Nga Ylli Pata
Gazi lotsjellës dhe një numër gazrash të tjerë kimikë që u përdorën në Luftën e Parë Botërore kanë firmën e një nobelisti të fushës së Kimisë.
Fritz Haber quhet kimisti më i famshëm gjerman dhe botëror që në prag të Luftës së Parë Botërore arriti të modifikojë për t`u përdorur në qëllime ushtarake, shpikjet avanguardë që Gjermania kishte bërë në industri për të përdorur lëndët kimike që i duheshin bujqësisë, si pesticidet, por dhe për industrinë tekstile për të prodhuar material sintetik.
Por në fakt, lëngu apo edhe pluhuri lotsjellës nuk ka një monopol në përdorimin e saj në luftën e tmerrshme që vrau 500 mijë njerëz vetëm për një muaj.
Si gjermanët ashtu dhe francezët, përdorën gazra kimikë shfarosës duke shkelur Konventën e Hagës së vitit 1889 që ndalonte përdorimin e këtyre gazrave nga ushtritë.
Madje, Gjermania u dënua edhe për këtë fakt pas Luftës së Madhe.
Por edhe pse u ndaluan për t`u përdorur në luftë nga ushtritë, gazrat lakrimogjen u përdorën në mesin e shekullit të 20-të nga qeveritë për të shtypur protestat popullore.
Bëhet fjalë për protestat e vitit 1968 ku studentët në Francë, Itali, Gjermani, por edhe në mbarë Europën e botën, sollën në jetë një lëvizje për të drejtat civile.
Në ato protesta u përdorën për herë të parë lëndët lotsjellëse, por dolën edhe antidotët e tyre që ndikonin për të mos pasur efekte të mëdha.
Ndërkaq, në Kosovë, shqiptarët gazin lotsjellës e kanë pasur “si bukë e djathë”, pasi që prej protestave të vitit 1981, studentët e atëhershëm që një pjesë e mirë sot janë në politikë, u mësuan me pluhurin që dilte nga bombat e milicisë serbe dhe digjte sytë e tyre.
E nëjta panoramë u përsërit edhe në vitin 1989 kur Sllobodan Millosheviçi me një grusht shteti i hoqi Kosovës autonominë që i garantonte Kushtetuta e Jugosllavisë e miratuar në viin 1974.
Qumështi i lopëve të Kosovës ishte anti-lakrimogjeni më i mirë për sytë e skuqura të protestuesve që kërkonin jo vetëm autonominë por tashmë pavarësinë e plotë të Kosovës nga mbetja e Jugosllavisë.
E njëjtë gjë edhe me protestat e vitit 1997, ku Albin Kurti, lideri i studentëve përkrahte Ushtrinë Çlirimtare të Kosovës, në atë kohë në ilegalitet nëpër malët e gërxhet e krahinës ende jugosllave të mbetur nën diktatin serb.
Ndaj dhe për tre liderët e opozitës kosovare, nuk është problem “armatosja” e efektivit antiqeveritar me literaturë dhe kulturë materialesh luftarake dhe paraluftarake.
Ramush Haradinaj dhe Fatmir Limaj kanë kulturë të mjaftueshme për artin luftarak dhe lëndët përkatëse, si dhe municionet, ngaqë kanë qenë komandantë kryesorë të dy prej strukturave piramidale të UÇK-së, siç janë: Zona Operative e Dukagjinit (Ramushi) dhe Zona Operative e Pashtrikut (Fatmir Limaj).
Ndërkaq, Albin Kurti mësoi artin gueril në protestat studentore.
Pra kemi të bëjmë me mjete që i njohin mirë, por që qëllim kanë të rrëzojnë qeverinë, natyrisht me zgjedhje.
Me çka po ndodh javët e fundit në Kuvendin e Kosovës, mund të thuhet pa drojë që Kosova po hap një erë të re në përdorimin e lëndëve kimike duke i përfshirë ato në përballjet politike.
Ata po prodhojnë një precedent që mund të përhapet dhe në vende të tjera me politikë të trazuar.
Dhe, nëse ndodh kjo, nuk është çudi që gazi lotsjellës të marrë dhe një emërtesë të re: “gazi kosovar”, kuptohet, në rastet kur do përdoret për qëllime politike, si të thuash, për ta detyruar kundërshtarin që ta qajë më lot vendimin që ka marrë apo firmën që ka hedhur. /tesheshi.com/
