Ishte lajmi tragjik i javës mbytja e jahtit Bayesianit me disa të vdekur në brigjet e Sicilisë, si pasojë e një furtune. Por aty ka edhe një “rastësi tragjike”.
Jahti luksoz në të cilin manjati britanik Mike Lynch kishte ftuar bashkëpunëtorët dhe miqtë e tij për të festuar lirimin e tij të fundit nga akuzat për mashtrim, u gjet në fund të detit brenda pak minutash kur u godit nga moti i keq i papritur.
“Incidenti i tmerrshëm trondit botën,” shkroi Politico në fillim të javës, por gjithashtu vendosi në të njëjtën pamje aksidentin fatal me makinë të partnerit të manjatit britanik Mike Lynch dy ditë para tragjedisë detare.
Mike Lynch dhe Stephen Chamberlain u gjykuan si bashkë të pandehur në një gjyq mashtrimi në lidhje me shitjen e kompanisë softuerike Autonomy te Hewlett-Packard për 11 miliardë dollarë. Pas shitjes së Autonomy në 2011, Lynch bashkëthemeloi kompaninë e sigurisë kibernetike Darktrace, duke emëruar Stephen Chamberlain si CEO. Kompania me bazë në Kembrixh lufton sulmet kibernetike duke përdorur softuer që mëson modelet e sjelljes së secilit aktor në një organizatë, duke zbuluar kështu një aktivitet të pazakontë.
Deri tani nuk ka asgjë që të sugjerojë aktivitet kriminal në aksidentet përkatëse të dy burrave, të cilat po i atribuohen një rastësie tragjike, thekson Politico. Megjithatë, ajo që duket si një rastësi e thjeshtë merr një dimension tjetër kur merren parasysh lidhjet e dy partnerëve të biznesit me shërbimet sekrete britanike dhe amerikane.
Kujtohet se tashmë ka nisur një hetim për vrasje nga pakujdesia nga autoritetet italiane në lidhje me mbytjen tragjike të anijes në Sicili. Sipas Daily Mail, Zyra e Prokurorit Publik, e drejtuar nga Ambrogio Cartozio, po heton pse jahti luksoz Bayesian u përmbys pranë portit të Porticellos pak para orës 5 të mëngjesit të së hënës. Sipas mediave italiane të cituara nga gazeta britanike, hetuesit janë duke hetuar për veprat penale të “shkaktimit të një aksidenti dhe vrasje të shumëfishtë nga pakujdesia” ndaj “personave të panjohur”.
Rastësia
Politico flet për lidhjet e miliarderit britanik, një variant i “Bill Gates”, Mike Lynch, me shërbimet sekrete amerikane dhe britanike. Mbytja mund të ketë tronditur botën në vetvete, por rasti ka fituar interes të veçantë me lajmin se Lynch, një manjat i teknologjisë britaniko-irlandeze, është një nga ata që mungon.
Dhe ndërsa nuk ka dyshime për lojëra të ndyra dhe klimatologët po flasin për motin e keq që çoi në tragjedinë e Bayesian, vdekja e partnerit të Mike Lynch, Stephen Chamberlain në një aksident me makinë e ndërlikon më tej çështjen, duke ngritur pyetjen nëse vërtet ka qenë thjesht një rastësi.
Anëtarët e kompanisë Darktrace, ish-zyrtarë të shërbimit sekret
Lynch bashkëthemeloi Darktrace me ish-zyrtarë të inteligjencës britanike në vitin 2013, pasi shiti kompaninë e softuerit Autonomy në 2011.
Një nga bashkëthemeluesit ishte Stephen Huxter, një oficer i lartë në ekipin e mbrojtjes kibernetike të MI5, i cili u bë shefi ekzekutiv i Darktrace. Më pas, Huxter, sipas Politico, punësoi veteranin 30-vjeçar të GCHQ (Selia e Komunikimit të Qeverisë Britanike) Andrew France si shef ekzekutiv i kompanisë – i cili më vonë iu bashkua bordit. Lynch shërbeu në bord deri në vitin 2018, kur dha dorëheqjen pasi u akuzua për mashtrim.
Përveç kësaj, ish-shefi i MI5 Jonathan Evans gjithashtu shërbeu në bordin e Darktrace për një kohë, ndërsa Jim Penrose, një veteran 17-vjeçar i Agjencisë së Sigurisë Kombëtare të SHBA-së, drejtoi aktivitetet e kompanisë që përfshinin partneritete me SHBA. Ish-spiunët e tjerë në kompani përfshinin drejtorin e teknologjisë Dave Palmer, i cili më parë ka punuar për MI5 dhe GCHQ, si dhe drejtorin e sigurisë John Richardson, i cili punonte në mbrojtjen kibernetike për qeverinë e Mbretërisë së Bashkuar.
Lidhjet e Lynch me shërbimet sekrete për 28 vjet
Lidhjet e Lynch me botën e inteligjencës janë para Darktrace. Kompania e tij e parë Cambridge Neurodynamics, e specializuar në njohjen e kompjuterizuar të gjurmëve të gishtërinjve, kishte kontrata me inteligjencën britanike, raporton Politico.
Lynch nxori Autonomy nga Neurodinamika në 1996. Kompania, së cilës Chamberlain iu bashkua në 2005, analizonte të dhënat nga burime të tilla si telefonatat e përgjuara dhe e-mailet.
Autonomy fitoi gjithashtu tendera të profilit të lartë nga agjencitë qeveritare të Mbretërisë së Bashkuar dhe të SHBA-së, duke përfshirë një kontratë për të ofruar infrastrukturë për Zyrën e Sigurisë Kombëtare të SHBA-së për të analizuar inteligjencën në luftën kundër terrorizmit pas 11 shtatorit.
Kompania thuhet gjithashtu se kishte kontrata të tjera me agjencitë qeveritare të SHBA, duke përfshirë ushtrinë, NASA-n dhe agjencitë e inteligjencës amerikane. GCHQ dhe MI6 besohet se kanë qenë gjithashtu klientët e saj. Gjithashtu, Richard Pearl, një ish-i emëruar nga Pentagoni, shërbeu si një nga drejtorët e kompanisë.
Akuzat e mashtrimit dhe lirimi
Lynch ka qenë në krye të mediave muajt e fundit për shkak të një rasti mashtrimi të profilit të lartë. Sipas Sky News, më 15 qershor ai u lirua nga një gjykatë amerikane nga të gjitha akuzat në lidhje me shitjen e Autonomy te Hewlett-Packard në 2011.
Ai u ekstradua në SHBA për t’u gjykuar në maj të vitit të kaluar dhe kaloi 13 muaj në arrest shtëpiak në San Francisko ndërsa priste gjykimin për 17 akuza për komplot dhe mashtrim – më vonë u reduktuan në 15 – të ngritura kundër tij nga Departamenti i Drejtësisë i SHBA-së.
Lynch u akuzua nga HP për fryrje artificiale të vlerës së Autonomy, një biznes që ai themeloi dhe drejtonte, përpara se të blihej nga kompania amerikane e teknologjisë. Por ai mohoi çdo keqbërje. Stephen Chamberlain u akuzua gjithashtu për të njëjtat vepra. Chamberlain, ishte ish-zëvendëspresident i financave në Autonomy. Para gjyqit të tij në SHBA, ai ishte gjithashtu ish-shefi operativ i Darktrace.
Por a ishte një mashtrim? Varësisht se cilit sistem gjyqësor besohet më shumë, merr një përgjigje të ndryshme. Sepse beteja e dyfishtë ligjore, në Britani dhe SHBA, pati një përfundim krejt tjetër.
Gjyqi zgjati 12 javë dhe Lynch u lirua nga të gjitha akuzat. Një akuzë për komplot dhe 14 akuza për mashtrim. Shumë nga mbështetësit e tij politikë folën për “një korrigjim fantastik të një dështimi të drejtësisë që ne kemi luftuar për shumë vite”. Por fati i biznesmenit britaniko-irlandez kishte parashikuar një tjetër aventurë të dhimbshme për të, në pritë në brigjet e Palermos.
