Prania e Paskal Milos në Open-in e së enjtes me temë negociatat mes VV dhe LDK në ndarjen e pushtetit të ri në Kosovë, i ngjante një të papriture të minutave të fundit, ku një i ftuar njofton mosardhjen dhe, gjendet si zgjidhje e shpejtë, atypëraty, një emër tjetër, edhe pse pa lidhje me temën, por që ca rrethnana e bëjnë lehtësisht të mundshëm.
Paskal Milo, si staturë kryesore publike ka atë të historianit. Politikisht, me ca përjashtime, ai mbeti periferik, pa peshë në zhvillime. Thënë ndryshe, historia e tij personale politike nuk ka lënë asnjë shenjë, veç asaj të të qënit ministër i Jashtëm në një prej qeverive të Nanos (kur ishte pjesë e PSD-së Gjinushit), e po atëherë (pas 97-ës), u zgjodh deputet në Dibër, duke qenë nga Bregu (Himara).
Ikja nga Gjinushi, duke themeluar Partinë Demokracia Sociale, nga Social Demokrate ku qe (e bukur kjo!), as nuk i shtoi e as nuk i dha gjë në politikë. Ai sot, politikisht, është një histori e mbaruar (edhe pse nuk ishte kurrë histori). Por ndërkohë, as në analiza politike, nuk është se thotë diçka mbresëlënëse, nuk është se posedon ndonjë dhunti tërheqëse. Kështu që është e vështirë, në mos e pamundur, të gjesh një përligjje të pranisë së Milos në emisione me tema politike, siç ndodh rëndom te Open-i i Eni Vasilit.
As në rastin e fundit, nuk ekzistonte asnjë përligjje e tillë që Paskal Milo të përzgjidhet për një çështje dite të politikës kosovare, pa lidhJe me historinë (meqë është historian), pa lidhje me diplomacinë (meqë ka qenë ministër i Jashtëm), por pa dhe ndonjë lidhje specifike me Kosovën.
Por nuk është vetëm kjo. Paskal Milo po drejton kohët e fundit një cikël emisionesh në RTSH me titullin “Në anën e duhur të historisë”. Pra, si historian, ai përzgjedh e moderon tema historike me të ftuar. Ok deri këtu. Por kur vjen puna te titulli i emisionit, ai është ulëritës. Ai ngjan si definicion që shprehet si kredo e faktit se Shqipëria ka qenë gjithnjë në anën e duhur e historisë, një patetizëm i palejuar për shkencat historike. E huazuar nga pozicioni i Shqipërisë në Luftën e Dytë, gjë që mëshohet fort nga e majta, Paskal Milo, si përfaqësues adekuat i ish-historiografisë komuniste, e pas rrëzimit të regjimit mbajtur fort në linjën e majtë të shpjegimit të së djeshmes, promovues i tezës “në anën e duhur të historisë”, në emisionin e tij, patetikisht, tenton ta shtrijë këtë në të gjithë etapat historike.
Eshtë tipike e së majtës kjo, ku e jep definicionin para rezultateve të studimeve.
Si në rastin kur librat e dispensat e historisë nën komunizëm, nisnin me citatin “Shqiptarët e kanë çarë rrugën e historisë me shpatë në dorë!”. Mos u çudisni që kjo metodike vijon dhe sot. Paskal Milo e vërteton këtë. Pas tij vjen një emër i ri në historiografi, por produkt i shkollës së Milos. Quhet Marenglen Kasmi.
I ftuar dy net më parë në Real Story të Sokol Ballës, pyetjes së këtij të fundit se përse Shqipëria u rendit me Aleatët në Luftën e Dytë Botërore, Kasmi e arsyetoi me “shpirtin liridashës të shqiptarëve” thellë në histori, e për këtë iu referuar rezistencës anti-osmane(!!!).
Pyetja për Milon e Kasmin: po komunizmi ynë, ana e duhur e historisë qe! Dhe, a e shprehte ai shpirtin liridashës të shqiptarit? /tesheshi.com/
