Analisti i shquar amerikan Thomas Friedman drejtoi një kritikë të ashpër ndaj kryeministrit izraelit Benjamin Netanyahu për keqmenaxhimin e dosjes së luftës në Rripin e Gazës dhe përpjekjen e tij për të shpëtuar të ardhmen e tij politike në kurriz të interesave më të larta të Izraelit.
Në artikullin e tij javor në The New York Times, ai shkroi, duke i kujtuar Presidentit të SHBA Joe Biden dhe Zëvendës Presidentes Kamala Harris, se Netanyahu “nuk është miku i tyre dhe më keq se kaq, ai nuk është një mik i pengjeve izraelite” të mbajtur nga Hamasi në Rripin e Gazës.
Ai shtoi se Netanyahu po përdor sulmin e Hamasit në Izraelin jugor më 7 tetor si një justifikim për të vonuar bisedimet e armëpushimit dhe se “interesi i tij i vetëm” është të ruajë të ardhmen e tij politike, edhe nëse kjo minon mbijetesën afatgjatë të Izraelit.
Paralajmërim për Harris
Friedman ia drejtoi kritikën e tij Kamala Harris, duke e paralajmëruar atë se për të shpëtuar të ardhmen e tij politike, Netanyahu do të bënte gjëra në dy muajt e ardhshëm që mund të minojnë seriozisht shanset e saj për të fituar zgjedhjet presidenciale në SHBA dhe të rrisin shanset e rivalit të saj republikan Donald Trump.
Duke iu drejtuar Presidentit Biden, ai tha: “Më thuaj nëse Netanyahu po të bën të jesh naiv. Pas çdo telefonate me të, ju dilni me deklarata optimiste për afërsinë e arritjes së një marrëveshjeje për armëpushim në Rripin e Gazës dhe më pas ai u thotë mbështetësve të tij diçka krejtësisht të ndryshme”.
Ai vuri në dukje se personaliteti i Netanyahut ishte një nga faktorët që e ndihmoi atë të kuptonte një rregull të përgjithshëm në shkrimin e raporteve të tij lidhur me Lindjen e Mesme. Bëhet fjalë për faktin se “zyrtarët në Uashington ju thonë të vërtetën në fshehtësi dhe gënjejnë publikisht, ndërsa në Lindjen e Mesme zyrtarët ju gënjejnë në fshehtësi dhe e thonë të vërtetën në publik”.
Kështu Friedman e këshillon Bidenin, duke thënë: “Kurrë mos i besoni ato që ju thonë privatisht, veçanërisht Netanyahu, dëgjoni vetëm ato që u thonë publikisht mbështetësve të tyre”.
Autori më pas vazhdoi të fliste për rëndësinë e njohjes së doktrinës së ndjekur nga Biden nga njëra anë dhe Netanyahu nga ana tjetër në Lindjen e Mesme.
Ai tha se administrata Biden ka krijuar një grup “të mrekullueshëm” aleancash rajonale me partnerë që variojnë nga Japonia, Koreja e Jugut dhe Filipinet në rajonin e Azisë-Paqësorit, në Indi dhe Gjirin Arabik, madje edhe Organizatën e Traktatit të Atlantikut të Veriut (NATO) në Evropë.
përfitimet për Amerikën dhe Izraelin
Administrata amerikane ka kërkuar “me mençuri” të integrojë armëpushimin parimor të Bidenit në Gaza me një marrëveshje për shkëmbimin e të burgosurve, duke theksuar përfitimet e rëndësishme, si për Izraelin ashtu edhe për Amerikën, të cilat Friedman beson se mund të çojnë në një armëpushim të përhershëm në Gaza dhe kthimin e pengjeve atje.
Ai gjithashtu mund t’i japë ushtrisë “të rraskapitur” dhe forcave rezervë pushimin e nevojshëm, “sepse armëpushimi në Rripin e Gazës mund të detyrojë gjithashtu Hezbollahun libanez të ndalojë hapjen e zjarrit nga territori i Libanit”.
Nëse Izraeli do të pranonte bisedimet me Autoritetin Palestinez për një zgjidhje me dy shtete, analisti amerikan pret që kjo të hapte rrugën për normalizimin e marrëdhënieve me Arabinë Saudite, të cilën ai e përshkruan si “një përfitim i madh strategjik për Izraelin”.
Kjo do të krijonte gjithashtu kushtet për dërgimin e forcave paqeruajtëse në Gaza nga Emiratet e Bashkuara Arabe, Maroku dhe Egjipti në bashkëpunim me Autoritetin “më kompetent” Palestinez, në mënyrë që Izraeli të mos detyrohet të pushtojë përgjithmonë Rripin e Gazës dhe “të zëvendësojë Hamasin me Autoritetin legjitim Palestinez”, siç beson autori amerikano-hebre, njëherësh duke rënë dhe ky në naivitet.
Përplasja e dy doktrinave
Megjithatë, kjo doktrinë e Bidenit u ndesh drejtpërdrejt me atë të Netanyahut, i cili, sipas autorit, u përqendrua në bërjen e gjithçkaje të mundshme për të shmangur çdo proces politik me palestinezët që mund të përfshinte një zgjidhje të bazuar në dhënien e territoreve në Bregun Perëndimor, i cili do të thyente prapa aleancës politike të kryeministrit izraelit me të djathtën ekstreme.
Gjatë viteve, Netanyahu ka siguruar gjithmonë që palestinezët janë të ndarë dhe të paaftë për të mbajtur një qëndrim të bashkuar, duke siguruar kështu që Hamasi të mbetet një faktor i qëndrueshëm dhe dominues në Rripin e Gazës, sipas Friedman.
Ai vuri në dukje se Netanyahu bëri gjithçka në fuqinë e tij për të diskredituar dhe poshtëruar Autoritetin Palestinez dhe presidentin e tij Mahmud Abbas, i cili nga ana tjetër njohu Izraelin, pranoi procesin e paqes në Oslo dhe bashkëpunoi me izraelitët.
Ai tha se mbijetesa në arenën politike është bërë garancia më e rëndësishme për Netanyahun për të shmangur burgun nëse dënohet për akuzat e ngritura kundër tij në vitin 2019, për mashtrim, korrupsion dhe përvetësim.
Ai shtoi se “ekstremistët hebrenj” pajtohen që Netanyahu do të vazhdojë të sundojë për sa kohë që ai ruan kontrollin ushtarak mbi Bregun Perëndimor dhe Rripin e Gazës, përndryshe qeveria e tij do të shembet.
Sipas artikullit, Netanyahu mori mesazhin dhe njoftoi se do t’i jepte fund luftës në Rripin e Gazës pasi të kishte arritur “fitoren totale”, por nuk specifikoi saktësisht se çfarë do të thoshte kjo dhe kush do të sundonte territorin më pas.
Mashtrimi i Filadelfias
Friedman kritikoi deklaratat e kryeministrit izraelit të hënën se Korridori i Filadelfias (rruga Salah al-Din) përgjatë kufirit të Rripit të Gazës me Egjiptin është një korridor “jetik” që përcakton të “ardhmen e të gjithëve ne”. Autori i artikullit beson se e gjithë kjo nuk është gjë tjetër veçse një “mashtrim”.
Duke iu rikthyer garës presidenciale për Shtëpinë e Bardhë, duket qartë – nga këndvështrimi i artikullit të The New York Times – se Netanyahu e kupton se Kamala Harris është në telashe. Nëse lufta në Gaza vazhdon derisa Izraeli të arrijë “fitoren totale”, kandidatja demokrate ose do të duhet ta kritikojë atë publikisht dhe të humbasë votën hebreje, ose të përmbahet nga një gjë e tillë dhe të humbasë votën arabo-amerikane dhe myslimane në shtetin kyç të Michigan.
Për shkak se Kamali Harris mund ta ketë të vështirë të pranojë njërën nga këto dy opsione – sipas Friedman – ajo do të duket e dobët në sytë e hebrenjve dhe arabo-amerikanëve njësoj.
Autori arriti në përfundimin se nëse Netanyahu arrin të arrijë qëllimet e tij, Trump do të fitojë, por edhe Izraeli do të humbasë. Rripi i Gazës, sigurisht, do të vazhdojë të ziejë nën dritën e pushtimit të ushtrisë izraelite dhe Izraeli do të bëhet një shtet i refuzuar nga shumë më tepër se kurrë më parë. /tesheshi.com/
