Nga Bashkim Kastrati
Kosova vazhdon të mos mbetet vend atraktiv për investitorët e huaj. Këta të fundit nuk janë të gatshëm që të bëjnë investime milionëshe për shkak të pasigurisë dhe kushteve të papërshtatshme për të bërë biznes.
Në raportin e fundit që është publikuar nga Banka Botërore, “Doing Bussines 2016” Kosova është renditur në pozitën 66.
Banka Botërore, bënë vlerësimin e 10 indikatorëve në kuadër të raportit. Indikatori më i rëndësishëm për vlerësimin e gjendjes në një shtet, e bënë kryesisht duke iu referuar të dhënave nga ministritë përkatëse, në rastin e Kosovës në Ministrinë e Tregtisë dhe Industrisë si dhe Agjencive për fillimin e bizneseve.
Pra këtë vit Kosova ka shënuar rënie, derisa në kohën e qeverisjes së MTI-së nga ish-ministrja Mimoza Kusari-Lila, Kosova ishte në pozitën 64.
Sipas ekspertëve të ekonomisë kjo renditje ka ardhur si pasojë e nivelit të lartë të korrupsionit, krimit të organizuar, haraçit, ryshfetit, procedurave burokratike dhe dukurive tjera negative.
Ky raport mund të ketë ndikim negativ sa i përket thithjes së investimeve të huaja, pra që investitorët e huaj mund ta marrin si referencë që mos ta përfshijnë Kosovën si një mundësi për të investuar.
Këto janë arsyet pse Kosova nuk është vend i përshtatshëm për bizneset
Lulzim Beqiri, magjistër i ekonomisë ka thënë për tesheshi.com se është lajm shqetësues për politik-bërjen kosovare, në vend që të kishim pozitë me të favorshme neve çdo ditë e më shumë po e përkeqësojmë ambientin e të bërit biznes dhe po i trembim investitorët potencial. Ai thotë se mjafton të përmendet investitori slloven të kompanisë RIDUS, ku iu deshën mbi 2 vite procedura deri në finalizimin e punës se tije duke punësuar një numër të punëtorëve njëkohësisht edhe duke futur në treg një produkt thuajse të ri në ketë treg.
“Nuk mjaftojnë recitalet e bukura të politikanëve tanë se Kosova është vend i përshtatshëm për investime përderisa në rangohemi në pozita të palakmueshme, prandaj dikush do të duhej të shqyrtonte këto strategji jo të mira të përmirësimit të kushteve të të bërit biznes. Kosova çdo ditë është raport i krizave të shumta në mediat ndërkombëtare si shtet i destabilizuar sidomos me rastin e bllokimit të kuvendit dhe fjalorit arrogant nga politikanët arrogant”, thotë Beqiri.
Ai thotë se ka shumë arsye pse Kosova nuk është vend i përshtatshëm për të bërë biznes, krizat politike kanë shkaktuar një tkurrje të investimeve. Ai thotë se sipas raporteve të ndryshme Kosovare dhe ndërkombëtare korrupsioni ka hy thellë në jetën e kosovarëve si në marrje të tij ashtu edhe në dhënie, nuk mund të paramendohet kryerja e një punë pa pasur të paktën në mendje ryshfetin, pastaj ligjet aktuale nuk janë favorizuese për të investuar, rryma elektrike ndikon shume që një investitorë të vendos të investojë ose jo në një vend që ka kaq shume probleme elementare.
Sipas tij, krimi i organizuar, haraçi, nepotizmi dhe shumë faktor të tjerë e kanë sjellë Kosovën në ketë situatë të jetë të pa lakmueshme.
“Pastaj politikat fiskale si jo të favorshme, mbrojtja e produkteve vendore, kamatat enorme që ka Kosova përderisa ka fitime marramendëse të sektorit bankar që janë paksa të pa kapshme për situatën që ndodhen qytetarët e këtij vendi kaq të pa shpresë, mjafton të shihet niveli i papunësisë 45%, pastaj migrimi ilegal që ka kaluar mbi 2000000 veta, duke mos e gjetur vetën në ketë vend kaq të varfër, për kuriozitet vetëm elita udhëheqëse janë të pasur në ketë vend të varfër”, theksoi Beqiri.
Luftimi i korrupsionit kusht primar për tërheqjen e investitorëve
Ekonomisti Beqiri thotë se kot lavdërohemi se jemi anëtar të CEFTA-së, FMN-së, tash edhe nënshkrues se marrëveshjes së MSA-së , përderisa neve kemi korrupsionin në nivelin maksimal, thjesht korrupsioni ka hyre në të gjitha poret e jetës, në Komunë, në universitet, në ministri, në administratë, në Korporatën Elektro-energjetike në PTK, dhe në të gjitha poret e jetës.
“Kosova do të duhej të rishikonte ligjin për investime në mënyrë që të përmirësohen kushtet dhe procedurat për marrje leje për të investuar në ketë vend. Gjithashtu do të duhej që Qeveria të ndërhynte në uljen e kamatave dhe praktikave të këqija të abuzimit me investitorë”, u shpreh Beqiri.
Myzejene Selmani, ekonomiste dhe ish-kryetare e Komisionit për Ekonomi në Kuvendin e Kosovës ka thënë për tesheshi.com se dukuritë negative dhe keqqeverisja kanë ndikuar që Kosova të mos jetë vend i përshtatshëm për të bërë biznes dhe të mos shihet si mundësi e investimeve për investitorët. Ajo thotë se duhet të ndërmerren disa masa të shpejta që kjo situatë të ndryshojë.
“Ligjet të implementohen dhe këto pengesat me poshtë të largohen dhe të kemi mundësi për biznes siç janë, lejet e Ndërtimit, furnizimi me energji, zbatimi i kontratave, regjistrimi i Pronave eksporti jashtë Kosovës dhe vendimet nëpër gjykata të cilat duhet kryhen në mënyrë me të shpejtë dhe jo pas 5 viteve lëndë të flenë nëpër gjykata”, ka thënë Selmani. /tesheshi.com/