Qendra Ndërkombëtare për Drejtësi për Palestinën (ICJP) nisi iniciativën Global 195 për të ndjekur penalisht izraelitët e përfshirë në krimet e luftës kundër popullit palestinez në Gaza.
Drejtori i Qendrës Tayab Ali tha se Qendra ka punuar për tetëmbëdhjetë muajt e fundit për të mbledhur prova të krimeve të luftës izraelite në Gaza.
Ai vuri në dukje se Global 195 posedon një numër të madh provash të dokumentuara në përputhje me standardet kriminale britanike.
Kjo dëshmi, tha ai, ofron një pamje shumë të qartë të krimeve të kryera nga Izraeli në Gaza, gjë që e shtyu Qendrën të nisë fazën e dytë të llogaridhënies përmes iniciativës Global 195.
Nën kujdesin e kësaj nisme, u formua një koalicion ligjor global për të siguruar ndjekjen penale të izraelitëve dhe shtetasve të dyfishtë në mbarë botën të përfshirë në krimet e luftës në Gaza.
Koalicioni bazohet në krijimin e një rrjeti global të llogaridhënies, që përfshin katër kontinente, që përdor mekanizma ligjorë kombëtarë dhe ndërkombëtarë për të ndjekur penalisht autorët e krimeve të luftës në Gaza duke kërkuar urdhër-arreste dhe procedura ligjore kundër tyre.
Nisma synon ushtarët izraelitë të okupimit, oficerët e lartë dhe zyrtarët politikë të akuzuar për shkelje të ligjit ndërkombëtar.
Nëpërmjet kësaj nisme, Qendra Ndërkombëtare e Drejtësisë për Palestinën koordinon përpjekjet me avokatët dhe institucionet ligjore në shumë vende për të siguruar që përgjegjësit për krimet të sillen para drejtësisë.
Nisma ka marrë mbështetje nga avokatë dhe organizata të shoqërisë civile nga Mbretëria e Bashkuar, Kanadaja, Turqia, Norvegjia, Malajzia dhe Bosnja dhe Hercegovina, duke forcuar më tej përpjekjet për të arritur llogaridhënien ligjore në nivel global.
Dëshmi të dokumentuara
Nisma Global 195, shpjegoi Ali, synon të formojë ekipe të pavarura ligjore në çdo vend dhe projekti quhet Global 195 sepse ka 195 vende në botë, pasi qëllimi i tij, siç tha ai, është të përfshijë të gjitha anët e globit.
Ai tha se nisma synon të mundësojë grupet dhe organizatat ligjore që të përdorin provat e disponueshme për të paraqitur ankesa ligjore me autoritetet lokale dhe për të nisur procedurat gjyqësore për të siguruar që ata që janë përfshirë në krimet e luftës të mbahen përgjegjës.
Ai shton se nëse autoritetet nuk hapin hetime apo nuk ndërmarrin veprime ligjore, ekipet kompetente do të lëshojnë urdhër arresti dhe do të nisin procedurat individuale gjyqësore.
Më 21 nëntor 2024, Gjykata Penale Ndërkombëtare lëshoi urdhra arresti për kryeministrin izraelit Benjamin Netanyahu dhe ish-ministrin e Mbrojtjes Yoav Gallant për krime lufte dhe krime kundër njerëzimit të kryera kundër palestinezëve në Gaza.
Statuti i Romës, i cili themeloi Gjykatën Penale Ndërkombëtare, u nënshkrua nga 124 vende, pa përfshirë Izraelin dhe Shtetet e Bashkuara. Vendet nënshkruese janë të detyruara të arrestojnë Netanyahun dhe Gallantin nëse shkelin brenda kufijve të tyre.
Tayab Ali tha se disa vende mund të vazhdojnë të mbrojnë të dyshuarit për krime lufte, duke vënë në dukje se është e pamundur që administrata aktuale amerikane e udhëhequr nga Donald Trump të konsiderojë ndjekjen penale të ndonjë izraeliti.
Ai shton se jo të gjitha vendet janë të gatshme të veprojnë në përputhje me të drejtën ndërkombëtare, ndaj dhe të dyshuarit udhëtuan nëpër botë dhe u takuan me zyrtarë të lartë, nga ambasadorët dhe ministrat e punëve të jashtme dhe të drejtësisë e deri te presidentët e vendeve.
Ai thekson se ekziston vullneti për të marrë masa për të ndjekur penalisht autorët e krimeve të luftës, por se kapaciteti për zbatimin e këtyre masave nuk është gjithmonë i disponueshëm, gjë që ka bërë që shumë qeveri ta mirëpresin këtë iniciativë, me një angazhim të përbashkët për të siguruar që drejtësia të arrihet.
Plotësimi i vakumit ligjor
Sipas Shane Martinez, drejtor i degës kanadeze të ICJP, qëllimi kryesor i kësaj nisme është të mbushë boshllëkun ligjor të lënë nga qeveritë që hezitojnë të marrin masat e nevojshme.
Martinez shtoi se shumë shtetas të huaj, nga Britania e Madhe, Kanadaja dhe vende të tjera, po i bashkohen ushtrisë izraelite. Qeveritë e tyre, tha ai, nuk po ndërmarrin asnjë veprim ligjor kundër tyre, pavarësisht dyshimeve për përfshirjen e tyre në krime lufte ose aktivitete të paligjshme.
Ai shpjegoi se nisma Global 195 synon të inkurajojë këto vende që të mbajnë përgjegjës autorët e krimeve të luftës duke ndërmarrë veprime të pavarura ligjore.
Ai theksoi se do të drejtohej në padi private dhe do të punonte me partnerë në mbarë botën për të rritur ndërgjegjësimin dhe për të ushtruar presion mbi qeveritë ngurruese për të vepruar për të arritur drejtësinë.
Me mbështetjen amerikane, Izraeli ka kryer krime gjenocidale në Gaza që nga 7 tetori 2023, kur 162,000 palestinezë, kryesisht fëmijë dhe gra, janë vrarë ose plagosur, dhe më shumë se 14,000 janë të zhdukur.
Pushtimi izraelit i Gazës ka vazhduar për 18 vjet, dhe më shumë se 1.5 milionë nga 2.4 milionë palestinezë gjithsej kanë mbetur të pastrehë pasi u shkatërruan në një luftë shfarosjeje. /tesheshi.com/
