Eshtë e sigurtë, tashmë se Libia është vatra e radhës në “luftën kundër terrorit”, një tokë pjellore për shkak të ngërçit politik që nuk njeh zgjidhje. Ndërsa avionet RAF fluturojnë tashmë në qiejt e shkretëtirës libiane dhe presidenti Obama i kërkoi Pentagonit të shqyrtojë opcionet ushtarake, duket se perëndimit është gati të përballet me rreth 6 mijë militantët e ISIS që ndodhen në rërat e pafundme e të pasura me naftë në veri të Afrikës.
Tunizia është e trazuar nga rritja e pranisë së militantëve në derën e saj saqë ka nisur të ndërtojë një barrierë antiterror përgjatë kufirit me Libinë –një përpjekje e dëshpëruar kjo për të mbrojtur veten nga terrorizmi. Në luftën e spiralizuar që nuk po njeh fund kundër terrorit, Libia tashmë është kthyer në çështje të të gjithëve.
Por, në gjithë këtë situatë, ka nga ata ekspertë që thonë se përpjekja për të gjetur zgjidhje ndaj kërcënimit që vjen nga ky vend, por pengohet pikërisht nga trupa që duhet të jetë në krye të gjetjes së përgjigjeve, Kombet e Bashkuara. Forcat e huaja duhet të ftoheshin në vend nga një qeveri libiane. Problemi është se në fakt nuk ekziston një qeveri e tillë. Problem është së në fakt, janë tre të tilla.
Përveç administrative në Tripoli dhe në Tobruk, Kombet e Bashkuara, thonë analistët, kanë shtuar edhe një të tretë – një “qeveri uniteti” në Tunizi: kaq e fragmentarizuar saqë tre nga nëntë anëtarët e saj së fundmi edhe u përleshën.
E njohur nga OKB në Dhjetor, administrate duhet të dilte me një listë ministrash që duhet të pranoheshin nga të gjithë. Si për të përkeqësuar gjërat, çdo veprim që ndërmerr OKB është e shoqëruar me dyshime nga libianët për besueshmërinë e saj.
Një pjesë e madhe e këtyre dyshimeve rrjedh nga roli i ish-të dërguarit për paqe i OKB-së në Libi, Bernardino Léon. Léon, ish-ministër i Jashtëm spanjoll kaloi verën e kaluar disa javë për të përmbyllur një marrëveshje mes palëve në formimin e një qeverie uniteti ku palët në konflikt të ndanin pushtetin. Bisedimet ishi dizenjuar të sheshonin konkurrencën e ashpër, por të fshehtë mes lojtarëve rajonalë si Emiratet e Bashkuara Arabe, Arabia Saudite e Katari dhe shteteve kliente të tyre me ndikim në Libi, naftë dhe rezervat e gazit të së cilës e bëjnë vendin një copë me vlerë në pronësinë globale.
Por analistët thonë se besueshmëria e OKB si ndërmjetësuese e ndershme në këto bisedime u cënua në mënyrë dramatike kur “The Guardian” publikoi email-et që tregonin se ndërsa Léon draftonte marrëveshjen, ai gjithashtu negocionte kandidaturën e vet si sekretar i përgjithshëm i “Akademisë Diplomatike” të Emirateve, nje post me vlerë 35 miëj paundë në muaj, – që përbën një konflikt të mundshëm interesi.
Email-et zbuluan se Léon kërkonte leje për të hartuar planin e caktimit të ambasadorit libian në Emirate si kryeministër të mundshëm në qeverinë e unitetit. Në një letër tjetër ai hartonte plane me këshillin e sigurisë së Emirateve për drejtimin e forcave të armatosura libiane.
Për shumë libianë, nxjerrja e këtyre fakteve ishte tepër tronditëse.
Léon pretendoi se u publikuan “një pjesë selektike” e letrave të tij dhe se komunikime të tilla kishte pasur edhe me lojtarë të tjerë rajonalë. Por, pas publikimit të email-eve,
OKB mund të kishte ndërmarrë një hetim transparent dhe të rikthente besimin në të. Por në vend të kësaj, e zëvendësoi të dërguarin për paqe, me një diplomat veteran gjerman. Léon mori pozicionin e tij në Akademinë Diplomatike të Emirateve dhe madje, u prononcua në atë pozicion duke e quajtur Libinë “shtet të dështuar”.
Nuk është ky i vetmi hap i gabuar pasi OKB, sipas ekspertëve vendas, nuk arriti të punojë me forcat politike për të hartuar një administratë që përputhej më së miri me traditat lokale. Kjo do të kishte lejuar që partnerët ndërkombëtarë të lejonin përgjegjësinë për operacionet antiterror tek forcat libiane.
Por në vend të kësaj, milicitë, komandantët ushtarakë e grupe të tjera të armatosura, u harlisën ndërsa procesi i mbështetur nga OKB dështoi të prodhonte qeverisje apo politikanë me mbështetje në popull. Misioni në Libi ka qenë gjithnjë i vështirë. E në këtë mision libianët nuk e kanë marrë mbështetjen që u nevojitej nga OKB. Përgatiti: Juli Prifti – /tesheshi.com/