Demis Hassambis, një grek qipriot me origjinë nga Londra, është në qendër të vëmendjes globale, pasi është cilësuar si një nga 100 njerëzit më me ndikim në botë për vitin 2025 nga revista TIME. Kjo njohje vjen pasi atij iu dha Çmimi Nobel në Kimi në vitin 2024, për kontributin e tij revolucionar në parashikimin e strukturës së proteinave përmes sistemit të inteligjencës artificiale AlphaFold.
Nga një fëmijë mrekulli shahu, me titullin e mjeshtrit kandidat që në moshën 13-vjeçare, deri në themelimin e DeepMind në vitin 2010, Hassambis ka ndjekur një rrugë plot risi. Në moshën 15-vjeçare, ai fitoi një konkurs teknologjie dhe u punësua nga një kompani e famshme britanike e lojërave video, e cila e përdori atë në ekipin që krijoi parkun e famshëm Theme.
Me paratë nga pagesa e tij, ai financoi studimet në Kembrixh, ndihmoi familjen dhe fillimisht krijoi kompaninë e tij të lodrave, por ishte doktoratura e tij në University College London ajo që e solli në kontakt me magjinë e inteligjencës artificiale. Një fushë e virgjër, thuajse e paeksploruar dhe e kuptuar sa duhet edhe në komunitetin shkencor, diçka që magjepsi shkencëtarin qipriot që i donte gjithmonë ujërat e paeksploruara, aq sa u zhyt në thellësi.
Themelimi i DeepMind me dy miq në vitin 2010 synoi të krijonte sistemin më të fuqishëm të inteligjencës artificiale që mund të “mendonte” në mënyrë autonome, dhe ata e krijuan atë me shumë zgjuarsi.
Nobeli
Pas gjashtë vitesh punë, ata prezantuan AlphaGo, programin e parë të AI për të mposhtur një lojtar profesionist Go duke asimiluar 30,000,000 lëvizje dhe duke krijuar strategji të reja.
Google, duke kuptuar se me çfarë kishte të bënte, shpërndau 650,000,000 dollarë për të blerë kompaninë nga tre partnerët, duke mbajtur në krye të kompanisë gurun qipriot, i cili ra kokë e këmbë në punë.
Tetë vjet më vonë, kontributi i tij pionier në parashikimin e strukturave proteinike përmes modelit AlphaFold2 i dha atij çmimin Nobel në Kimi, të cilin do ta ndajë me dy kolegë të tij.
DeepMind
DeepMind, i blerë nga Google në vitin 2014, ka zhvilluar sisteme të tilla si AlphaGo, e cila mposhti kampionin botëror në lojën Go, dhe AlphaFold, e cila ka përshpejtuar kërkimin shkencor në fusha të tilla si farmaceutika dhe biologjia.
Hassambis parashikon zhvillimin e Inteligjencës së Përgjithshme Artificiale (AGI) brenda dekadës së ardhshme, me qëllim zgjidhjen e problemeve globale si sëmundjet, ndryshimet klimatike dhe mungesa e burimeve. Megjithatë, ai paralajmëron për rreziqet etike dhe gjeopolitike që sjell avancimi i shpejtë i AI, duke nënvizuar nevojën për bashkëpunim ndërkombëtar dhe masa të rrepta sigurie. /tesheshi.com/
