Nga Bashkim Kastrati
Niveli i lartë i korrupsionit ka ndikuar negativisht në aspektin ekonomik në Kosovë. Me këtë problematikë është duke u përballur Kosova që nga paslufta. Edhe raporti i fundit i organizatës “Transparency International” mbi Indeksin e Perceptimit të Korrupsionit për vitin 2015, Kosova radhitet në vendin e 103-të, që nëse e krahasojmë me raportin e para një viti, kur është radhitur në pozitën numër 110, ka shënuar përparim të lehtë, por që është ende ndër vendet me të korruptuara në botë.
Mungesa e kapaciteteve të gjyqësorit, mungesa e llogaridhënies, integritetit dhe transparencës gati në të gjitha nivelet e pushtetit ekzekutiv kanë bërë që Kosova të kategorizohet në të njëjtën grup me Moldavinë dhe më keq se të gjitha shtetet e rajonit.
Edhe raporte të tjera kredibile ndërkombëtare e kanë theksuar problemin e korrupsionit që e ka Kosova në vazhdimësi dhe u kanë bërë thirrje Qeverisë së Kosovës dhe institucioneve të drejtësisë që të merren më seriozisht me luftimin e korrupsionit.
Sipas ekspertëve të ekonomisë, niveli i lartë i korrupsionit dhe perceptimi mbi praninë e korrupsionit në Kosovë ndikon shumë në moszhvillimin ekonomik, e sidomos pasoja direkte shkaktohen në raport me ardhjen e investitorëve të huaj.
Investitorët kërkojnë sundim të ligjit, transparencë dhe stabilitet
Bernard Nikaj, ekspert i ekonomisë dhe ish-ministër i Tregtisë dhe Industrisë ka thënë për tesheshi.com se në raport me zhvillimin ekonomik, niveli i lartë i korrupsionit sinjalizon mosfunksionimin e duhur të qeverisjes së shtetit, e në veçanti mosefikasitetin e organeve të rendit dhe ligjit.
“Duke pasur parasysh që funksionimi i organeve të rendit dhe ligjit paraqet parakushtin kryesor për krijimin e një ambienti të favorshëm për investime dhe zhvillim të veprimtarisë ekonomike, atëherë rrjedhimisht një pjesë e arsyes për zhvillimin më të ngadalshëm ekonomik të Kosovës mund të lidhet me faktorët siç është korrupsioni”, thotë Nikaj.
Ai thotë se investitorët seriozë janë shumë të interesuar për funksionimin e sistemit të drejtësisë në një vend dhe ku sundim të ligjit dhe transparencë, para se të vendosin për të bërë investime.
“E njëjta vlen edhe sa i përket investimeve të huaja. Ajo që investitorët e huaj zakonisht kërkojnë në vendet ku ata vendosin të investojnë është një ambient i parashikueshëm. D.m.th një ambient ku dihen të gjitha procedurat dhe kostot e lidhura me veprimtarinë ekonomike dhe ku vendimmarrja dhe interaksioni me organet e shtetit është e bazuar në parimet e llogaridhënies dhe transparencës.
Ai thotë se kur ka prani të korrupsionit pasojat janë shumëdimensionale dhe kjo paraqet shqetësim për investitorët potencial.
“Në rastet kur ekziston nivel i lartë i korrupsionit nuk mund të garantohet transparenca dhe efikasiteti i institucioneve shtetërore prandaj vendimet për investime janë më të kushtueshme dhe më të vështira. Besoj që një pjese e përvojave të investitorëve të huaj në Kosove e kanë dëshmuar”, theksoi Nikaj.
Ja tri pasojat më të mëdha të korrupsionit
Alban Zogaj profesor i ekonomisë në kolegjin Riinvest, ka thënë për tesheshi.com se korrupsioni ka ndikim të madh në moszhvillimin ekonomik të një vendi. Ai tregon edhe arsyet kryesore që e pengojnë zhvillimin ekonomik për shkak të korrupsionit.
“Është e vetëtuar në mënyrë empirike nga ekonomistë të shumtë, se niveli i lartë i korrupsionit (apo thënë me drejtë percepcionit për korrupsion) ka ndikim negativ në zhvillimin ekonomik të vendit. Korrupsioni i lartë ndikon negativisht në zhvillim ekonomik për disa arsye: 1. zvogëlon sigurinë për investime, dhe investitorët largohen nga vendi me korrupsion të lartë, 2. për shkak të korrupsionit, zbatimi i ligjit mbetët në nivele të ulëta, dhe kjo e ulë sigurinë për investime akoma më shumë, dhe 3. rritët konkurrenca jo-fer, sepse bizneset pa meritë bëhen me konkurrentë sesa ato që janë të rregullta në marrëdhënien me shtetin”, thotë Zogaj.
Renditja e Kosovës në këtë indeks do të përmirësohej nëse zbatimi i ligjit përmirësohet, rritet llogaridhënia dhe integriteti i institucioneve si dhe nëse do të rritej bashkëpunimi dhe efikasiteti i institucioneve që luftojnë korrupsionin. /tesheshi.com/
