Qeveria kineze ka kryer gjenocid, krime kundër njerëzimit dhe tortura ndaj ujgurëve dhe pakicave të tjera në provincën perëndimore të Xinjiang, përfundoi një gjykatë jozyrtare e pavarur me seli në Britaninë e Madhe.
Sir Geoffrey Nice, kreu i Tribunalit Ujgur dhe një avokat i shquar i të drejtave të njeriut, tha se qeveria kineze po synonte popullsinë muslimane ujgure duke vendosur kontrollin e lindjeve dhe sterilizimin në një përpjekje për të zvogëluar numrin e saj.
“Gjykata është padiskutim e bindur se Republika Popullore e Kinës kreu gjenocid duke vendosur masa të kontrollit të lindjeve që synojnë të shkatërrojnë një pjesë të konsiderueshme të ujgurëve në Xinjiang,” tha Nice, i cili gjithashtu drejtoi gjyqin kundër ish-presidentit serb Slobodan Millosheviç për krime lufte dhe gjenocid.
Ai shtoi se “ky aparat i madh i represionit shtetëror nuk mund të ekzistonte nëse plani nuk do të ishte miratuar në nivelet më të larta”.
Përqendrimi më i lartë që nga Lufta e Dytë Botërore
Gjykata nuk ka fuqi të sanksionojë apo ndëshkojë Kinën, por ekspertët thonë se ajo do të ndihmojë qeveritë në mbarë botën ta mbajnë Kinën përgjegjëse për shkeljet e të drejtave të njeriut.
Autoritetet kineze kanë burgosur arbitrarisht deri në një milion ujgurë dhe pakica të tjera në 300 deri në 400 objekte në Xinjiang, përqendrimi më i madh i një pakice etno-fetare që nga Lufta e Dytë Botërore.
Shtetet e Bashkuara dhe disa vende të tjera kanë shpallur gjenocidin e Kinës, por Britania jo.
Qeveria kineze mohon vazhdimisht se zyrtarët e saj kanë kryer shkelje të të drejtave të njeriut në Xinjiang dhe nuk ka treguar gatishmëri për të hetuar apo lejuar vëzhguesit e pavarur ndërkombëtarë ta bëjnë këtë.
Gjykata u formua në shtator të vitit të kaluar, me ndihmën e Koalicionit joqeveritar për Reagimin ndaj Gjenocidit, për të hetuar “krimet aktuale dhe gjenocidin e mundshëm” kundër ujgurëve, kazakëve dhe muslimanëve të tjerë turq.
Më shumë se 30 dëshmitarë, duke përfshirë refugjatë ujgurë, avokatë dhe akademikë, dëshmuan në tre seri seancash. Dëshmitë konfirmuan rrahje, përdhunime dhe tortura në qendrat në Xinjiang, shtëpia e miliona ujgurëve dhe pakicave të tjera muslimane.
Muslimanët ujgurë i janë nënshtruar akteve të mizorisë dhe çnjerëzimit të paskrupullt, tha Nice gjatë një vendimi të enjten.
“Në një qeli prej 22 metrash katrorë u mbajtën deri në 15 persona, ata nuk mund të shtrihen as në beton”, tha ai.
Nursiman Abdulreshid, një refugjate ujgure 33-vjeçare që jeton në Stamboll, i tha gjykatës se babai i saj ishte dënuar me më shumë se 16 vjet për “prishje të rendit shoqëror dhe përgatitje për aktivitete terroriste dhe se nëna e saj ishte dënuar me 13 vjet në burg për përgatitjen e akteve terroriste”.
“Do të thotë se nuk ka pasur krim dhe se familja ime nuk ka bërë asgjë. Shteti i zgjedh njerëzit në mënyrë të rastësishme dhe i dërgon në kampe dhe burgje”, tha Abdureshid, e cila nuk ka pasur kontakte me familjarët që nga viti 2017.
Ajo përshkroi gjithashtu presionin që ndjente kushërira e saj për të abortuar binjakët që mbante, ndërsa kishte frikë nga dënimi që mund t’i vinte sepse ajo tashmë kishte dy fëmijë.
Sipas statistikave zyrtare kineze, shkalla e lindjeve në zonat e pakicave etnike të Xinjiang ra me 48.7 për qind nga 2017 në 2019.
Qeveria kineze nuk i është përgjigjur kërkesës së gjykatës për të marrë pjesë në proces dhe Pekini ka vendosur sanksione kundër saj dhe anëtarëve të tij, përfshirë Sir Nice, për përhapje, sipas saj, të “gënjeshtrave dhe dezinformatave” për vendin. /tesheshi.com/
