Nga Blendi Gashi
Pastrimi i parave vazhdon të mbetet një dukuri mjaft e pranishme në Kosovë.
Për të luftuar këtë dukuri që ka ndikim të lartë negativ në zhvillimin socio-ekonomik, Qeveria e Kosovës sot miratoi projektligjin për parandalimin e pastrimit të parave dhe luftimit të terrorizimit dhe financimit të tij.
Ligjvënës kosovarë dhe përfaqësues të shoqërisë civile thonë se projektligji i miratuar sot nga qeveria ka plotësuar dhe ndryshuar ligjin aktual pas rekomandimeve të marra nga Bashkimit Evropian, që ligji në fjalë të jetë në harmoni me praktikat dhe standardet më të mira ndërkombëtare.
Sipas tyre, Kosova nuk vuan nga mungesa e ligjeve por nga moszbatueshmëria e tyre në praktikë, pasi i njëjti ligj është miratuar në vitin 2012 nga Kuvendi por që nuk ka gjetur zbatim asnjëherë.
Ndërkaq, policia e Kosovës thotë se ka ndërmarrë disa aksione policore me ç’rast ka arrestuar disa persona të dyshuar në përfshirje për pastrim parash, por përtej këtyre deklarimeve, kjo dukuri mbetet shqetësim që duhet luftuar parreshtur.
Kjo vepër penale që ka të bëjë me përfitimin e pasurisë nga aktivitetet ilegale dhe përpjekjet që këto përfitime të vendosen në sistemet bankare, në mënyrë që të fshihet origjina e tyre, më së shumti është e paraqitur në rajonin e Prishtinës, Mitrovicës, Pejës si dhe Prizrenit, por që nuk kufizohet vetëm në këto rajone.
Veç dy persona të arrestuar më 2015-të për shpërlarje të parave
Policia e Kosovës në vitin 2015-të ka arrestuar dy persona të dyshuar për shpërlarje parash, derisa ka ngritur edhe 27 kallëzime penale ndaj personave të dyshuar.
Zëdhënësi i policisë së Kosovës, Baki Kelani thotë se policia ka realizuar një numër të operacioneve policore edhe kundër veprave penale që sipas Kodit Penal cilësohen “Shpërlarje e parave”.
Kelani, shprehet se si rezultat i këtyre përpjekjeve operacionale janë arrestuar personat e dyshuar të involvuar si dhe rastet e tilla në konsultim me prokuroritë përkatëse janë trajtuar konform ligjeve të aplikueshme.
“Policia e Kosovës ka bashkëpunim të mirë dhe professional me të githa agjencionet tjera relevente duke përfshirë edhe Njësinë e Inteligjencës Financiare (NJIF). Policia e Kosovës ka kapacitete të mjaftueshme, respektivisht zyrtarë policor të trajnuar mirë dhe sipas standardeve më të avancuara për trajtimin e rasteve të tilla.
Zyrtarët tanë kanë realizuar trajnime të ndryshme duke përfshirë edhe fushën që ju i referoheni në bashkëpunim me ekspert vendorë dhe ndërkombëtarë”, ka thënë Kelani për tesheshi.com.
Statisitikat e policisë vetëm nga materialet/rastet e pranuara që ndërlidhen me shpërlarjen e parave nga NJIF për vitin 2014 dhe 2015 janë:
Statistikat e veprave penale te Shpëlarjes se parave | 2014 | 2015 | Totali |
Numri i kallëzimeve penale | 02 | 07 | 09 |
Numri i personave të arrestuar | 00 | 02 | 02 |
Ndaj sa të dyshuarve është ngritur kallëzim penal | 6 | 27 | 33 |
Kosova vuan nga moszbatueshmëria e ligjeve
Kryetarja e Komisionit për legjislacion në Kuvendin e Kosovës, Albulena Haxhiu, thotë se Kuvendi edhe në vitin 2012 ka miratuar ligjin për parandalimin e pastrimit të parave dhe edhe përkundër këtij fakti i njëjti ka hasur vështirësi në implementim të tij për shkak të mungesës së vullnetit politik.
Kosova nuk është se vuan nga mospasja e ligjeve, por me moszbatueshmërinë e tyre në praktikë.
“Sot qeveria paska miratuar një draft tjetër mirëpo ne ende nuk e kemi parë draftin e këtij projektligji. Këto dukuri të cilat po e rrënojnë shtetin e Kosovës dhe po e vështirësojnë jetën e qytetarëve asnjëherë nuk do të mund të ndalohen me një qeveri kriminale siç është kjo. Kosova ka nevoj për një qeveri ndryshe, njerëz të pastër e të guximshëm. Pra çfarëdo ligje që miratohen sot, janë thjesht hedhje hi syve të publikut pasi që kur mungon vullneti pë zbatim dhe me njerëz që janë të dyshuar për afera korruptive është i pamundur luftimi i këtyre dukurive”, thotë Haxhiu, për tesheshi.com.
S’do të bëhen ndryshime përmbajtësore në ligj
Ehat Miftaraj, nga Instituti i Kosovës për Drejtësi (IKD) thotë se projektligji i miratuar sot nga qeveria duhet të kaloj në Kuvend për procedura të metutjeshme,por nuk pret që të bëhen ndryshime përmbajtësore nga ligji aktual që është në fuqi.
“Andaj nuk pritet ndikim i madh në praktikë lidhur me luftimin apo parandalimin e kryesve të veprave penale të shpërlarjës së parasë dhe terrorizmit, nga ato që tanimë veç janë paraparë me ligjin aktual. IKD vlerëson se mungesa e rezultateve në luftimin e kriminalitetit nuk është si pasojë e mungesës së legjislacionit, por mungesës së vullnetit për të zbatuar legjislacionin e aplikueshëm në mënyrë të drejtë dhe të pavarur”, ka thënë Miftaraj, për tesheshi.com.
Ndryshe, në një hulumtim të bërë së fundmi nga Instituti Kosovar për Kërkime dhe Zhvillim të Politikave (KIPRED) dhe OJQ Syri i Vizionit (SiV), thuhet se një sasi e konsiderueshme e parave në Kosovë është investuar në pasuri të patundshme, si dhe disa raste të pastrimit të parave janë të lidhura ngushtë me korrupsionin e profilit të lartë. /tesheshi.com/