Ia vodhën nga britanikët, Gana u gëzohet përkohësisht antikave të saj

Muzeu Britanik do t’i kthejë Ganës më shumë se 30 vepra arti ari në një marrëveshje historike huazimi.

Kjo lëvizje mund të jetë model për riatdhesimin e antikiteteve të ndryshme, siç janë skulpturat e Partenonit, komenton gazeta britanike Telegraph. Dhe siç raporton BBC, Mbretëria e Bashkuar po dërgon disa nga bizhuteritë mbretërore të Ganës në shtëpi, 150 vjet pasi ato u grabitën nga oborri i mbretit Asante.

Mes 32 artikujve që kthehen si pjesë e marrëveshjeve të huasë afatgjatë, është edhe “tubi i artë i paqes”. Muzeu Victoria & Albert (V&A) po jep hua 17 pjesë dhe Muzeu Britanik 15.

V&A po jep hua 17 artikuj, duke përfshirë një unazë ari, një distinktiv ari dhe “tubin e artë të paqes”.

Duke folur për BBC, Tristram Hunt, drejtor i V&A, tha se objektet e arit janë ekuivalente me “Crown Jewels” të tyre. Për pjesën më të madhe të shekujve 19 dhe 20, Gana ishte një koloni britanike dhe ishte vendi i parë në Afrikë që fitoi pavarësinë nga kolonializmi në 1957.

Artikujt që do të huazohen, shumica e të cilave janë marrë gjatë luftërave, përfshijnë një shpatë shtetërore dhe distinktivë ari të zyrtarëve. Bizhuteritë e kurorës janë simboli përfundimtar i qeverisë mbretërore Asante në Ganë.

Sipas marrëveshjes së Muzeut Britanik, bizhuteritë mbretërore do të huazohen për një periudhë prej tre vjetësh. Kryenegociatori i Ganës tha se shpresonte për “një ndjenjë të re bashkëpunimi kulturor” pas “stuhisë” që shpërtheu breza më parë.

Disa muze kombëtarë në Mbretërinë e Bashkuar – duke përfshirë V&A dhe Muzeun Britanik – janë të ndaluar me ligj që të huazojnë përgjithmonë objekte të diskutueshme në koleksionet e tyre dhe marrëveshjet e huasë si kjo shihen si një mënyrë për të lejuar që objektet të kthehen në vendet e tyre të origjinës, raporton BBC. Megjithatë, disa vende që pretendojnë objekte të diskutueshme kanë frikë se huazimet mund të përdoren për të nënkuptuar se pranojnë pronësinë.

Marrëveshja u arrit për kthimin e sendeve të vjedhura nga një muze në vendin e Afrikës Perëndimore pas presionit të Osei Tutu II, një udhëheqës në Gana, i cili mori pjesë në kurorëzimin e mbretit Charles.

Greqia ka kërkuar kthimin e skulpturave të Partenonit, ndërsa Nigeria dhe Etiopia janë ndër kombet që bëjnë thirrje për riatdhesimin e objekteve kulturore. Megjithatë, ligji i Mbretërisë së Bashkuar parandalon heqjen e sendeve nga koleksionet publike, siç sqaron gazeta britanike. /tesheshi.com/