikëve thonë se ekonomia, ndikimi global i Mbretërisë së Bashkuar dhe aftësia për të kontrolluar kufijtë e vendit janë përkeqësuar pas Brexit.
Me këto dhe të tjera, 65% e britanikëve janë tashmë në favor të mbajtjes së një referendumi të dytë. Një normë që është rritur me 10 pikë krahasuar me vitin e kaluar, dhe për këtë çështja pushton shpesh debatin publik të vendit. Në fakt, është krijuar një fjalë e re “Bregret”. Vjen nga fjalët “Britani” dhe “keqardhje”.
Rritja e shpejtë e pakënaqësisë britanike me daljen e vendit nga BE-ja, dhe në të vërtetë në vetëm dy vjet që nga zbatimi i Brexit, nuk është aspak e rastësishme. Thjesht sepse politikanët që u kishin premtuar ditë më të mira qytetarëve pasi Britania e Madhe u largua nga BE u treguan të papërshtatshëm për të thënë të paktën.
Para së gjithash, Sistemi Shëndetësor Kombëtar i vendit, i famshmi NHS, jo vetëm që nuk është përmirësuar siç kishin premtuar Brexiteers përpara referendumit, por përkundrazi po lëkundet çdo ditë e më shumë. Është tipike që brenda një viti kanë dhënë dorëheqje nga postet e tyre mbi 10 mijë punonjës. Pozicione që nuk mund të plotësohen lehtësisht nga qytetarët e BE-së pasi tani është bërë jashtëzakonisht e vështirë për ta që të vendosen në MB.
Nga ana tjetër, studimi i fundit nga London School of Economics (LSE) tregoi se Brexit i kushton familjes mesatare 210 £ çdo vit vetëm për ushqimin që blen për shkak të dokumenteve shtesë për importimin e tij nga vendet e BE-së. Dhe kjo kosto godet kryesisht të ardhura të ulëta ekonomike. “Vendimi i qeverisë konservatore për të krijuar barriera në tregtinë me partnerin tonë më të madh tregtar është gjëja e fundit që na nevojitet, veçanërisht në këtë krizë të kostos së jetesës,” vërejtën analistët.
Por gjërat nuk janë më mirë as në emigracion. Qytetarët e BE-së që punojnë në MB mund të kenë rënë, por punëtorët e huaj nga vende të tjera janë rritur ndjeshëm. Sipas hulumtimit të gazetës Guardian, ndërsa në vitin 2021 këta punëtorë llogariteshin në 2.5 milionë, në vitin 2022 ata i kaluan 2.7 milionë.
Ndoshta qasja më karakteristike ndaj situatës është ajo e bërë nga kryetari i bashkisë së Londrës dhe një anëtar kyç i opozitës laburiste: “Brexit ka dobësuar ekonominë tonë, ka thyer unitetin tonë dhe ka njollosur reputacionin tonë. Pas dy vjet mohimi dhe shmangieje, tani duhet të përballemi me të vërtetën e vështirë: Brexit nuk po funksionon”, tha Sadiq Khan në fjalimin e tij vjetor në Mansion House, rezidenca zyrtare e Kryetarit të Bashkisë së Londrës. /tesheshi.com/