Nga Bashkim Kastrati
Në fushën e shëndetësisë ka shumë ligje që rregullojnë mënyrën e funksionimit të sektorit, të cilat janë miratuar në vitet e fundit nga Kuvendi i Kosovës. Por shqetësues është fakti se disa prej tyre zbatohen pjesërisht, ose ka prej tyre që implmentohen fare.
Aktualisht për shëndetësinë janë miratuar 24 ligje, të cilat kanë për qëllim rregullimin e kësaj fushe, të cilat mund të gjenden edhe në ueb-faqen e Ministrisë së Shëndetësisë.
Baza ligjore në fushën e shëndetësisë konsiderohet se është e mirë dhe në harmoni me ligjet e Bashkimit Evropian. Por në dallim nga këto vende, në Kosovë një pjesë e ligjeve nuk po gjejnë zbatim dhe pasojat sikur në të gjitha rastet bien mbi qytetarët.
Moszbatimi i disa ligjeve krijon pasoja të ndryshme në fushën e shëndetësisë. Disa prej atyre që nuk zbatohen si duhet janë: ligji për Kontrollin e Duhanit, ai i Profesionistëve Shëndetësorë, ndërsa ligji për Sigurimet Shëndetësore, ende nuk ka filluar implementimin, për shkak të kostos së lartë buxhetore që ka.
Edhe zyrtarë nga Organizata Botërore e Shëndetësisë në Kosovë, i kanë cilësuar ligjet si një bazë e mirë në reformën e mëtejshme shëndetësore, por kanë vlerësuar se zbatimi i tyre është vënë në pikëpyetje.
Faik Hoti, drejtor i departamentit për informim në Ministrinë e Shëndetësisë (MSh) ka thënë për tesheshi.com se në përgjithësi ligjet janë duke u zbatuar, por për të tjera kërkohet edhe angazhimi i institucioneve të ndryshme.
“Ligjet zbatohen, por ka edhe vështirësi në disa prej tyre, sepse zbatimi varet edhe nga faktorë të tjerë jashtë MSh-së. Aktualisht në procedurë është ndryshimi i disa prej ligjeve aktuale, sikundër janë propozuar drafte të tjera. Qeveria e vendit do të përcaktojë në kuadër të axhendës së saj legjislative, se cilat ligje do të miratohen të parat”, thotë Hoti.
“Ligjet u shkelën edhe nga drejtuesit e Ministrisë së Shëndetësisë”
Xhemajl Selmani kryetar i sindikatës së Qendrës Klinike Universitare të Kosovës (QKUK), ka thënë për tesheshi.com se një pjesë e ligjeve që janë miratuar në fushën e shëndetësisë nuk janë duke u impelmetuar si duhet. Ai pretendon se në disa raste krerët më të lartë të Ministrisë së Shëndetësisë kanë shkelur ligjet, që vetë i kanë përgatitur.
“Ligji mbi Shëndetësinë i miratuar në vitin 2011 është shkelur nga ish-ministri Imet Rrahmani tek vija buxhetore e Shërbimit Spitalor dhe Klinik Universitar të Kosovës (SHKSUK), sepse iu ka hequr asaj dhe me buxhet dhe planifikim është marrë Ministria e Shëndetësisë. Ne si organizatë sindikale e kemi kundërshtuar këtë deri në komisionin parlamentar për shëndetësi, por asgjë nuk ka ndryshuar. Nga ministri i ri presim që të vendosë rregull në implementimin e këtij ligji dhe të fillojë procedurat për plotësim apo ndryshim të tij”, thotë Selmani.
Ai thotë se ligji i Sigurimeve Shëndetësore, për të cilin është folur shumë, është përgatitur nga Ministria e Shëndetësisë dhe është miratuar në Kuvendin e Kosovës, por ende nuk ka gjetur implementim.
“Duhet të punohet në hartimin dhe miratimin e Ligjit mbi Sigurimet Shëndetësore. Gjithashtu duhet të bashkëpunojnë mes tyre disa institucione, si Shëndetësia, Administrata Publike dhe Federata e Sindikale e Shëndetësisë së Kosovës, lidhur me përcaktimin e koeficientit për punonjësit e shëndetësisë që sa më shpejt të miratohet ligji mbi Pagat, që të vendoset rregulli njëherë e mirë”, theksoi Selmani.
Ai thotë se përveç implementimit të ligjeve Ministria e Shëndetësisë duhet të merret me politikat shëndetësore, ndërsa nivelet tjera menaxheriale të merren me rregullimin e dhënies së shërbimeve shëndetësore dhe ngritjen e cilësisë së shërbimit!
Në këtë kuadër, ai shton se kjo ministri duhet që të implementojë edhe disa projekte, në të cilat është investuar shumë dhe nuk janë funksionale.
“Ministria e Shëndetësisë duhet të implementojë Sistemin e Informimit Shëndetësor dhe të jetë përgjegjëse për sistemin e kontrollit, sepse është investuar në të që nga viti 2003. Duhet theksuar se Qeveria e Luksemburgut ka investuar miliona euro për këtë sistem dhe kanë sjellë disa monitorë prej dy vitesh në zyrat tona, por atyre u kanë vënë nga një qese sipër që të mos plurosen”, u shpreh sindikalisti Selmani./tesheshi.com/
