Konflikti azero-armen s’ndalet: frikë për një përplasje Turqi-Rusi (pamje)

Luftimet midis Armenisë dhe Azerbajxhanit u përshkallëzuan në dhe përreth Nag-Karabagut të hënën, duke vrarë të paktën 30 vetë në ditën e dytë të konfliktit.

Forcat e dy ish-republikave fqinje sovjetike janë në luftë me raketa dhe zjarr artilerie, dhe ky është përshkallëzimi më i madh i një konflikti të vjetër që nga vitet 1990. Një përshkallëzim shtesë i luftës mund të sjellë fuqitë rajonale Rusinë dhe Turqinë në konflikt. Moska ka një aleancë mbrojtëse me Armeninë dhe Ankaraja mbështet një popullsi të afërme turke të Azerbajxhanit.

“Ne nuk kemi parë diçka të tillë që nga armëpushimi i viteve 1990. Luftimet po zhvillohen në të gjitha pjesët e vijës së frontit,” tha Olesya Vartanian, një ekspertd në rajonin e Kaukazit të Jugut nga organizata e pavarur Grupi i Krizave.

Ajo tregon se prania më e madhe e raketave dhe artilerisë rrit gjasat e viktimave civile, të cilat do të minojnë përpjekjet për të zgjidhur konfliktin përmes diplomacisë.

“Në rastin e viktimave masive, do të jetë jashtëzakonisht e vështirë të ndalosh këto beteja dhe ne patjetër do të jemi dëshmitarë të një lufte të përgjakshme me ndërhyrje të mundshme nga Turqia ose Rusia ose të dy vendet,” tha Vartanian.

Armenia kryesisht e krishterë dhe Azerbajxhani kryesisht mysliman, u përplasën për herë të parë rreth Nago-Karabakut në vitet 1980. Ai rajon është brenda Azerbajxhanit, por armenët janë shumica e njerëzve atje dhe e kontrollojnë atë.

Konfliktet e reja kanë ngritur shqetësime në lidhje me stabilitetin e Kaukazit të Jugut, një korridor për tubacionet që sjellin naftë dhe gaz në tregjet botërore.

Karabaku është një pjesë e njohur e Azerbajxhanit në të drejtën ndërkombëtare, por armenët etnikë, të cilët përbëjnë shumicën dërrmuese të rajonit, e kundërshtojnë atë.

Me mbështetjen e Armenisë, ata i kanë drejtuar punët e rajonit që kur Nago-Karabaku u shkëput nga Azerbajxhani në një konflikt që pasoi rënien e Bashkimit Sovjetik në 1991.

Edhe pse një armëpushim u aktivizua në 1994, të dy vendet fajësohen shpesh për sulmet në rajon dhe përgjatë kufirit. /tesheshi.com/