Pas uljes me sukses në Hënë, agjencia indiane e hapësirës të shtunën, më 2 shtator, lëshoi një raketë për të studiuar diellin si pjesë e misionit të saj të parë diellor.
Raketa la një gjurmë tymi dhe zjarri ndërsa shkencëtarët duartrokitën, tregoi një transmetim i drejtpërdrejtë në faqen e internetit të Organizatës Indiane të Kërkimit Hapësinor (ISRO).
Gati 500,000 njerëz ndoqën transmetimin dhe mijëra u mblodhën pranë vendit të lëshimit për të parë raketën të ngrihej për të studiuar erërat diellore, të cilat mund të shkaktojnë aurorat në Tokë.
INDIA's ISRO successfully launches Aditya L1, its first mission to the Sun. It will travel 1.5 million km (932,000 miles) from the Earth – 1% of the Earth-Sun distance. pic.twitter.com/ESOruLz5cU
— Chitrak Parekh (@parekhchitrak) September 2, 2023
E quajtur sipas fjalës hindu për diell, anija kozmike Aditya-L1 u nis pasi India mundi Rusinë në fund të muajit të kaluar në garën për t’u bërë vendi i parë që u ul në polin jugor të Hënës. Megjithëse Rusia kishte një raketë më të fuqishme, anija kozmike indiane Chandrayaan-3 ia kaloi ruses Luna-25 dhe u ul me sukses në sipërfaqen hënore.
Anija kozmike Aditya-L1 është projektuar për të udhëtuar rreth 1.5 milionë kilometra gjatë katër muajve në një lloj parkimi në hapësirë, ku objektet kryesisht qëndrojnë në vend për shkak të balancimit të forcave gravitacionale, gjë që redukton konsumin e karburantit të anijes.
Këto vende quhen pika Langrange, të emërtuara sipas matematikanit italo-francez Joseph-Louis Lagrange.
Misioni ka kapacitetin për të bërë një “big bang në shkencë”, tha Somak Raychaudhury, i cili ishte i përfshirë në zhvillimin e disa prej komponentëve të observatorit, duke shtuar se grimcat energjike të emetuara nga Dielli mund të godasin satelitët që menaxhojnë komunikimet në Tokë.
“Kishte situata kur komunikimi (kanalet) kryesorë u mbyllën sepse sateliti u prek nga rrezatimi i lartë i koronës. Satelitët në orbitën e ulët të Tokës janë fokusi kryesor i lojtarëve privatë në botë, gjë që e bën misionin Aditya L1 një projekt shumë të rëndësishëm”, tha ai.
Shkencëtarët shpresojnë të mësojnë më shumë rreth efektit të rrezatimit diellor në mijëra satelitë në orbitë, numri i të cilëve po rritet së bashku me suksesin e sipërmarrjeve si rrjeti i komunikimit Starlink i SpaceX i Elon Musk.
“Orbita e sotme e ulët e Tokës është shumë e ndotur për shkak të përfshirjes private, kështu që të kuptuarit se si të mbrohen satelitët atje do të jetë veçanërisht e rëndësishme në mjedisin e sotëm hapësinor,” tha Rama Rao Nidamanuri, kreu i Divizionit të Shkencave të Tokës dhe Hapësirës në Institutin Indian të Shkencave Hapësinore dhe Teknologjike.
Në terma afatgjatë, të dhënat e mbledhura nga misioni do të ndihmojnë për të kuptuar më mirë efektin e Diellit në modelet klimatike të Tokës dhe shkaqet e erërave diellore, serisë së grimcave që udhëtojnë nga Dielli përmes Sistemit Diellor, thanë shkencëtarët e ISRO.
India ka privatizuar lëshimet hapësinore, një lëvizje e përkrahur nga kryeministri Narendra Modi dhe dëshiron të hapë sektorin ndaj investimeve të huaja, ndërsa kërkon të pesëfishojë pjesën e saj në tregun botëror të lëshimit gjatë dekadës së ardhshme.
Ndërsa hapësira kthehet në një biznes global, vendi po mbështet suksesin e ISRO për të demonstruar aftësitë e tij në këtë sektor. /tesheshi.com/