Sot, në Ditën Ndërkombëtare të Holokaustit, Arkivi Shqiptar sjell në kujtesë se kush ishte i pari shqiptar që u ftua në Izrael pas vitit ‘90-të, në shenjë mirënjohje nga një hebre, të cilin ai e mbajti në shtëpinë e tij gjatë luftës, duke e mbrojtur nga nazistët.
“Si sot, më 27 janar 1945, trupat sovjetike depërtuan në kampin e perqendrimit dhe të shfarosjes në Auschëitz-Birkenau (Poloni).
Më shumë se 7,000 të burgosur, të dërrmuar nga kequshqyerja, torturat dhe sëmundjet e patrajtuara, arritën të liroheshin. Në kampet e përqendrimit të ideuara nga regjimi i Adolf Hitlerit, u vranë rreth 6 milionë hebrenj. Në mënyrë të përvitshme, 27 janari, pas proklamatës së Asamblesë së Përgjithshme të Kombeve të Bashkuara (1 nëntor 2015), shërben për të përkujtuarviktimat e shfarosjes më të madhe njerëzore që ka njohur historia, Holokaustit.
Dëshmitë historike kanë dëftuar se vendi ynë u kthye në një oaz shprese për hebrejtë, të cilat u strehuan nga familjet shqiptare gjatë Luftës së Dytë Botërore. E këtij rasti fatlum është edhe historia e qendrimit të familjes Mandili në vendbanimin e familjes Veseli në Krujë, në vitin 1942.
Më poshtë, paraqitet kërkesa (tetor 1990) e qytetarit izraelit Gavra Mandili, drejtuar Ramiz Alisë për lejimin e Refik Vesilit dhe së shoqes për të shkuar në Izrael.
‘Në këto rrethana me thjeshtësinë e tij, në të njëjtën kohë me patriotizmin dhe krenarinë shqiptare, Refik Veseli qe përfaqësues i denjë i popullit shqiptar. Ai solli tek ne besimin e madh për vendin dhe për popullin e tij. Vizita që ai bëri në Izrael e vuri Shqipërinënë ‘hartën’ e Institutit në Kujtim të Holokaustit në Jerulazem, duke tërhequr vëmendjen e opinionit izraelit dhe duke e bërë jashtëzakonisht të njohur. Shqipëria u vu në vendin e saj të nderit, siç e meriton’, shkruhet në dokument”, shkruan Arkivi.
Për ironi historike, sot Izraeli po gjykohet nga bota si një shtet genocidal për shkak të një lloj tjetër Holokausti që po kryen në Gaza kundrejt popullsiësë palestineze, të cilës prej dekadash i rrëmben tokën si dhe çdo të drejtë njerëzore.
Ironia tjetër është se bën këtë ndaj një popullsie muslimane, edhe me një urrejtje fetare në thelb, duke harruar se ata që u bënë shpëtim për ta në kohë të vështira gjatë Luftës së Dytë, në rastin shqiptar, ishin pikërisht muslimanë. Kështu ka ndodhur dhe përgjatë gjithë historisë kur ata janë luftuar apo persekutuar, nga të krishterë dhe politika perëndimore, të vetmit që i kanë trajtuar njerëzishëm dhe me dinjitet kanë qenë pikërisht muslimanët. /tesheshi.com/
