Nga Bashkim Kastrati
Agjencia Kundër Korrupsionit (AKK) është një mekanizëm – siç thuhet edhe në ligj – i specializuar për ta parandaluar dhe luftuar korrupsionin, si dhe jep rekomandime të shumta në rastet e konfliktit të interesit, apo procedurave të prokurimit kur nga menaxhimi i dobët, nga disa institucione mund të dëmtohet paraja publike. Edhe përkundër këtij fakti dhe përvojës që duhet të ketë kjo agjenci në menaxhimin e parasë publike dhe procedurave të prokurimit, kjo agjenci ka bërë keqmenaxhim gjatë punës. Në raportin e auditit gjenden disa parregullsi në këtë agjenci.
AKK nuk e ka aplikuar një proces efektiv për të menaxhuar dhe monitoruar rekomandimet e auditit të Përgjithshëm bazuar në planin për veprim. Si rrjedhojë gjysma e rekomandimeve kishin mbetur të paadresuara.
Sipas auditit, rreziku qëndron tek fakti se dobësitë e vazhdueshme të kontrolleve të menaxhmentit dhe kontrolleve të tjera në sisteme kyçe financiare dhe të cilat nuk janë adresuar, kanë rezultuar në klasifikim të gabueshëm të shpenzimeve, kontrolle të dobëta në menaxhimin e shpenzimeve dhe anashkalim të rregullave të thesarit gjatë procesimit të pagesave.
Duke marrë parasysh mangësitë e cekura më lartë, auditi i ka rekomanduar drejtorit të AKK-së që të sigurohet se plani i veprimit të rekomandimeve të zbatohet plotësisht nga personat përgjegjës, brenda afateve të përcaktuara kohore.
“Implementimi i këtij plani duhet të rishikohet nga menaxhmenti në baza të rregullta”, thuhet ndër të tjera në raport.
Sipas auditorit, edhe pse ka disa përmirësime, edhe me tutje ekzistojnë disa fusha të cilat kërkojnë përmirësime.
“Shpenzimet nuk ishin realizuar në pajtueshmëri të plotë më rregullat e thesarit, si dhe kornizën e legjislacionit të prokurimit. Gjithashtu raportimi i obligimeve nuk ishte i plotë”, është vërejtja e auditorit.
AKK ka buxhetuar gabimisht një pjesë të shpenzimeve
Gjatë procesit të planifikimit, AKK ka buxhetuar gabimisht një pjesë të shpenzimeve për investime kapitale në kategorinë e mallrave dhe shërbimeve. Sipas auditit, AKK nuk ka marrë masa për transferimin e tyre në kategorinë përkatëse, mirëpo kanë procesuar dhe evidentuar blerjen në kategorinë e mallrave dhe shërbimeve. Kjo është vërejtur te kontrata ‘Blerja dhe vendosja e reklamave të AKK-së’ në vlerë 3,120 euro (billbord në vlerë 1,740 euro dhe reklama 1,200 euro).
Auditi tërheq vërejtjen se planifikimi dhe realizimi i shpenzimeve në kategori joadekuate shkakton mangësi në raportimin e shpenzimeve të ndodhura. Kjo ndikon në mbivlerësim e shpenzimeve në një kategori, kundrejt nënvlerësimit në kategorinë tjetër.
“Drejtori i AKK-së duhet që të sigurojë se me rastin e planifikimit të buxhetit, janë bërë analiza të hollësishme, duke përfshirë edhe kategorizimin e shpenzimeve. Me tutje, të siguroj se të gjitha shpenzimet janë regjistruara në kategoritë ekonomike adekuate”, rekomandon auditori.
Zbatim jo adekuat i procedurës se prokurimit
Auditi gjithashtu ka konstatuar edhe zbatim jo adekuat i procedurës se prokurimit. Sipas nenit 38 të Ligjit të Prokurimit Publik, Autoriteti kontraktues mund të përdorë procedurën e hapur, të kufizuar apo të negociuar për të dhënë një kontratë publike kornizë. Kontrata publike kornizë nuk do të mund të jepet duke përdorur çfarëdo procedure tjetër.
“Për kontraktimin e shërbimeve për ‘Mirëmbajtjen dhe riparimin e automjeteve’, zyrtari i prokurimit ka përdorur procedurën më kuotim të çmimeve, edhe pse kontrata e tillë ishte e lidhur sipas çmimeve për njësi (kontratë kornizë). Lidhur më këtë çështje ne kemi dhëne rekomandim në raportin e vitit paraprak. Mirëpo edhe përkundër zotimit të menaxhmentit për shmangien e praktikës së tillë të prokurimit, ajo është përdorur edhe gjatë vitit 2014”, thuhet në raport.
Sipas auditit, rreziku në këtë rast qëndron tek fakti se përdorimi i procedurave joadekuate të prokurimit e bënë procesin jo transparentë dhe jokonkurrues si dhe rrezikon kontraktimin e shërbimeve me çmime më të larta nga ato të tregut. Ndërsa i rekomandohet drejtorit të AKK-së duhet të sigurojë konkurrencë dhe transparencë të plotë gjatë zhvillimit të proceseve të prokurimit, në mënyrë që paraja publike të shfrytëzohet në mënyrë ekonomike dhe efikase.
Vërejtje tjetër ka qenë edhe pranimi i mallrave para zotimit të mjeteve si dhe anashkalimi i kërkesave të përcaktuara më rregulla të thesarit gjatë procesimit të pagesave.
Sipas testimeve që ka bërë auditori në dy pagesa në vlerë 1,718 euro (pagesa për mirëmbajtjen dhe riparimin e automjeteve dhe mirëmbajtjen e ndërtesave), zotimi mjeteve është bërë pas pranimit të faturës.
“Në pesë pagesa tjera në vlerë 11,638 euro urdhër-blerja ishte bërë pas pranimit të mallrave dhe faturës. Zyrtari certifikues nuk ka arritur të parandaloj pagesat e lartcekura të cilat nuk ishin në përputhje me rregullat e thesarit”, thuhet në raportin e auditimit.
Në lidhje me këtë rast auditi konsideron se hyrja në obligime pa siguruar fondet e nevojshme do të rezultojë në vonesa të implementimit të kontratës dhe rritjen e obligimeve të papaguara, të cilat do të jenë barrë për buxhetin e vitit vijues. Ndërsa, kryerja e pagesave për mallra dhe shërbime para se të përcaktohen kërkesat/nevojat, mund të rezultojë që të pranohen mallra të cilësisë dhe sasisë jo të nevojshme. /tesheshi.com/
