Nga Blendi Gashi
Një pjesë e studentëve të Universitetit të Prishtinës, edhe pse kanë kryer të gjitha provimet nuk janë aftësuar që të përgatisin vetë temën e diplomës. Kjo tregon për cilësinë e studimeve dhe kriteret e profesorëve të UP-së për këta studentë. Por të tillët gjejnë zgjidhje lehtë, sepse të tjerët punojnë për ta.
Duke e marrë parasysh këtë situatë, ka individë që po përfitojnë materialisht duke shitur punime diplome për këtë kategori të studentëve. E për t’i gjetur këta shitës nuk është fare e vështirë. Mjafton të kërkosh në rrjetet sociale, apo në web-faqe të marketingut ku gjen me dhjetëra mundësi për ta blerë temën e diplomës. Këto janë të gjeturat e një hulumtimi të realizuar nga Qendra Kosovare për Gazetari Hulumtuese – Preportr, e cila funksionon në kuadër të organizatës Çohu!
Përmes web-faqeve të marketingut dhe rrjeteve sociale, Preportr ka kontaktuar me disa prej atyre që bëjnë dhe shesin tema të diplomës për të tjerët. Ata kanë forma të ndryshme të kontaktit, përmes numrit të telefonit, e-mailit dhe rrjetit social Facebook.
Sipas hulumtimit, shitësit e diplomave ofronin mundësi të ndryshme që nga punimi i një teme nga fillimi, por preferonin të na propozonin temat që i kanë të gatshme, që vetëm i duhet bërë ndërrimi i faqes së parë.
Ata shprehnin gatishmëri që të punonin tema të drejtimeve të ndryshme, pavarësisht profesionit të tyre. Çmimi për një temë të nivelit bachelor për drejtimet e fakultetit ekonomik dhe filozofik varionte nga 150 deri në 250 euro.
Sipas hulumtimit, shumë shitës së temave të diplomës kishin zgjedhur web-faqe të marketingut ku reklamohen produkte të ndryshme për të zhvilluar biznesin e tyre. Preportr ka kontaktuar me disa prej tyre. Fillimisht me një grua që ishte e gatshme të na e siguronte diplomimin. Pasi i treguam se na nevojitet një temë për Fakultetin Ekonomik në drejtimin menaxhment, ajo na propozoi disa tema që i kishte të gatshme, por thoshte se mund të na e punonte edhe një temë nga fillimi.
“Temat unë i kom në shtëpi në laptop e t’i qoj me mesazh ato qe i kom të gatshme, ti fol me profesorin vendos dhe më tregon. Për bachelor tema kushton 250 euro, por nëse e merr të gatshme të kushton 200 euro. Për temë të ndihmoj për ndonjë përmirësim deri sa ta pranon profesori”, thotë ajo.
Punimi dhe shitja e diplomave, siç shihet është bërë biznes goxha i mirë. Kjo e ka shtyrë edhe një pensionist të merret me këtë punë. Ai ka bërë njoftime në web-faqe të marketingut për këtë shërbim. Ai ishte i gatshëm që të na përgatisë një temë diplome nga fillimi, ndërsa na premtonte që tema do të na dalë shumë e mirë dhe nuk do të ketë asnjë problem me profesorin.
“Nuk është fare problem për ta punu një temë për sociologji. E mira kish me qenë me shkru ju temën. Shërbimi për me përpilua unë prej fillimi kuptohet është pak ma ndryshe. Unë kisha propozu mu ulë me fol më për së afërmi. Me thënë të drejtën unë nuk jam i shtrenjtë, 200 euro shkon me e përpilua unë krejt. Për master e kom 300 euro. E finalizoj krejt e ki të gatshme”, thotë ai.
Për dallim prej dy të parëve, personi i tretë që citohet në hulumtim, kishte shpallur njoftim në rrjetin social Facebook se punon tema të diplomës. Aty kishte lënë edhe një e-mail për kontakt. Bisedat e para ekipi i Preportr i ka realizuar përmes e-mailit, ku ka kërkuar informata mbi sigurimin e një teme të diplomës dhe çmimin e saj. Të nesërmen kemi pranuar një e-mail me konfirmimin se mund të na e bëjë temën e diplomës shumë shpejt.
“Po ne mundemi me ba temën! Me tregoni çfarë niveli të studimeve jeni bachelor apo master? Sa i përket çmimit për bachelor është 150 dhe përfshihet përmirësimi i temës deri sa të aprovohet! Mundesh me marr edhe me 120 euro mirëpo nuk asistoj në përmirësim”, shkruan ai fillimisht në e-mail.
Shitja e temave të diplomës, biznes fitimprurës
Besnik Boletini, njëri nga autorët e hulumtimit ka thënë për tesheshi.com se ky hulumtim është ndërmarrë duke marrë për të vërtetuar me fakte një dukuri të tillë. Ai thotë se shqetësues është fakti se një pjesë e studentëve edhe pse i kryejnë të gjitha provimet nuk janë aftësuar për të bërë vetë temën e diplomës.
“Kjo tregon për cilësinë e ulët të studimeve në Universitetin e Prishtinës. Nëse një student pas tri viteve studime, nuk ka arritur të mësojë si të shkruhet një ese, seminar apo temë diplome, shtrohet pyetja se si i ka kaluar gjithë ato provime. Ata po diplomojnë me tema të blera, por është e diskutueshme se sa janë ata të përgatitur për tregun e punës”, thotë Boletini.
Ai thotë se faji për këtë dukuri është zinxhiror që nga rektorati, dekanët dhe profesorët, të cilët sipas tij nuk po bëjnë sa duhet për ta luftuar këtë dukuri. Ai thotë nuk ka vullnet që të luftohet kjo dukuri, e cila e dëmton në masë të madhe cilësinë e studimeve në UP.
Sipas tij, problemi është se profesorët nuk punojnë aq sa duhet me studentët gjatë përgatitjes së temës së diplomës. Ata vetëm ua dërgojnë temën e gatshme dhe ka raste kur profesorët e shohin në detaje temën vetëm ditën kur bëhet procesi i diplomimit.
“Një arsye tjetër ka të bëjë me faktin se ka ndarje joproporcionale të temave të diplomës. Ka profesor që i ka deri në 80 tema brenda një viti vetëm në nivelin bachelor, ndërsa ka profesor që e ka vetëm një. Edhe profesorët që i kemi kontaktuar e kanë pranuar se pasi që janë aq të ngarkuar mund t’u kalojë ndonjë temë e blerë. Duhet theksuar se edhe pse shitja e temave reklamohet në mënyrë publike, rektorati thotë se nuk di asgjë për këtë dukuri”, theksoi Boletini.
Ai thotë se në lidhje me këtë dukuri kanë përgatitur edhe një dokumentar të shkurtër për të treguar praktikisht se sa e lehtë është blerja e një teme të diplomës, ndërsa thotë se gjatë kontakteve që kanë pasur me shitës të temave të diplomës, e kanë kuptuar se në disa raste me të njëjtën temë diplomojnë disa studentë dhe kjo nuk vërehet nga profesorët. /tesheshi.com/
Dokumentarit në youtube: