Një nga gjeneralët e rangut të lartë të Izraelit paralajmëroi se planet për të sulmuar Iranin po rishikohen dhe tha se çdo kthim nga Shtetet e Bashkuara në marrëveshjen bërthamore të 2015 me Teheranin do të ishte “i gabuar”.
GjeneralkoloneliAmir Kohavi e tha këtë të martën në një fjalim në Institutin për Studime të Sigurisë Kombëtare në Universitetin e Tel Avivit.
“Në dritën e një analize të hollësishme, unë kam udhëzuar forcat izraelite të mbrojtjes të përgatisin një seri planesh operacionale, përveç atyre tashmë të vendosura,” tha Kohavi.
“Udhëheqja politike, natyrisht, do të marrë vendimin mbi zbatimin, por këto plane duhet të jenë në tryezë.”
Komentet ishin një sinjal i qartë për Presidentin e SHBA Joe Biden për të vepruar me kujdes në çdo angazhim diplomatik me Iranin, shkruan Al Jazeera anglisht.
SHBA, “larg vendimit”
“Kthimi në marrëveshjen bërthamore të vitit 2015, edhe pse është një marrëveshje e ngjashme me disa përmirësime, është e keqe dhe e gabuar nga pikëpamja operacionale dhe strategjike,” tha Kohavi.
Deklarata të tilla nga komandanti ushtarak izraelit mbi politikën e jashtme të SHBA janë të rralla dhe ndoshta më parë kanë marrë miratim nga qeveria izraelite.
Paraardhësi i Biden, Donald Trump, u largua nga marrëveshja bërthamore në 2018 – një lëvizje e mirëpritur nga kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu, i cili kritikoi lehtësimin e sanksioneve të ofruara nga marrëveshja dhe paralajmëroi për gjasat e zhvillimit të armëve bërthamore iraniane pas skadimit të saj.
Sekretari i Shtetit i SHBA Antony Blinken tha javën e kaluar se Shtetet e Bashkuara janë “larg” nga vendimi nëse do t’i rikthehen marrëveshjes bërthamore me Iranin dhe së pari do të shikojnë se çfarë Teherani ka bërë në të vërtetë për të vazhduar të respektojë paktin historik.
Që kur Uashingtoni u tërhoq nga marrëveshja, Irani gradualisht ka shkelur kufizimet e tij kryesore, duke pasuruar uranium në shkallë më të lartë dhe duke instaluar centrifugat në një mënyrë të ndaluar nga marrëveshja.
Kohavi tha se këto veprime nga Irani, i cili mohon të posedojë armë bërthamore, kanë treguar se ai në fund të fundit mund të vendosë të lëvizë shpejt drejt ndërtimit të armëve bërthamore.
Netanyahu hodhi goditjen e parë
Trita Parsi, një analist në Institutin Quincy, thotë se komentet e Kohavit janë një mesazh i qartë për Biden pasi Trump – një aleat besnik i Netanyahut – u largua nga zyra javën e kaluar.
“Edhe para se Biden të betohej, qeveria e Netanyahut e ndoqi atë jashtëzakonisht agresivisht – duke hequr menjëherë dorezat – në përpjekje për të bërë presion mbi Biden për të mos u kthyer në marrëveshjen bërthamore,” i tha Parsi Al Jazeera-s.
“Një nga ministrat e Netanyahut ka thënë publikisht se nëse Shtetet e Bashkuara bashkohen në marrëveshjen bërthamore – e cila është diçka që Biden beson se është në interesin kombëtar të SHBA, Izraeli do të shkojë në luftë. Kjo është shumë serioze në një fazë shumë të hershme”.
Ai gjithashtu tha se në të kaluarën kishte tension midis Izraelit dhe Shteteve të Bashkuara për shkak të politikës ndaj Iranit, por u desh kohë për të arritur kulminacionin e saj.
“Këtë herë, e paparë, fillon menjëherë. Netanyahu hodhi goditjen e parë,” thotë Parsi.
Në një intervistë në dhjetor, Biden tha se një kthim në marrëveshjen bërthamore të vitit 2015 me Iranin ishte mënyra më e mirë për të shmangur një garë armësh bërthamore në Lindjen e Mesme.
Irani ka shprehur gatishmëri për të ringjallur marrëveshjen, duke thënë se vendi do të kthehet në detyrimet e plota nëse Biden heq sanksionet. /tesheshi.com/
