Një ulje e ndjeshme e kërkesës është e vetmja zgjidhje e mundshme afatshkurtër për krizën energjetike në Evropë nëse Rusia ndërpret plotësisht furnizimet, tha kreu i kompanisë energjetike norvegjeze Equinor për Reuters.
Pezullimi i gazit nga Rusia përmes gazsjellësit North Stream 1, i cili kalon nën Detin Baltik drejt Gjermanisë, i dha një goditje të re ekonomive në Evropë, të cilat ende nuk janë rikuperuar plotësisht edhe nga kriza pandemike.
Kursi i këmbimit të euros ra të hënën në një nivel të ri më të ulët në 20 vjet, dhe çmimet e gazit në tregun evropian u rritën ndjeshëm.
Qeveritë e Bashkimit Evropian planifikojnë të shpenzojnë miliarda euro për të mbrojtur familjet nga faturat e larta të energjisë dhe për të siguruar likuiditetin e furnizuesve të gazit dhe energjisë elektrike.
Në korrik, BE u kërkoi 27 vendeve anëtare të reduktojnë vullnetarisht konsumin e gazit me 15 për qind këtë dimër.
Likuiditeti i reduktuar në treg
Nëse është e nevojshme, Brukseli mund të përshkruajë një reduktim të shpenzimeve.
Brukseli tani po përgatit masa për të mbrojtur qytetarët dhe industrinë nga rritja e papritur e çmimeve të energjisë elektrike dhe gazit, të cilat janë pothuajse pesë herë më të shtrenjta se vitin e kaluar.
Ministrat e BE do të diskutojnë një sërë opsionesh në një takim të premten, duke përfshirë kufizimin e çmimit të gazit të importuar dhe kufizimin e çmimit të gazit të përdorur për prodhimin e energjisë elektrike.
Axhenda mund të përfshijë përjashtimin e përkohshëm të termocentraleve me gaz nga sistemi i BE-së për përcaktimin e çmimeve të energjisë elektrike.
Përkrahësit e kufirit të çmimit thonë se kjo do të parandalonte disa transaksione me derivativë financiarë, ku blerësit përpiqen të shmangin depozitat e larta të kërkuara në llogaritë e bursës.
Sasia e tyre është rritur fuqishëm për shkak të çmimeve dukshëm më të larta të gazit.
Kjo mund të jetë e vërtetë, thotë zëvendëspresidenti i lartë i Norvegjisë për gazin dhe energjinë Equinor, Helge Haugane, por likuiditeti i tregut në fakt është zvogëluar, pasi në Evropë, duke përjashtuar Britaninë e Madhe, shuma totale e këtyre depozitave për të mbuluar pagesat ka të ngjarë të kalojë 1.5 trilion euro.
“Unë me të vërtetë nuk e di se si mund të bëhet kjo, e kuptoj që me çmimet aktuale të gazit ju po shikoni të gjitha instrumentet që keni në dispozicion, por problemi është se ju po përpiqeni të kufizoni (çmimin) e diçkaje. Ky është një mall global”, tha Haugane.
Në të njëjtën kohë, kufizimi i çmimit nuk do të nënkuptonte depo të plota të gazit, por mund të mbante kërkesën në një nivel të lartë, në varësi të mënyrës se si do të shpërndahej kufizimi, shton ai.
Një punë shumë e vështirë politike
Sipas tij, zgjidhja e vetme për Evropën është konsumi më i ulët.
“Në rast të një ndërprerjeje të plotë të dërgesave ruse, ulja e kërkesës duhet të jetë edhe më e theksuar nga sa kemi përjetuar deri më tani. Asnjë sasi e kufizimeve të çmimeve dhe të ngjashme nuk mund të zgjidhë problemin themelor”, pohon ai.
Reduktimi i kërkesës “është një punë shumë e vështirë politike për ata që mund të bëjnë diçka për të… por nuk ka zgjidhje tjetër në afat të shkurtër,” tha Haugane në një intervistë në margjinat e konferencës ndërkombëtare Gastech në Milano.
Në periudhën afatmesme, vuri në dukje Haugane, Evropa do të duhet të rrisë kapacitetet e saj për gazin natyror të lëngshëm dhe rigazinifikimin, me një tranzicion të përshpejtuar paralelisht në energjinë e rinovueshme, të cilën ajo ka qenë e ngadaltë për ta zhvilluar në të kaluarën. /tesheshi.com/