Fillimisht e marrë me mosbesim, vaksina ruse kundër COVID-19 provoi të ishte efektive dhe sot Sputnik V është pranuar në qarqet shkencore dhe është një konfirmim i suksesit shkencor dhe politik të Vladimir Putinit në Rusi, deklaroi revista Lancet.
Tashmë në javët e para të pandemisë, Putini urdhëroi qarqet shkencore, politike dhe ushtarake të përfshihen në luftë në mënyrë që Rusia të ishte e para që të zhvillonte një vaksinë kundër COVID-19 dhe ai nuk hezitoi të fuste shkurtore kohore në këtë ambicie.
Në pranverën e vitit 2020, Alexander Ginzburg, drejtori i Institutit Gamalej, mburrej se ata kishin zhvilluar një produkt të mirë, e nën këtë pretendim ai i injektoi vetes një version eksperimental të vaksinës, i cili do të quhet Sputnik V.
Elita e vaksinuar
Më 11 gusht, Putini njoftoi se vaksina e parë në botë kundër COVID-19 ishte aprovuar në Rusi, por që shkencëtarët jashtë vendit e morën atë me një dozë mosbesimi, sepse produkti ishte testuar vetëm në disa dhjetëra ushtarë.
Në fakt, edhe para fazës së tretë të provave klinike, elita ruse mori vaksinën, përfshirë një nga vajzat e Putinit.
Vaksinimi masiv i popullatës ruse filloi në dhjetor 2020, në një kohë kur dhe vaksinimi me produkte të zhvilluara nga Pfizer dhe Moderna filloi në Evropë dhe Shtetet e Bashkuara.
Për Kremlinin, Sputnik V është prova e përsosmërisë së shtetit rus, të cilin Perëndimi e kritikon dhe sanksionon, dhe Putini madje e quan atë “vaksina më e mirë në botë”.
Zgjedhja e emrit është thellësisht simbolike; ai u zgjodh si pjesë e satelitit të parë që u hodh në orbitë në 1957 nga shkencëtarët sovjetikë dhe kështu arriti një konkurent historik amerikan.
Një shembull i Serbisë dhe Hungarisë
Me Sputnik-un, pretendohet se ekspertët rusë po kthehen në elitën shkencore të botës, e cila është e rëndësishme për sektorin e prekur nga krizat dhe korrupsioni pas rënies së Bashkimit Sovjetik.
Rusia shumë shpejt bëri të ditur se ishte e gatshme të shpërndante vaksinën e saj në botë, duke treguar se ishte e aftë të eksportonte pra edhe dhe produkte të imperativave botërorë të shëndetit e jo vetëm armë dhe hidrokarbure.
Sputnik V është aprovuar, tani për tani, në pesëmbëdhjetë vende – që nga ish republikat Sovjetike si Bjellorusia dhe Armenia, te aleatët si Venezuela dhe Irani, e deri në Argjentinë, Algjeri, Tunizi, Pakistan.
Sputnik V po aplikohet gjithashtu në Serbi.
Për shkak të të dhënave të pamjaftueshme shkencore publike, vaksina ruse është parë prej kohësh me mosbesim.
Fondi i pasurisë sovrane të Rusisë, i cili mori pjesë në zhvillimin e Sputnik V, njoftoi më 20 janar se procedura e homologimit në Agjencinë Evropiane të Barnave (EMA) ka filluar.
Kryeministri hungarez Viktor Orban nxitoi të miratojë Sputnik V për vendin e tij, duke mos pritur që Brukseli ta bëjë këtë në emër të Bashkimit Evropian, strukturat e të cilit Orban i konsideron shumë të ngadalta.
Urdhëroi miliarda doza
Kancelarja Angela Merkel propozoi ndihmën gjermane për të kryer procedurën evropiane, madje edhe për “prodhim të përbashkët” të mundshëm.
Rusia ka njoftuar se ka marrë para-porosi për më shumë se një miliard doza, por nuk ka kapacitet për të përmbushur një kërkesë të tillë.
Asnjë burim zyrtar nuk e ka bërë të qartë se sa doza janë prodhuar deri më tani.
Rusia shpesh ka dhënë doza simbolike jashtë vendit, të tilla si 20,000 në Bolivi ose në sasi të papërcaktuara qartë.
Vonesat e para u regjistruan në Argjentinë, e cila urdhëroi 19.4 milion doza dhe që pritej të dorëzoheshin në fund të shkurtit.
Moska është më pak e gatshme për të eksportuar dhe më shumë për të prodhuar vaksinën në partneritet me një kompani tjetër, kështu që deri më sot Kazakistani, India, Koreja e Jugut dhe Brazili prodhojnë Sputnik V, por jo të gjithë e përdorin atë.
Të paktën tre vaksina të tjera kundër COVID-19 priten në Rusi në javët e ardhshme.
Po mbërrjnë dhe dy Sputnik të tjerë
Sputnik V, një vaksinë që jepet në dy doza, pritet të ofrojë dhe një version më të lehtë, “Sputnik light”, i cili do të jepet vetëm në një injeksion (dozë).
Prodhimi masiv i kësaj vaksinë, e quajtur ndryshe EpiVaCorona, e cila u zhvillua nga laboratori shtetëror rus Vektor, duhet të fillojë në shkurt.
Miratimi për vaksinën e tretë pritet gjithashtu, njoftoi qeveria ruse, dhe është një produkt i quajtur CoviVac, i cili u zhvillua nga Instituti Chumakov.
Ndërkohë, britaniko-suedezja AstraZeneca dhe shkencëtarët që zhvilluan Sputnik V njoftuan se po punojnë për një kombinim të dy vaksinave të tyre. /tesheshi.com/