Ministria e Brendshme e Kazakistanit tha se protestuesit u përpoqën të hynin në një ndërtesë policie në Almaty dhe se dhjetëra prej tyre u “likuiduan”, duke vrarë 12 policë dhe duke plagosur më shumë se 1,000 njerëz në të gjithë vendin.
Saltanet Azirbek, një zëdhënëse e policisë, tha për televizionin Khabar 24 se “forcat ekstremiste” u përpoqën të hynin në administratën dhe ndërtesat e policisë në Almaty gjatë natës. “Dhjetëra sulmues janë eliminuar, identitetet e tyre janë duke u përcaktuar”, tha ajo.
Më herët agjencitë raportuan se disa transportues të blinduar dhe dhjetëra ushtarë marshuan mëngjesin e sotëm në sheshin kryesor në Almaty, qyteti më i madh në Kazakistan, ku qindra njerëz po protestojnë kundër qeverisë për të tretën ditë. Pasoi dhe një përplasje mes ushtrisë dhe personave të armatosur mes protestuesve.
Televizioni shtetëror raporton gjithashtu se burra të armatosur rrethuan dy spitale të mëdha në Almaty, duke mos lejuar pacientët dhe mjekët të hynin. Raportohet gjithashtu se ndërtesat e sulmuara ishin pesë televizione, transmeton RIA Novosti.
Mediat shtetërore raportojnë se 12 oficerë policie u vranë në përleshje dhe se më shumë se 350 u plagosën.
Ministria e Shëndetësisë e Kazakistanit tha se më shumë se 1,000 njerëz u plagosën në trazirat masive në Kazakistan, nga të cilat afro 400 u shtruan në spital.
“Më shumë se 1000 persona u plagosën në trazirat masive në rajone të ndryshme të Kazakistanit, nga të cilët pothuajse 400 u shtruan në spital, ndërsa 62 persona janë në njësitë e kujdesit intensiv”, raportojnë mediat kazake.
Dërgimi i paqeruajtësve
Aleanca ushtarake e ish-shteteve sovjetike të udhëhequr nga Rusia do të dërgojë paqeruajtës në Kazakistan, tha kryeministri armen pasi presidenti kazak kërkoi ndihmë për të shuar protestat e dhunshme dhe vdekjeprurëse në vend.
Kryeministri armene Nicole Pashinyan njoftoi në Facebook se një numër i pacaktuar paqeruajtëssh do të shkojnë në Kazakistan për një kohë të kufizuar për të stabilizuar situatën, pasi institucioneve shtetërore iu vu zjarri dhe Aeroporti Ndërkombëtar i Almaty-t u pushtua.
Fillimisht të nxitura nga rritja e çmimeve të karburantit, protestat u kthyen shpejt në kundër Nursultan Nazarbayev, paraardhësi i Presidentit Kasim-Zhomart Tokayev, i cili mbajti pushtet të rëndësishëm politik pavarësisht se dha dorëheqjen në 2019 pas gati tre dekadash sundimi.
Nazarbayev konsiderohet si forca kryesore politike në Nur-Sulltan, kryeqyteti i ndërtuar me qëllim që mban emrin e tij. Familja e tij besohet se kontrollon pjesën më të madhe të ekonomisë, më e madhja në Azinë Qendrore. Mirëpo askush nuk e ka parë apo dëgjuar që nga fillimi i protestës.
Shkarkimi i Nazerbayevit
Reputacioni i stabilitetit të kombit të Azisë Qendrore nën Nazarbayev ka ndihmuar në tërheqjen e qindra miliarda dollarëve në investime të huaja në industrinë e tij të naftës dhe metaleve.
Megjithatë, të rinjtë kërkojnë liberalizimin siç ekziston në shtetet e tjera ish-sovjetike. Protestat janë më të këqijat në Kazakistan, një vend pesë herë më i madh se Franca me një popullsi prej afro 19 milionë banorësh në më shumë se një dekadë.
Të mërkurën, Tokayev hoqi Nazarbayev nga posti i presidentit të Këshillit të Sigurimit dhe mori detyrën. Ai emëroi gjithashtu një drejtues të ri të Komitetit të Sigurimit të Shtetit, pasardhësin e KGB-së Sovjetike, dhe hoqi nipin e Nazarbay nga një pozicion tjetër drejtues në komitet. Kabineti i Tokayevit gjithashtu dha dorëheqjen.
Megjithatë, protestat vazhduan dhe protestuesit morën kontrollin e aeroportit në Almaty, qyteti më i madh në Kazakistan. Fluturimet janë anuluar.
Agjencia ruse e lajmeve Interfax citoi një zyrtar të thoshte se aeroporti që atëherë ishte pastruar nga protestuesit. Gjithesi, Reuters nuk mund të konfirmonte në mënyrë të pavarur këto pretendime.
Akuzat ruse
Në orët e hershme të mëngjesit të së enjtes, në fjalimin e tij të dytë televiziv brenda pak orësh, Tokayev tha se kishte kërkuar ndihmë nga Organizata e Traktatit të Përbashkët të Sigurisë (CSTO), aleanca ushtarake e Rusisë, Armenisë, Bjellorusisë, Kazakistanit, Kirgistanit dhe Taxhikistanit.
Ai tha se bandat “terroriste” të trajnuara jashtë vendit kishin marrë ndërtesa, infrastrukturë dhe armë, si dhe spesë avionë, përfshirë edhe të huaj, në aeroportin e Almaty.
“Është një shkelje e integritetit të shtetit dhe, më e rëndësishmja, një sulm ndaj qytetarëve tanë të cilët po më kërkojnë t’i ndihmoj urgjentisht,” tha Tokayev.
Agjencitë ruse të lajmeve cituan kreun e agjencisë ruse të hapësirës Roscosmos, Dmitry Rogozin, të thoshte se siguria ishte forcuar mbi instalimet kryesore në kozmodromin Baikonur në Kazakistan, të cilin Rusia e përdor për lëshimet në hapësirë.
Kremlini ka thënë se pret që Kazakistani, një aleat i ngushtë, të zgjidhë shpejt problemet e tij të brendshme, duke paralajmëruar vendet e tjera që të mos ndërhyjnë. Zëdhënësja e Shtëpisë së Bardhë Jen Psaki tha se akuzat e Rusisë se trazirat e shkaktuara nga SHBA ishin të rreme. /tesheshi.com/
