Nga Bashkim Kastrati
Tashmë kur po afrohet 22 tetori, kur edhe do të mbahen zgjedhjet lokale në Kosovë, kandidatët për kryetarë të komunave, por edhe kandidatët për anëtarë të Kuvendeve Komunale, po bëjnë premtime të mëdha për qytetarët e Kosovës.
Shumica e kandidatëve qoftë për kryetarë të komunave, por edhe për anëtarë të Kuvendeve Komunale, janë të papunë. Këta të fundit betejën për të hyrë në Kuvendin Komunal e shohin si një vend pune për të siguruar një rrogë, ndërkaq bëjnë premtime se me zgjedhjen e tyre në këto poste do të hapin shumë vende pune.
Duke marrë parasysh gjendjen e rëndë socio-ekonomike në Kosovë, këto premtime janë të orientuara edhe në këtë aspekt. Shumë nga kandidatët për kryetarë të komunave premtojnë hapjen e vendeve të punës. Siç duket ata e kanë nuhatur shqetësimin kryesor që e kanë qytetarët, dhe po u premtojnë atyre vende pune, nëse ata do të fitojnë.
Në takime më qytetarët, shumica e kandidatëve për kryetarë të komunave po premtojnë shifra të ndryshme për hapjen e vendeve të reja të punës, duke filluar nga 3 mijë deri në 30 mijë për komuna të caktuara, gjatë mandatit të ardhshëm katër vjeçar.
Por realisht, komunat kanë mundësi shumë të kufizuara për hapjen e vendeve të punës, pasi fuqia e tyre për këtë gjë është shumë e vogël.
Ekspertë të ekonomisë konsiderojnë se kandidatët për kryetarë të komunave po e shfrytëzojnë situatën e përgjithshme ekonomike dhe po kërkojnë vota në këmbim të vendeve të punës.
Bazuar në të dhënat zyrtare për shkallën e papunësisë, pastaj në trendin aktual të zhvillimit ekonomik dhe situatën e rëndë në sektorin privat, sipas tyre, lë pak hapësirë që këto premtime të përmbushen.
Pra këto premtime konsiderohen si një karrem i lehtë për të mashtruar qytetarët, sepse dihet që kërkesa bazike e tyre është gjetja e një vendi të punës. Organizata joqeveritare Forumi për Iniciativa Qytetare (FIQ) së fundi ka publikuar një raport ku thuhet se në shumicën e komunave, qytetarët e kanë potencuar si çështje kryesore mungesën e vendeve të punës dhe projekteve zhvillimore.
Një gjendje e tillë, theksohet në raport, inkurajon familjet, e sidomos të rinjtë që ta lëshojnë vendin duke lëvizur nga viset rurale për në kryeqytetin e Kosovës, apo edhe deri në shtetet evropiane nëpërmjet emigracionit ilegal.
Premtimet për hapjen e vendeve të punës, pa një analizë paraprake
Hapja e vendeve të punës është një nga sfidat më të mëdha të Kosovës. Në këtë aspekt prej vitesh ka dështuar edhe qeveria, duke mos krijuar mundësi për punësimin e qytetarëve. Hapja e vendeve të punës varet nga dhjetëra faktorë, duke filluar nga ambienti i mirë për biznes, përmirësimi i sistemit gjyqësor dhe çka është më e rëndësishmja ardhja e investitorëve të huaj. Në gjithë këtë, komunat kanë fare pak ndikim.
Te shifrat, të cilat po paraqiten si premtime për krijim të vendeve të punës vërehet se nuk ka ndonjë analizë të mirëfilltë për t’u dukur më serioze. E vërteta qëndron se nuk ka ofrohet ndonjë analizë që të mbështetë këto premtime. Sepse krijimi i vendeve të reja të punës kërkon edhe një kosto shtesë që duhet të mbështetet ose nga investimet private ose nga politikat publike.
Sipas të dhënave të fundit të Agjencisë së Statistikave të Kosovës, shkalla e përgjithshme e papunësisë është 30.6 për qind, kurse shkalla e papunësisë te të rinjtë është 60 për qind. Edhe këto statistika janë kundërshtuar nga sindikatat e punëtorëve, të cilat konsiderojnë se ato nuk janë shifra reale, pasi përqindja e papunësisë në Kosovë është edhe më e madhe. /tesheshi.com/