Nga Mensur Krasniqi
Funksionimi i shtetit juridik në Maqedoni ngelet peng i mosfunksionimit të rregullt të organeve gjyqësore. Nga analiza e fundit e Gjykatës kryesore në Shkup thuhet që në Gjykatën Themelore Shkupi 1, në departamentet për krime të personave nën dhe mbi 18 vjet, departamentit për krim të organizuar dhe korrupsion, ka gjithsej 477 lëndë të vjetra të pazgjidhura, më të vjetra se dy vjet, ndërkaq më e vjetra është prej vitit 1998.
Gjykatës të Gjykatës së Apelit, në fillim të prillit kanë qenë në vizitë në Gjykatën e Shkallës së Parë dhe kanë konstatuar se arsyet më të shpeshta për shtyrjen e diskutimeve kryesore në këto lëndë janë mungesa e të akuzuarve dhe të mbrojtësve të tyre, por edhe mungesa e prokurorëve publik, ekspertëve dhe dëshmitarëve për të cilat gjykata ka vlerësuar se duhet të dëgjohen edhe ata në diskutim.
Po ashtu, edhe drejtori i departamentit të drejtësisë në rradhët e Lëvizjes Besa, Blerim Sejdiu ka pranuar se lëndët penale vazhdojnë të jenë njëra ndër sfidat më të mëdha të sistemit të drejtësisë në Maqedoni, që prej viteve të ‘90-ta e deri më sot. Ai njëkohësisht për këtë gjendje ka akuzuar infiltrimin e politikës në gjyqësor kështu duke i detyruar gjykatat t’i zvarrisin proceset gjyqësore derisa një ditë të vjetërohen dhe të harrohen.
“Në kësisoj situatash, gjyqtarët ankohen se aktakuzat e prokurorëve janë të pabazuara kurse prokurorët ankohen se gjykatësit po shqiptojnë dënime të ulëta për veprat e korrupsionit, dhe gjithmonë kemi ngecje dhe “status quo” të lëndëve të cilat më vonë vjetërohen dhe janë të pazbatueshme. Në të shumtën e rasteve, Gjyqësori ka ditur shumë mirë të luajë lojën e “ping pong”-ut me Prokurorinë publike sa i përket vjetërimit të lëndëve, me qëllim që disa prej atyre lëndëve të fshehen që kështu një ditë të vjetërohen. Dhe krejt kjo ka qenë mirë e koordinuar, dhe gjithmonë në baza korruptive dhe mito. Gjykatat duhet përfundimisht dhe sa më parë të çlirohen nga ndikimet e pushtetit ekzekutiv dhe policisë në veçanti”, deklaroi për portalin tesheshi, Blerim Sejdiu.
Dhe në mënyrë që të parandalohet zvarritja e procedurave gjyqësore me arsyetimin e mungesës së stafit punues, Sejdiu propozon që të shtohet numri i të punësuarve.
“Nëse një lëndë e caktuar është vjetëruar si pasojë e gjykatësit atëherë përgjegjësi për të mban gjykata (gjykatësi) e nëse lënda është vjetëruar për shkak të prokurorit atëher përgjegjësi duhet të mban prokuroria (prokurori), dhe nëse fajtor është policia kjo e fundit duhet të mban përgjegjësi. Pasi që ky zixhir i faktorëve janë të involvuar në këto çështje dhe të gjithë bartin përgjegjësi. Por kjo duhet të shikohet dhe hulumtohet më drejtëpërdrejtë, për të ardhur te ky konstatim. Që gjykatat mos ballafaqohen dhe mos arsyetohen në të ardhmen për numrin kaq të madh të lëdëve të vjetërsuara, ata duhet të shtojnë numrin e stafit administrative dhe gjykatësve të rinj”, shtoi Sejdiu.
Nga ana tjetër, avokati Bujar Dardhishta në një prononcim për portalin tesheshi ka vlerësuar se është i vërtetë konstatimi se kemi stërzgjatje të lëndëve të vjetra që nuk arrijnë të kenë epilogun penalo-juridik përfundimtar pranë Gjykatës Themelore Shkupi 1, dhe se kjo gjë opininionit i krijon perceptim mosbesues ndaj pushtetit gjyqësor në vend.
“Edhe pse gjatë procedurave që udhëhiqen pranë gjyqit themelor Shkupi 1, si çdoherë arsyetohen për shkaqet objektive siç janë mosprezenca e prokurorit, avokatëve apo mungesa e përgaditjes së ekspertizave. Ky lloj i arsyetimit nuk e përjashton apo amneston edhe faktorin subjektiv, që nënkupton azhurnimin dhe koordinimin mes institucioneve apo personave përgjegjës për mbarëvajtjen e procedurave penalo-juridike në afat të paraparë”, shprehet avokati Bujar Dardhishta. /tesheshi.com/