Muzeu Britanik do t’i kthejë Ganës më shumë se 30 vepra arti ari në një marrëveshje historike huazimi.
Kjo lëvizje mund të jetë model për riatdhesimin e antikiteteve të ndryshme, siç janë skulpturat e Partenonit, komenton gazeta britanike Telegraph. Dhe siç raporton BBC, Mbretëria e Bashkuar po dërgon disa nga bizhuteritë mbretërore të Ganës në shtëpi, 150 vjet pasi ato u grabitën nga oborri i mbretit Asante.
Mes 32 artikujve që kthehen si pjesë e marrëveshjeve të huasë afatgjatë, është edhe “tubi i artë i paqes”. Muzeu Victoria & Albert (V&A) po jep hua 17 pjesë dhe Muzeu Britanik 15.
V&A po jep hua 17 artikuj, duke përfshirë një unazë ari, një distinktiv ari dhe “tubin e artë të paqes”.
Duke folur për BBC, Tristram Hunt, drejtor i V&A, tha se objektet e arit janë ekuivalente me “Crown Jewels” të tyre. Për pjesën më të madhe të shekujve 19 dhe 20, Gana ishte një koloni britanike dhe ishte vendi i parë në Afrikë që fitoi pavarësinë nga kolonializmi në 1957.
Artikujt që do të huazohen, shumica e të cilave janë marrë gjatë luftërave, përfshijnë një shpatë shtetërore dhe distinktivë ari të zyrtarëve. Bizhuteritë e kurorës janë simboli përfundimtar i qeverisë mbretërore Asante në Ganë.
Sipas marrëveshjes së Muzeut Britanik, bizhuteritë mbretërore do të huazohen për një periudhë prej tre vjetësh. Kryenegociatori i Ganës tha se shpresonte për “një ndjenjë të re bashkëpunimi kulturor” pas “stuhisë” që shpërtheu breza më parë.
Disa muze kombëtarë në Mbretërinë e Bashkuar – duke përfshirë V&A dhe Muzeun Britanik – janë të ndaluar me ligj që të huazojnë përgjithmonë objekte të diskutueshme në koleksionet e tyre dhe marrëveshjet e huasë si kjo shihen si një mënyrë për të lejuar që objektet të kthehen në vendet e tyre të origjinës, raporton BBC. Megjithatë, disa vende që pretendojnë objekte të diskutueshme kanë frikë se huazimet mund të përdoren për të nënkuptuar se pranojnë pronësinë.
Marrëveshja u arrit për kthimin e sendeve të vjedhura nga një muze në vendin e Afrikës Perëndimore pas presionit të Osei Tutu II, një udhëheqës në Gana, i cili mori pjesë në kurorëzimin e mbretit Charles.
Greqia ka kërkuar kthimin e skulpturave të Partenonit, ndërsa Nigeria dhe Etiopia janë ndër kombet që bëjnë thirrje për riatdhesimin e objekteve kulturore. Megjithatë, ligji i Mbretërisë së Bashkuar parandalon heqjen e sendeve nga koleksionet publike, siç sqaron gazeta britanike. /tesheshi.com/